با گروههاى معاند داخلى اگر چه متنوع بوده است، لكن در اصل مراقبت از آنها و سعى در درك اهداف و مقاصدشان جاى شك و شبهه‌اى نيست.

پيامبر 6 بعد از هجرت به مدينه با افراد و گروههايى روبه‌رو شد كه با حيات جديد اسلام و گسترش آن مخالف بودند و از هر نوع دشمنى مضايقه نمى‌كردند؛ گروههايى مانند يهود، بت‌پرستان، منافقين و يا رؤساى قبايل واشراف كه گاهى جبهه متحدى با دشمنان خارجى عليه پيامبر 6 به وجود مى‌آوردند كه جنگ احزاب نمونه روشن اين اتحاد ناميمون بوده است. با اين حال، پيامبر 6 با قدرت توانست بر همه آنها فايق آيد، و اين پيروزيها اگر چه در نهايت، در سايه برق شمشيرهاى مجاهدين مهاجر و انصار به دست آمده بود، اما پيامبر 6 قبل از اينكه عليه دشمنان اقدامى انجام دهد، از طرق مختلف اطلاعات لازم را به دست مى‌آورد و تصميماتى كه مى‌گرفت، اغلب بر اساس همين اطلاعات بود.

اگر روش و سيره امام على 7 در مراقبت از مخالفان و اخلالگران داخلى واطلاع از نيّت واسرار آنها و شدت عمل در برابر آشوب‌طلبى ناكثين، مارقين و قاسطين به طور جدى مطالعه شود، الگوى عملىِ مناسبى را ارائه مى‌كند.

خِريّت بن راشد كه از سران خوارج بود، بعد از پايان جنگ صفين از فرمان و بيعت حضرت على 7 سرپيچى نموده و با اصحاب و ياران خود در بلاد اسلامى پراكنده شدند. حضرت على 7 نامه به اين مضمون به كارگزاران خود در آن اطراف نوشت:

از بنده خدا على، امير مؤمنان، به هر يك از كارگزارانى كه اين نامه بر او خوانده خواهد شد: مردانى كه از نظر ما گنهكارند، گريخته و بيرون رفته‌اند، چنين مى‌پندارم كه به سوى بصره رفته باشند. از مردم سرزمين خود درباره‌