اكرم 6 در مقام رياست دولت اسلامى باز مى‌گردد. در اين دوره، اصول كلى فقه سياسى در زمينه مسائل حكومت، جهاد، تولّى و تبرّى، صلح و معاهده، روابط و سياست خارجى، توسط وحى (قرآن) و سنت پيامبر 6 تعيين شد و سپس در خلال احاديث اهل بيت : تشريح و تفريع گرديد.

2- تدوين فقه سياسى، پا به پاى فقه عام و در لابلاى مباحث و عناوين متفاوت فقهى ادوار گوناگونى را طى كرده و مراحل تكاملى خود را در طى قرون و اعصار پيموده است.

مباحث فقه سياسى در كتب فقهى در خلال ابوابى چون جهاد، انفال، حسبه، ولايات، قضاء، حدود و قصاص مطرح مى‌گرديد ولى پس از احياى مجدد فقه اجتهادى توسط وحيد بهبهانى (متوفاى 1208) تحولى در فقه سياسى نيز به وجود آمد و فقها با طرح مسأله ولايت فقيه، مباحث فقه سياسى را بر محور اين اصل قرار داده و مسائل حكومت را به طور مستقل در اين مبحث و تحت اين عنوان به بحث نهادند. [1]

تدوين فقه سياسى در لابه‌لاى جوامع فقهى و حديثى- نه مستقل و جداگانه- شايد بدين علت بوده كه فقهاى شيعه به دليل اعتقاد نداشتن به مشروعيت حكومت سلاطين، هميشه سركوب مى‌شدند و آنان به‌ناچار، فقه سياسى را در لابه‌لاى فقه عمومى درج مى‌كردند وگرنه امكان نشر آن براى آنان وجود نداشت. به عنوان نمونه مى‌توان از شهيد اول نام برد كه به زندان افتاد و كتاب «اللمعة الدمشقيه» را نيز در همان‌جا نوشت. [2]

البته برخى موضوعات فقه سياسى، به خاطر اهميت يا مورد ابتلا بودن، به شكلى منفرد و جداگانه از سوى عده‌اى از فقها تدوين شده است. از جمله بحث ولايت فقيه كه توسط مرحوم نراقى در كتاب عوايد الايام مطرح شده و يا بحث جهاد كه توسط صاحب جواهرالكلام مورد بحث قرار گرفته است. [3]

شيخ انصارى نيز كه از فقهاى به نام قرن اخير به شمار مى‌رود، فقه سياسى را در لابه‌لاى فقه عمومى مطرح نموده است. وى در كتاب مكاسب محرمه، تصدى ولايت از سوى حاكم‌

[1] - فقه سياسى، عميد زنجانى، ج 2، ص 47

[2] - ر. ك. فقه سياسى اسلام، ابوالفضل شكورى، ج 1، ص 30-33، چاپ 1361

[3] - ر. ك. جواهرالاحكام، ج 21