سخاوت و توجه به حقوق ديگران در آنان رشد مى‌كند و مفاسد اخلاقى كه در جامعه به خاطر فقر و فاصله طبقاتى و محروميت گروهى از جامعه به وجود مى‌آيد، با انجام گرفتن اين فريضه برچيده مى‌شود و همبستگى اجتماعى و پيشرفت اقتصادى در پرتو اين گونه برنامه‌ها تأمين مى‌گردد. بنابراين زكات، هم پاك كننده فرد و اجتماع است و هم پرورش دهنده بذرهاى فضيلت در افراد.

در ضمن از آيه فوق استفاده مى‌شود كه زكات يكى از منابع مالى دولت اسلامى است و حاكم اسلامى مى‌تواند زكات مردم را جمع‌آورى كرده و به مصارفش برساند.

شرايط وجوب زكات:

زكات در صورتى واجب مى‌شود كه مالك، بالغ، عاقل، آزاد و مجاز بر تصرف در مالش بوده و آن نيز به حد نصاب برسد.

نصاب‌گندم، جو، خرما و كشمش، رسيدن آن‌ها به 847 كيلوگرم‌است و زكات آن‌ها 110 است.

طلا دو نصاب دارد: يكى رسيدن آن به 20 مثقال [1] شرعى كه در اين صورت 140 آن زكات است. دوم، اضافه شدن چهار مثقال شرعى به 20 مثقال يادشده كه بايد 140 همه را به عنوان زكات بدهد اما اگر آن زيادى كمتر از 4 مثقال شرعى باشد فقط بايد 140 بيست مثقال را به عنوان زكات بپردازد همين طور در هر چهار مثقالى كه اضافه مى‌شود.

نقره نيز دو نصاب دارد: يكى آن‌كه نقره به 105 مثقال معمولى برسد كه زكاتش 140 است دوم اين‌كه 21 مثقال به نصاب قبلى افزوده گردد كه 140 مجموع آن، زكات است.

ولى اگر آن زيادى كمتر از 21 مثقال باشد فقط زكات 105 مثقال واجب است و همين طور در هر 21 مثقالى كه افزوده مى‌شود.

شتر دوازده نصاب دارد: نصاب اول، پنج شتر و زكاتش يك گوسفند است نصاب دوازدهم 121 شتر و بالاتر است و زكات آن از هر چهل شتر يك شترى است كه داخل سال سوم شده باشد.

گاو دو نصاب دارد؛ نصاب اول، سى گاو و زكاتش يك گوساله است كه داخل سال دوم شده باشد. دوم، چهل گاو و زكات آن يك گوساله ماده‌اى است كه داخل سال سوم‌

[1] - هر مثقال شرعى 18 نخود است