ديدگاه اسلام درباره حقوق زن و مرد

الف- بخشى از حقوق و تكاليف مشترك زن و مرد عبارتند از:

1- مرد و زن هر دو انسانند و از حقوق انسانى برخوردارند. [1]

2- هر كدام از زن و مرد، در اثر بندگى خدا و انجام تكاليف الهى، به خداوند تقرّب مى‌يابند و راه رسيدن به كمالات انسانى براى هر دو باز است؛ چنين نيست كه بعضى از مراتب كمال، ويژه مردان يا زنان بوده و ديگرى را در آن سهمى نباشد. [2]

3- در هر يك از دو جناح حق و باطل، هم مرد وجود دارد هم زن؛ اين گونه نيست كه تكيه جناح حق يا باطل، بر مردان يا زنان باشد؛ زيرا آنچه انسان‌ها را در صف حق يا باطل جاى مى‌دهد، ايمان و كفر است، نه مرد بودن يا زن بودن. زن مى‌تواند همسر فرعون باشد و همراه موسى و يا زن نوح و لوط باشد اما كافر و شقى؛ يعنى زن نيز از استقلال روانى و شخصيتى برخوردار است نه محكوم و يا طفيلى مرد.

4- زنان نيز مانند مردان، در فعاليت‌هاى اجتماعى و سياسى مستقلند نه اين‌كه در اين گونه امور، تابع و طفيلى مردان باشند و عضو اصلى جامعه به شمار نيايند.

5- زن مى‌تواند از استقلال اقتصادى برخوردار باشد و همچون مرد مالك اموالش باشد. [3]

6- نقش پدر و مادر در تشكيل خانواده و پيدايش فرزند و مسؤوليتى كه آنان در تعليم و تربيت و تأمين زندگى فرزندانشان دارند، منشأ يك رشته حقوق براى پدر و مادر مى‌شود كه در اين ميان چه بسا حقوق مادران بيش از پدران باشد؛ زيرا مادر نه ماه فرزند را در شكم دارد، دو سال وى را شير مى‌دهد و پرستارى و حضانتش را بر عهده مى‌گيرد.

قرآن كريم در اين زمينه مى‌فرمايد:

(وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْناً عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنْ اشْكُرْ لِي‌

[1] - ر. ك. نساء (4)، آيه 1

[2] - ر. ك. نساء (4)، آيه 124؛ نحل (16)، آيه 97

[3] - ر. ك. نساء، آيه 32