مسح بعضى از سر لازم است ... سپس از عطف (رِجلَيْن) به كلمه رأس كه فرمود: «وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ» دانستيم كه مسح بعضى از پاها نيز كافى است .... [1]

عبدالأعلى مولى آل سام مى‌گويد: به امام صادق 7 عرض كردم: به زمين خورده‌ام و ناخنم افتاده است؛ از اين رو، بر انگشت پايم پارچه‌اى بسته‌ام. اكنون در هنگام وضو چه كنم؟ حضرت فرمود:

اين مسأله و نظايرش را مى‌توان از كتاب خدا شناخت. خداوند عزّوجل فرموده: (وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ) [2]

تو بر همان (پارچه) مسح كن. [3]

شيخ انصارى در ذيل اين روايت مى‌نويسد: امام 7 در اين بيان اشاره دارد كه حكم اين گونه مسائل با تأمل در ظواهر آيات به دست مى‌آيد و نيازى به سؤال كردن نيست. آن حضرت همچنين با اين بيان، سائل را به استنباط احكام از ظواهر قرآن تشويق مى‌كند. [4]

بنابراين، ديدگاه اخباريين [5] كه استبناط احكام از ظواهر قرآن را بدون مراجعه به روايات ممنوع مى‌دانند، ناتمام و خلاف ديدگاه اهل بيت : است. البته از آنجا كه آيات قرآن داراى ناسخ و منسوخ، عام و خاص، مطلق و مقيد، محكم و متشابه و ... مى‌باشند، استفاده هر گونه حكم شرعى يا معارف الهى از قرآن نيازمند تخصص و مهارت كافى در مبانى استنباط از جمله دانش تفسير است.

2- سنّت‌

سنّت در لغت به معناى راه و روش است [6] و در اصطلاح، گفتار، رفتار و تقرير معصوم 7 را در برمى‌گيرد. [7] در اعتبار و حجّيت سنّت بين فقهاى شيعه و سنى ترديدى‌

[1] - بحارالانوار، ج 80، ص 289، بيروت

[2] - او (خداوند) در دين براى شما امور دشوار و حرجى قرار نداده است

[3] - بحارالانوار، ج 2، ص 277

[4] - ر. ك. فرائد الاصول المسمّى بالرسائل، شيخ مرتضى انصارى، ص 37

[5] - ر. ك. همان، ص 34-35

[6] - ر. ك. المنجد، ماده سنّ‌

[7] - ر. ك. اصول الفقه، محمد رضا مظفر، ج 4-3، ص 61