فقيهان زنده‌اند كه با درك شرايط زمان و مكان، احكام شرعى آن‌ها را استبناط مى‌كنند.

نقش تقليد در اقتدار فقها

تقليد مردم از مراجع موجب اقتدار فقها در جامعه شده و آنان مى‌توانند نقش مؤثرى در پيشبرد اهداف والاى اسلامى داشته باشند. همچنين اين تقليد مردم، به عنوان يك پشتوانه ملى، بستر مناسبى را براى فقيهان فراهم مى‌سازد تا آنان بتوانند در صحنه‌هاى اجتماعى و سياسى حرف آخر را بزنند و زورگويان و مستكبران را سر جاى خود بنشانند.

با همين پشتوانه اجتماعى بوده كه مراجع تقليد در طول تاريخ، حافظ استقلال كشورهاى اسلامى بوده‌اند و آن‌گاه كه سرزمين اسلامى يا حيثيّت و كيان مسلمانان از سوى بيگانگان مورد تهديد قرار گرفته، آنان با استقبال از انواع خطرها، با هدايت و روشنگرى خود، مردم را از سقوط در دامن استعمار حفظ كرده‌اند.

تاريخ صدساله اخير ايران گواه روشنى بر گفته‌هاى يادشده است، كه به نمونه‌هايى از آن اشاره مى‌شود:

مبارزه ميرزاى شيرازى با قرارداد استعمارى تنباكو، كه در نهايت به لغو آن انجاميد و استعمار انگليس را مجبور به عقب‌نشينى كرد؛ مبارزه آيةاللَّه مدرس با ديكتاتورى رضاخان و تشكيل نهاد مجلس شورا براى جلوگيرى از استبداد وى؛ مبارزه آيةاللَّه كاشانى با مظاهر فكرى- فرهنگى غرب و غرب‌زدگان و سرانجام، مبارزه بزرگ و همه جانبه مرجع بزرگ، قائد اعظم، امام خمينى رحمه الله با آمريكا و جيره‌خوارانش در ايران كه به برقرارى جمهورى اسلامى منتهى شد.

بنابراين حفظ حيثيت، قداست و كرامت مرجعيت شيعه، نه تنها يك تكليف شرعى و عقلى بلكه يك وظيفه ملى براى همه افرادى است كه به استقلال و آزادى كشورشان مى‌انديشند؛ و هرگونه بى‌احترامى به ساحت مراجع تقليد و خدشه‌دار نمودن چهره آنان در جامعه، از سوى هر كس، محكوم است و بر جوانان مؤمن و متعهد است كه به مبارزه جدى با اين گونه افراد قيام كنند.