جمعه بر بردگان لازم نيست؛ مسافر نبودن؛ سالم بودن از بيمارى و كورى؛ پير نبودن؛ فاصله بين فرد و جايى كه نماز جمعه بر پا مى‌شود، بيش از دو فرسخ نباشد. [1] البته اگر هر يك از معذوران (اعم از زن، برده، بيمار، پير و ...) در نماز جمعه شركت كردند، نمازشان صحيح و از نماز ظهر كفايت مى‌كند.

نماز آيات؛ اين نماز به سبب امورى واجب مى‌شود كه عبارتند از: گرفتگى خورشيد و ماه، زلزله، پيدايش رعد و برق يا وزش بادهاى سياه و سرخ در صورتى كه بيشتر مردم بترسند.

نماز آيات دو ركعت است و هر ركعتى پنج ركوع دارد كه با دو روش مى‌توان آن را برگزار كرد. [2]

نمازهاى مستحبى زياد است و به آنها نافله گفته مى‌شود. بخشى از آنها عبارتند از:

نوافل شبانه روزى، نماز غفيله، نماز استسقاء و نماز عيد فطر و قربان.

در نمازهاى مستحبى هنگام استقرار بر زمين قبله شرط است ولى در حال راه رفتن و سواره، رو به قبله بودن شرط نيست. چنانچه مى‌توان آنها را نشسته به‌جا آورد و هنگام مسافرت، نافله ظهر و عصر را نبايد خواند.

نماز استسقاء؛ وقتى كه گناه در جامعه فزونى بگيرد، مردم از باران محروم مى‌شوند، در اين هنگام مستحب است نماز باران خوانده شود. اين نماز مانند نماز عيد فطر و قربان برگزار مى‌شود و مسحتب است مردم قبل از آن، سه روز روزه بگيرند و در روز سوم براى انجام اين نماز به صحرا بروند. [3]

نماز عيد فطر و قربان؛ اين دو نماز در زمان حضور امام معصوم، واجب و در زمان غيبت، مستحب است. نمازعيد دو ركعت‌است با پنج قنوت در ركعت اول و چهار قنوت در ركعت دوم.

قلمرو نماز، وسيع و گسترده است مطلوب است كه انسان به مناسبت‌هاى گوناگون به نماز ايستاده و به ياد خدا باشد البته مستحب است براى قضاى ديون، دفع شر ستمگر، براى دستيابى به حاجت، هنگام عزم سفر، وقتى كه شخص تصميم بر ازدواج دارد، براى سپاسگزارى از نعمت‌ها نيز انسان نماز بخواند. [4]

بنابر اين، بايد ياد خدا و معنويت، در متن زندگى قرار گيرد و نماز، حضورى چشم‌گير در

[1] - ر. ك. تحريرالوسيله، ج 1، ص 196-201

[2] - ر. ك. همان، ص 164

[3] - ر. ك همان، ص 207-208

[4] - ر. ك وسائل الشيعه، ج 5، 1-289