تمام جوانب زندگى داشته باشد و در مسجد، بازار، خانه و در هر كوى و برزن، نماز شعار مسلمانان بوده و افراد ضمن پرداختن به امور زندگى و مادى، به سپاسگزارى و عبادت خداوند قيام كنند. در چنين جامعه‌اى، معنويت و ماديت در آغوش هم رشد كرده و اثرى از احساس بى‌هويتى، سردرگمى و بيمارى‌هاى روانى رايج در كشورهاى غربى، در بين نخواهد بود.

فقه عبادى به عنوان بخشى از مجموعه فقه، براى پاسخ‌گويى به اين گونه نيازهاى بشريت و درمان بيمارهاى روحى وى، تشريع شده است.

نماز كامل‌

هر نمازى علاوه بر اجزاء و شرايط فقهى، بايد با حضور قلب ادا شود؛ زيرا حضور قلب موجب تقرب و شرط قبولى [1] نماز است. نمازگزار غافل همانند شاگردى است كه تنها حضور فيزيكى در كلاس دارد و از نظر روحى غايب محسوب مى‌شود. بديهى است هر گونه استفاده فكرى و معنوى شاگرد از كلاس، به توجه و حضور روحى وى بستگى دارد. پس نماز بى‌توجه، ابتر و ناقص است.

پيوند نماز با رعايت حقوق اجتماعى‌

يكى از شرايط نماز، مباح بودن لباس و مكان نمازگزار است؛ مكان نمازگزار مانند زمين و فرشى كه روى آن نماز خوانده مى‌شود بايد متعلق حق كسى نبوده و لباس وى نيز غصبى نباشد. اين مسأله موجب مى‌شود كه نمازگزار روابط خود را با ديگران، به گونه‌اى تنظيم كند كه حقوق فردى از افراد جامعه تضييع نگردد و احكام شرعى درباره آنها رعايت شود. بنابر اين، نمازگزار از اعمالى نظير معاملات ربوى، غشّ در معامله، كم فروشى، دزدى و غصب اموال ديگران و نپرداختن خمس و زكات اجتناب مى‌ورزد و مراعات عدل و انصاف را محور تلاش‌هاى اجتماعى‌اش قرار مى‌دهد و بدين گونه نماز، با رعايت حقوق اجتماعى پيوند ناگسستنى دارد.

البته همچنان كه رعايت حقوق افراد و پرهيز از امور ياد شده، مقدمه و شرط صحّت نماز است، نماز صحيح نيز به انسان توانايى روحى مى‌دهد كه به رعايت حقوق ديگران‌

[1] - ر. ك. وسائل الشيعه، ج 1 ص 52-54