شكاف ايجاد شده در درون حكومت امويان پيوسته روبه گسترش بود و ناتوانى آن روبه فزونى نهاد تا آن كه سپاهيان ابومسلم خراسانى، در سال 132 ه به طور كامل آن را نابود ساختند.

از همه آنچه گفته شد، اين حقيقت براى ما نمايان مى‌شود كه واقعه عاشورا آغاز فروپاشى حكومت اموى بود، بلكه مى‌توان گفت: آن چيزى كه به حكومت امويان پايان بخشيد عاشورا بود. زيرا در جداسازى ميان امويت و اسلام به طور كامل موفق گشت.

اما قيام‌هايى مثل قيام عبدالله بن زبير، قيام مطرف بن مغيره و قيام عبدالرحمن بن محمد بن اشعث گرچه به طور مستقيم از قيام حسينى متأثر نبودند، ولى به طور غير مستقيم از آن تأثير پذيرفته بودند. اينان جرأت قيام عليه حكومت اموى را از نهضت امام عليه السلام گرفتند و زمينه قيام آنها هنگامى فراهم شد كه عاشورا در جداسازى امويت از اسلام توفيق يافت و چارچوب دينى موهوم امويان را درهم شكست؛ امرى كه موجب شد چنين قيام‌هايى از پشتيبانى همگانى امّت اسلامى برخوردار شوند.

مقطع پس از عاشورا تا دوران ظهور

اين مقطع، يكى از افق‌هاى روشن پيروزى حسينى يعنى وابسته بودن موجوديت اسلام به حسين عليه السلام را در برابر ديدگان ما پديدار ساخت.

در آنچه گذشت- زير عنوان «شهيد پيروز، از ويژگى‌هاى حسينى «- گفتيم كه عاشورا وحدت وجودى جدايى‌ناپذير ميان اسلام ناب محمدى و حسين بن على عليه السلام را روشن ساخت. در نتيجه پس از عاشورا دعوت به اين اسلام عين دعوت به حسين عليه السلام گرديد و بالعكس. از سوى ديگر پس از عاشورا رويارويى و دشمنى با حسين عليه السلام عين رويارويى و دشمنى با اين اسلام گرديد و بالعكس بقاى اين اسلام- پس از كربلا- به بقاى عاشوراى حسين منوط گرديد. بنابر اين هستى اسلام محمدى و بقاى آن حسينى است.

دليلش اين است كه نهضت امام حسين عليه السلام در اهداف، شعارها، نامه‌ها، گفته‌ها و اخلاقياتش عين نهضت اسلام ناب محمدى است كه براى رهايى از رسوب‌هاى جاهلى‌