حاصل از سقيفه- كه به جريان نفاق امكان داد تا بر گرده مسلمانان سوار شود- بر پا گرديد.

در نتيجه اين وحدت وجودى ميان حقيقت اسلام و حسين بود كه عاشورا در زمان و مكان امتداد يافت و «هر روز عاشورا» گشت و كربلا در همه مكان‌ها گسترش يافت و «هر زمينى كربلا» گرديد.

بنابر شواهد فراوان تاريخى، پس از عاشورا، همه نهضت‌هاى حقه اسلامى، قيام حسين عليه السلام را چراغ راه خويش يافتند و خود را ادامه اين انقلاب مقدس مى‌دانستند.

همان طور كه همه قيام‌هاى دعوت كننده به اسلام سفيانى نيز خود را دشمن حسين عليه السلام و اسلام ناب محمدى مى‌ديدند.

در چارچوب اين وحدت وجودى ميان اسلام ناب محمدى و حسين عليه السلام است كه يكى از رازهاى بزرگ تأكيد امامان اهل بيت بر عاشورا و تثبيت پايه‌ها و گسترش افق‌هاى آن در هر فرصتى كه در شرايط خفقان‌زاى آن روز پيش آمد، براى ما روشن مى‌شود.

به‌اين ترتيب كه از راه تأكيد پى در پى بر «عزاى حسين عليه السلام» و «زيارت قبر حسين عليه السلام»، امّت اسلامى را با حسين عليه السلام آشنا مى‌ساختند و علايق‌شان را با آن حضرت محكم مى‌كردند.

عنايت فراوان امامان به عزاى حسينى و تأكيدهاى پياپى‌شان بر زيارت قبر مقدس آن حضرت را نبايد تنها به داشتن پاداش بزرگ به عنوان يك عمل صرفاً تعبدى- گرچه لحن بيش‌تر روايت‌هاى مربوط به اين موضوع فقط به اين پاداش محدود مى‌شود- بلكه از ديدگاه آثار ديگرى كه بر عزادارى و زيارت حسين عليه السلام مترتب است بايد تفسير كرد. [1]

از مهم‌ترين اين تأثيرها اثر تربيتى نهفته در شعاير حسينى به ويژه عزادارى و زيارت است. زيرا ساختن انسان‌هاى حسينى، آزاده، سرفراز، آگاه و استوار كه به فضايل امام عليه السلام‌

[1] - برخى مى‌پندارند كه اين گفتار ما تحميل چيزى بر روايات است كه در آن‌ها نيست، در پاسخ بايد گفت: عزا و زيارت- بجز پاداش اخروى- در زندگى فردى يا در زندگى اجتماعى تأثيرهاى ديگرى نيز دارد كه از آن‌ها ناشى مى‌گردند و از نوع اثر طبيعى فعل محسوب مى‌شوند. اين چيزى است كه با عقل انسان‌هاى عادى هم قابل درك و ترديدناپذير است، تا چه رسد به امام معصوم عليه السلام!

بنابر اين مفهوم سخن گفتن امامان تنها از پاداش‌هاى اخروى مترتب بر عزا، زيارت و ديگر شعاير حسينى بدون ذكر ديگر تأثيرها، اين است كه آن بزرگواران به سبب وجود شرايط خفقان‌آور آن روز از ذكر آن چشم پوشيده‌اند.