اين صلح براى امام حسن و امام حسين عليه السلام به يك اندازه ناخوشايند بود، ولى ناخوشايند بودن كارى به معناى ناخشنود بودن از انجام آن نيست. چرا كه رضايت دادن به اين صلح به لحاظ اميدوارى به نتايج مترتّب بر آن، امر ديگرى بود.

همچنين رضايت به آن براى امام حسن يا امام حسين يا هر كدام از ديگر امامان اهل بيت تفاوتى نمى‌كند. امام باقر عليه السلام از ديدگاه رضايت‌آميز خود نسبت به اين صلح پرده برداشته مى‌فرمايد: به خدا سوگند، كارى كه حسن بن على عليه السلام انجام داد از آنچه خورشيد بر آن بتابد براى اين امّت بهتر بود .... [1]

ما معتقديم موضعى كه امام مى‌گيرد در شرايط خودش بهترين موضع است. به اين معنا كه هم صلح امام حسن و هم قيام امام حسين عليه السلام در شرايط خودش بهترين كار بود، از اين رو مى‌توانيم به يقين بگوييم كه چنانچه امامت حسين عليه السلام پيش از امامت حسن عليه السلام بود او نيز مانند حسن عليه السلام بود او نيز در آن شرايط همانند امام حسين عليه السلام قيام مى‌كرد.

اما در مجموعه‌اى ديگر از روايات آمده است كه امام حسين عليه السلام در اعتراض به برادرش هنگام آهنگ وى براى صلح گفت: «اى برادر، آيا خدا را در اين كار در نظر دارى؟» يا اين كه گفت: «تو را به خدا سوگند مى‌دهم از اين كه ماجراى معاويه را تأييد و ماجراى على را تكذيب كنى [بپرهيز]» [2]؛ يا اين كه «تو را به خدا سوگند مى‌دهم از اين كه نخستين كسى باشى كه بر پدرت عيب گرفت و بر او طعن وارد ساخت و از فرمانش بيزارى جست!» و امام حسن عليه السلام پاسخ داد: «آنچه را كه مى‌گويى قبول ندارم، به خدا سوگند چنانچه از من پيروى نكنى تو را در غل و زنجير مى‌كنم كه در آن بمانى تا من از كار خويش فراغت يابم!» [3] يا اين كه امام حسين عليه السلام گفت: «به خدا پناه ببر از اين كه على را در قبرش تكذيب و معاويه را تأييد كنى» و امام حسن عليه السلام به او پاسخ داد: «به‌خدا سوگند، من آهنگ هيچ كارى نكردم مگر آن كه تو با انجام كارى ديگر با من مخالفت ورزيدى! به خدا سوگند، كوشيدم كه تو را درون خانه‌اى بيندازم و درش را به‌روى تو گل‌اندود كنم تا آن‌كه از كار خويش فراغت يابم!». [4]

[1] - كافى، ج 8، ص 330، شماره 506.

[2] - الفتوح، ج 8، ص 289.

[3] - تاريخ الطبرى، ج 4، ص 122.

[4] - انساب الاشراف، ج 3، ص 51، شماره 61.