يزيد بن رويان گويد: نافع بن ازرق به مسجد الحرام وارد شد، و در آن حال حسين بن على و عبدالله بن عباس در حِجْر اسماعيل نشسته بودند. او نيز كنارشان نشست و گفت:

اى پسر عباس، خدايى را كه مى‌پرستى برايم توصيف كن. ابن عباس مدتى دراز سكوت كرد و پاسخ نداد. در اين هنگام حسين عليه السلام گفت: اى پسر ازرق كه در گمراهى افتاده و به نادانى تكيه داده‌اى، نزد من بيا تا پاسخ سؤالت را بگويم. گفت: از تو نپرسيدم تا سؤال مرا پاسخ دهى. ابن عباس گفت: در برابر پسر رسول خدا خموش باش، چرا كه او از اهل بيت نبوّت و كان حكمت است؛ و او گفت: توصيف كن برايم. امام عليه السلام فرمود: «او را توصيف مى‌كنم آن گونه كه او خود، خويش را توصيف كرده است؛ و او را مى‌شناسانم آن گونه كه او خود، خودش را شناسانده است. با حواس درك نگردد و با مردم قياسش نتوان كرد. نزديك است ولى نه چسبيده، و دور است ولى نه جدا. يكتاست و جزء، جزء نيست و خدايى جز او كه بزرگ و بلند مرتبه است وجود ندارد.»

مى‌گويد: ابن ازرق به شدت گريست! امام حسين عليه السلام فرمود: چه چيز تو را مى‌گرياند؟

گفت: از توصيف نيك تو گريستم. فرمود: اى پسر ازرق، شنيده‌ام كه تو پدرم و برادرم و مرا تكفير مى‌كنى. نافع گفت: اگر من اين را گفته باشم، شما حاكمان و نشانه‌هاى اسلاميد، پس هرگاه كه شما تغيير يافتيد ما نيز به وسيله شما تغيير مى‌يابيم. حسين عليه السلام فرمود: اى پسر ازرق مى‌خواهم كه از تو مسأله‌اى بپرسم. معناى اين سخن خداوند يكتاى بى همتا چيست؟ و أمّا الجدار فكان لغلامين يتيمين فى المدينة وكان تحته كنز لهما» تا آن‌جا كه مى‌فرمايد «كنزهما». [1] حرمت چه كسى در آنان حفظ شد؟ گفت: پدر آن دو. فرمود: از اين دو كدام برترند، پدر آن دو يا رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و فاطمه؟ گفت: نه، بلكه رسول خدا و فاطمه، دختر رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم. گفت: [خداوند] تا آن جا ما را حفظ كرد كه ميان ما و كفر ورزيدن حايل شد.

در اين هنگام ابن ازرق برخاست و در حالى كه جامه‌اش را تكان مى‌داد گفت:

«خداوند از شما گروه قريش به ما خبر داده است كه شما مردمى كينه توزيد». [2]

[1] - كهف (18)، آيه 82.

[2] - تفسير عياشى، ج 2، ص 337، ح 64.