داشت. به طورى كه بر سگ‌ها زيور طلا مى‌آويخت و بر آن‌ها پارچه‌هاى زربفت مى‌پوشانيد؛ و به هر سگى يك غلام مى‌بخشيد كه او را خدمت كند؛ و دولت را با سياستى مبتنى بر شهوت‌هاى نفسانى اداره مى‌كرد. دوران زمامداريش سه سال و شش ماه بود. در سال نخست حسين بن على عليه السلام را كشت. در سال دوم به مدينه حمله كرد و مدت سه روز آن را مباح شمرد؛ و ششصد تن از مهاجران و انصار در اين حمله كشته شدند و پس از آن از بدريّون كسى باقى نماند و ده هزار تن از موالى، اعراب و تابعان كشته شدند و دامان هزار دوشيزه آلوده شد. [1]

خبر در مدينه‌

كيفيت رسيدن خبر مرگ معاويه به مدينه با ديگر شهرهاى اسلامى تفاوت داشت.

اين خبر با نقشه خاصى كه يزيد در شام طراحى كرده بود به آن شهر رسيد. زيرا- طبق آنچه در بيش‌تر تاريخ‌ها آمده است [2]- از والى خود در مدينه، يعنى وليد بن عتبة بن ابى‌سفيان، خواست كه پيش از رسيدن خبر مرگ معاويه به مردم مدينه، نخست از حسين بن على عليه السلام و پس از آن از عبدالله بن زبير بيعت بگيرد.

اين مطلب از نامه كوچكى به اندازه گوش موش- كه يزيد همراه سوگنامه‌اى بلند بالا براى كارگزار خويش، وليد بن عتبه، فرستاد استفاده مى‌شود. متن اين نامه كوچك به روايت يعقوبى چنين بود:

چون اين نامه‌ام را برايت آوردند، حسين بن على و عبدالله بن زبير را احضار كن و از آن دو برايم بيعت بگير. چنانچه خوددارى كردند گردنشان را بزن و سرهاشان را برايم بفرست و از مردم بيعت بگير و هر كس خوددارى ورزيد حكم را درباره او و حسين بن على و عبدالله بن زبير اجرا كن. والسلام. [3]

اين موضوع همچنين از گفتار مروان حكم، در هنگام مشورت والى مدينه با وى‌

[1] - الامام الحسين، علايلى، ص 345- 346.

[2] - برخى از مورخان درباره نام حاكم مدينه نظر ديگرى دارند، مثل ابن قتيبه دينورى كه نام حاكم مدينه را خالد بن حكم نقل‌كرده است.

[3] - تاريخ يعقوبى، ج 2، ص 241.