ولى آشكار شدن هنگام حركت از سوى امام عليه السلام اين استدلال را كه مى‌گويد، امام عليه السلام از بيم آن كه مبادا قدرت حاكم مراقب باشد و به جست و جوى وى برآيد، در تاريكى بامداد و پنهانى حركت كرد، نفى مى‌كند.

گذشته از اين بسيار بعيد است كه كاروان- نسبتاً بزرگ- حسينى مى‌توانست ساعت خروج خود را از مدينه يا مكّه- كه كاروان بزرگ‌تر شده بود- از ديد قدرت حاكمه پنهان كند، زيرا اينان بسيار حريص بودند كه زمان حركت كاروان را بدانند به ويژه آن كه شهرهاى آن دوره در مقايسه با شهرهاى مشهور امروزى بسيار كوچك به شمار مى‌آمدند.

از اين گذشته، حاكم وقت مدينه، وليد بن عتبه، هنوز مجبور به فشار آوردن بر امام عليه السلام نشده بود و اميدوار بود كه امام از شهر بيرون رود تا به خون او گرفتار نشود؛ و اين- همان گونه كه اعتقاد ماست- و شواهد تاريخى نيز بدان اشاره دارد، چيزى نيست كه امام عليه السلام را بترساند.

من با كمال اطمينان در اين باره معتقدم كه خروج امام در تاريكى شب از بيم قدرت حاكمه و تعقيب نبود، بلكه به اين دليل به جاى روشنى روز تاريكى شب را براى خروج از اين دو شهر برگزيد كه نمى‌خواست چشم مردم به زنان حاضر در كاروان حسينى بيفتد و ببينند كه چگونه بر رهوارها سوار مى‌شوند؛ چيزى كه براى غيرت حسينى هاشمى قابل تحمل نبود.

چنانچه اين موضوع علت تامه حركت كاروان حسينى در دل شب نباشد، دست كم در ميان ديگر علت‌هايى كه علت تامه اين خروج شبانه را تشكيل مى‌دهند، يكى از علل مهم به شمار مى‌رود.

پافشارى بر حركت در شاهراه‌

روايت تاريخى در توصيف راهى كه كاروان حسينى به كاروان‌سالارى امام حسين عليه السلام هنگام رفتن از مدينه به مكّه پيمود، چنين مى‌گويد: