كاروان حسينى بيرون مدينه‌

بنى هاشم‌

در كتاب‌هاى تاريخى، نام يكايك بنى هاشم كه در كاروان حسينى مدينه را به قصد مكّه ترك كردند نيامده است. بلكه در بيش‌تر آن‌ها به طور اجمال از هاشميانى كه از مدينه با حضرت بيرون آمده‌اند نام برده شده است. شيخ مفيد گويد: «حسين در تاريكى شب يك شنبه، دو روز مانده از رجب، عازم مكّه شد عمده فرزندان، برادرزادگان، برادران و اهل بيتش، بجز محمد حنفيه، وى را همراهى مى‌كردند ...» [1]

دينورى گويد: چون شب فرا رسيد و هوا تاريك گشت حسين عليه السلام نيز عازم مكّه شد.

در حالى كه خواهرانش، ام‌كلثوم و زينب، برادرزادگان و برادرانش، ابوبكر، جعفر و عباس و همه اهل بيت وى كه در مدينه بودند، بجز برادرش، محمد حنفيه، وى را همراهى مى‌كردند. [2]

ابن اعثم كوفى گويد: «در دل شب بيرون آمد و با همه خاندانش آهنگ مكّه كرد». [3]

طبرى گويد: امام حسين، با فرزندان و برادران و برادرزادگانش و عمده اهل بيتش، بجز محمد حنفيه، بيرون آمد. [4]

همچنين برخى منابع تاريخى ديگر نوشته‌اند، هنگامى كه امام در مكّه بود كس به مدينه فرستاد و هر كس را از بنى هاشم كه توانايى داشت، به سوى خويش خواند، به دنبال آن گروهى از آنان سوى وى شتافتند و محمد بن حنفيه نيز به آنان پيوست، ولى مشخص نشده است كه اين‌ها چه كسانى بودند. [5]

ديگر منابع تاريخى كه متعرض اين رويداد شده‌اند نيز به همين خلاصه‌گويى بسنده كرده‌اند؛ و روايتى كه جزئيات قضاياى اين كاروان و افراد شركت كننده در آن را نوشته‌

[1] - الارشاد، ص 222.

[2] - اخبار الطوال، ص 228.

[3] - الفتوح، ج 5، ص 21.

[4] - تاريخ الطبرى، ج 4، ص 253.

[5] - البدايه والنهايه، ج 8، ص 178؛ تاريخ ابن عساكر، ص 298، حديث 256.