در سال 537ق / 1143م قیمومت فرزندش را بر عهده گرفت.

دولت غزنویان: بهرام شاه پس از بازگیری غزنه از غوریان دیری نپایید که درگذشت و پسرش خسروشاه جانشین او شد.

وقایع نظامی

جنگ صلیبی، نبرد دلوک: صلیبیان نیروی خود را بسیج کرده و به جنگ نورالدین محمود فرستادند تا شهرهایی که نورالدین بر آنان مسلط شده بود، باز پس گیرند. نورالدین بر شهرهای تحت قلمرو جوسلین دوم، حاکم تلّ باشر، چیره شده بود و یک سال از اسارت جوسلین به دست وی می گذشت. در نبردی که میان صلیبیان و نورالدین در دلوک و نزدیکی عنتاب در گرفت، صلیبیان شکست خورده، بسیاری از آنان کشته یا به اسارت درآمدند.

غلبه صلیبیان بر عسقلان: صلیبیان به رهبری بالدوین سوم، پادشاه بیت المقدس، از آشفتگی اوضاع داخلی مصر استفاده می کنند و بر عسقلان چیره می شوند؛ زیرا مصریان در دفاع از آن ناتوان بودند و مسجد جامع بزرگ را به کلیسای قدیس «پولس» تبدیل می کنند و بدین ترتیب صلیبیان توانستند بر ساحل شام و فلسطین از اسکندرونه در شمال تا غزه در جنوب سلطه یابند.

اندلس، غلبه موحدون بر شهرهای اندلس: موحدون سپاهی را به فرماندهی شیخ ابوحفص هنتانی روانه می کنند و او بر شهرهای المریه و ابده2 که در تصرف اسپانیایی ها بود، مسلط می شود.

باز پس گیری غزنه به دست غزنویان: بهرام شاه که پس از غلبه غوریان بر غزنه در سال 544ق به هند گریخته بود، در رأس سپاهی به غزنه باز می گردد و آن را از چنگ غوریان در می آورد و آنان را مجازات می کند.

درگذشتگان

ابن ینّق شاطبی3؛

جعفر شنتمری4؛

کنراد سوم؛

مسعود سلجوقی.

ابن ینّق شاطبی (ابوعامر)

محمدبن یحیی بن خلیفه شاطبی، معروف به ابن ینّق. وی ادیب، شاعر و تاریخ نگار بود. در قرطبه به تحصیل پرداخت و از استادان آنجا ادبیات و لغت فراگرفت و در شماری از علوم برجسته شد. از آثار اوست: کتابی درباره پادشاهان و شاعران اندلس و مجموعه خطبه ها که در آن به مقابله و معارضه ابن نباته رفته است. وی در 65 سالگی درگذشت. غزل زیر از اوست:

«میان باریکی که گاه خمیدن در جامه نگارین و چادر خود، شاخه چمیده درخت را می ماند. دامن فراخ او از سرینش تنگ می آید؛ همان طورکه از ناله های او اندرون تنگ می آید. چه شده است آهوی گندمگون در کنام خود انس نمی گیرد ؟ پیوسته میان درختان در رفت وآمد است. در بهترین روز با چشم به ما اشاره کرد و از ترس سخن چینان لب به سخن گشود». 5

جعفر شنتمری

ابوالفضل، جعفربن محمد بن یوسف بن سلیمان بن عیسی شنتمری، اهل شنتمریه در آنجا متولد شد و به همانجا منسوب است. در اندلس به سیاحت پرداخت و قضاوت را در شهر خود بر عهده داشت. بخش بسیاری از عمر خود را در خوش گذرانی و باده نوشی و سرگرمی با زنان سپری نمود ؛. سپس توبه کرده و پارسایی را پیشه کرد. وی فقیه، نحوی برجسته، ادیب، نثرپرداز و شاعر بود. از اشعار اوست که هنگام توبه سروده است:

«اکنون من از عشق جوانی روی تافته و از پشیمانی انگشت گزیدم. از خیرخواهان خود بریدم؛ بسا خیرخواهانی که مرا نصیحت کردند و من به سرکشی خود اصرار ورزیدم. روزگاری که از خوشی جوانی دامن کشان راه می رفتم و از مجازات افسارگسیختگی خود باکی نداشتم. و جام خود را برتر از آن می دیدم که بر زمین نهاده شود (همیشه جام در دستم بود) و میان باده و بوی خوش سرمست بودم. با جوانانی که لازم می داشتند عشقشان به هم پیوسته باشد؛ و تمام آرزوی آنان رسیدن به خمی از شراب بود. خصلت های خوب عشق و جوانمردی، بزرگی آنان را به جنبش آورده بود؛ آن خصلت ها چون نسیم و آنان چون شاخسارهای درخت بودند.

جسور و بی باک بودند و از گردش روزگار غمی به خود راه نمی دادند». 6

کنراد سوم (Conrad III)

امپراتور آلمان، وی به همراه لویی ششم، پادشاه فرانسه، جنگ دوم صلیبی را فرماندهی کرد؛ ولی به هدف خود نرسید؛ زیرا سپاه او در آسیای صغیر در جنگ با سلاجقه روم شکست خورد و از غلبه بر دمشق ناتوان شد و به سرزمین خود بازگشت و در 55 سالگی درگذشت. 7

مسعود سلجوقی

مسعود پسر محمد پسر ملک شاه پسر آلب ارسلان سلجوقی، از سلاطین سلاجقه عراق. چون پدرش محمد درگذشت، محمود، فرزند