دیدار بی وفایی خود را نشان داد؛ پس دیگر چه کسی وعده دوباره او را ضمانت می کند ؟».

وابستگان طریقت رفاعیه، اشعار او را در همنوایی های خود بازگویی می کنند. 5

قاضی خان

حسن بن منصور بن ابوالقاسم محمودبن عبدالعزیز، فخرالدین، معروف به قاضی خان اوزکندی فرغانه ای. در اوزکند ـ شهری در اطراف فرغانه ـ به دنیا آمد و بدانجا منسوب شد. از بزرگان حنفی مذهب و از طبقه فقها بود. از تألیفات اوست: الفتاوی که معروف به فتاوای قاضی خان است، شرح الجامع الصغیر، شرح ادب القضاء خصاف و جز اینها. 6

پی نوشت ها:

[1] سه شنبه اول محرم 592ق / 5دسامبر 1195م؛ دوشنبه 28 محرم 592ق / اول ژانویه 1196م.

[2] طبقات الاطباء، ص659.

[3] وفیات الاعیان، ج5، ص12؛ النجوم الزاهره، ج6، ص139؛ العبر، ج4، ص274؛ الاعلام، ج7، ص167.

[4] فروخ، تاریخ الادب العربی، ج5، ص512؛ بغیه الملتمس، ص193؛ الاعلام، ج1، ص142.

[5] تاریخ ابن اثیر، ج12، ص124؛ شذرات الذهب، ج4، ص310؛ العبر، ج4، ص279؛ النجوم الزاهره، ج6، ص140 (پاورقی)؛ وفیات الاعیان، ج5، ص5؛ الاعلام، ج7، ص167.

[6] شذرات الذهب، ج2، ص308؛ کشف الظنون، ص1227؛ الاعلام، ج2، ص238.

593 ق / 1196 ـ 1197م1

رویدادها

پادشاهی بیت المقدس: درگذشت هنری شامپانی، پادشاه بیت المقدس، و ازدواج بیوه اش، ایزابلا، با آموری لوزینیانی، پادشاه قبرس که این چهارمین شوی او می شود و به آموری دوم ملقب می گردد.

با این ازدواج تاج [شاهی] بیت المقدس و قبرس یکی می شود و در نتیجه دفاع از منافع صلیبیان بر پادشاهان قبرس از خانواده لوزینیان، واجب حتمی می گردد.

دولت ایوبیان یمن: درگذشت ظهیرالدین طغتکین بن نجم الدین بن ایوب و جانشینی پسرش معزالدین شمس الملوک اسماعیل.

پادشاهی خوارزم: درگذشت ملک شاه بن خوارزم شاه تکش و جانشینی پسرش قطب الدین محمد.

آبادانی: یعقوب بن یوسف بن عبدالمؤمن، امیر موحدون مناره بزرگ را به مسجد اشبیلیه می افزاید و پس از پیروزی در جنگ ارک شهر
رباط را در مغرب می سازد و نام آن را رباط الفتح می گذارد.

وقایع نظامی

یافا و بیروت: ملک عادل، حاکم دمشق، بر یافا چیرگی می یابد و آموری لوزینیانی، پادشاه بیت المقدس. بیروت را می گیرد و آتش بس سه ساله میان آن دو برقرار می شود.

درگذشتگان

ابن یونس؛

جیّانی (ابوالحسن)؛

طغتکین بن ایوب؛

عصمة الدین خاتون؛

مرغیانی.

ابن یونس

ابوالمظفر، عبیداللّه بن یونس بن احمد ازجی بغدادی، جلال الدین. وزیر و از مردم بغداد منسوب به باب الازج بغداد. وی عالم به اصول دین، فقه، حساب، هندسه و جبر و مقابله بود و مذهب حنبلی داشت. در حال آمدوشد به این شهر و آن شهر بود که در سال 583ق خلیفه الناصر لدین اللّه او را به وزارت برگزید و در سال 584ق او را در رأس سپاهی برای جنگ با سلطان طغرل بن ارسلان فرستاد. جنگ در نزدیکی همدان اتفاق افتاد و لشکر ابن یونس از هم پاشید و خود او اسیر شد. سپس آزاد و به بغداد بازگشت؛ درحالی که دیگری وزارت را بر عهده گرفته بود. خلیفه او را مسئول خزانه و دیوان محاسبات ساخت؛ سپس در سال 589ق او را سرپرست امور داخلی دستگاه خلافت قرار داد و تا سال 590ق به عنوان جانشین وزیر بود و ابن قصاب وزیر، او را گرفتار کرد و به گرفتاری که شرح آن مفصل است، دچار شد.

سپس زندانی شد و در زندان مرد. مورخان برخی او را ستایش و برخی نکوهش کرده اند. برخی بر او خرده گرفته اند که خانه شیخ عبدالقادر گیلانی را خراب و فرزندانش را آواره کرد و گویند در شب کسانی را فرستاد که قبر شیخ را نبش و استخوان های او را به قعر دریا بیندازند و گفت: اینجا وقف است و جایز نیست کسی در آن دفن شود. ابن تغری بردی در النجوم الزاهره می گوید: «کاری که ابن یونس کرد بدتر از این است که مسلمانی را در جایی که وقف مسلمانان است، دفن کنند و این کار ابن یونس از روی حسادتی بود که به شیخ عبدالقادر و شهرت فراوان او داشت و این کار را انجام داد و برای همین بود که مرگ خودش به بدترین صورت وقوع یافت و خلاصه اینکه [کار] وی از کارهای زشت روزگار بود». 2