2/4/153.
[6] ــ فوات الوفیات 3/135.*

دیگر منابع: الاعلام 5/50 نهایة الارب 2/243 ریحانة الادب 7/65 لغت نامه دهخدا 1/375.

عمر ـ صاحب السابری (در عصر امام صادق(علیه السلام))

عمربن سالم کوفی بزاز صاحب السابری.

اهل کوفه1 و یکی از اصحاب امام صادق(علیه السلام)بوده2 و از آن بزرگوار روایت نقل می کرد.3 راویانی همچون محمد بن زیاد4 و ابن نهیک از او روایت کرده اند.5 رجال نویسان وی و برادرش حفص را توثیق کرده اند.6 عمر بن سالم امامی مذهب بود7 و کتاب حدیثی از خود بر جای گذاشت.8

پی نوشت ها

[1] ـ خلاصة الاقوال 119.
[2] ــ رجال الطوسی 253.
[3] ــ رجال النجاشی 2/129.
[4] ــ الفهرست (طوسی) 115.
[5] ــ تنقیح المقال 2/129.
[6] ــ رجال النجاشی 2/129 رجال ابن داود 259.
[7] ــ الفهرست (طوسی) 115 رجال النجاشی 2/129.
[8] ــ الذریعه 6/354.*

دیگر منابع: نقد الرجال 254 قاموس الرجال 7/209 معالم العلماء 85 دائرة المعارف الشیعیة العامه 13/453 جامع الرواة 1/635.

عمر ـ صیقل (در عصر امام کاظم(علیه السلام))

ابوموسی عمر بن یزید بن ذبیان صیقل کوفی نهدی.

از هم پیمانان قبیله بنی نهد بود1 و در شمار اصحاب امام صادق(علیه السلام)یاد شده است2 و از آن حضرت روایت می کرد.3 برخی گفته اند که از امام کاظم(علیه السلام)نیز حدیث نقل می کرد.4 افرادی چون محمد بن زیاد،5 اسماعیل بن یسار، هشام بن حکم6 و فرزندانش حسین و موسی7 از او روایت کرده اند. وی امامی مذهب و دارای کتابی بوده است8 که از آن به کتاب الحدیث یاد شده است.9 برخی احتمال داده اند که صاحب ترجمه با عمر بن یزید بیّاع سابری یکی است،10 ولی این احتمال مورد پذیرش برخی دیگر از رجالیون واقع نشده است.11

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2 / 131.
[2] ــ رجال الطوسی 251.
[3] ــ رجال النجاشی 2 / 131.
[4] ــ دائرة المعارف الشیعیة العامه 13 / 478.
[5] ــ رجال النجاشی 2 / 131.
[6] ــ جامع الرواة 1 / 639.
[7] ــ دائرة المعارف الشیعیة العامه 13 / 478.
[8] ــ رجال النجاشی 2 / 131.
[9] ــ الذریعه 6 / 355.
[10] ــ قاموس الرجال 8 / 235.
[11] ــ معجم رجال الحدیث 13 / 62.*

دیگر منابع: رجال ابن داود 261 تنقیح المقال 2 / 349 نقد الرجال 256.

عمر ـ طبری (م حدود 200 هـ )

ابوحفص عمر بن فرّخان طبری بغدادی.

یکی از ریاضی دانان مشهور ایرانی1 و نیز از رؤسای مترجمان به شمار می رفت. وی فردی حکیم بود و در علم حرکات نجوم و احکام آنها تبحر خاص داشت.2 براساس منابع، وی معاصر منصور دوانیقی (خلافت 136 ـ 158 هـ ) بود و در سال 145 هـ بغداد را بنا نهاد.3 طبری از خواص و نزدیکان یحیی بن خالد برمکی بود و بعدها به فضل بن سهل پیوست. فضل وی را به خدمت مأمون (خلافت 198 ـ 218 هـ ) رساند. طبری کتب بسیاری را در علم نجوم و فنون فلسفه تفسیر کرد4 و سرانجام در حدود 200 هـ وفات یافت.5 آثار او عبارت اند از: اتفاق الفلاسفه و اختلافهم فی خطوط الکواکب و المحاسن و کتاب هایی که تفسیر کرده، چنین است: الاربعه تصنیف بطلیموس و الخمسه تصنیف ذور ثیوس، که شامل ابوابی است که همه آنها را طبری تفسیر کرده است.6

پی نوشت ها

[1] ـ لغت نامه دهخدا 10/14424.
[2] ــ تاریخ الحکماء 241.
[3] ــ ریحانة الادب 4/47.
[4] ــ تاریخ الحکماء 241.
[5] ــ معجم المؤلفین 7/283.
[6] ــ الفهرست (الندیم) 327، 328 و 332.*

دیگر منابع: هدیة العارفین 780 تاریخ ادبیات در ایران 1/116.

عمر ـ قرشی (م 23 هـ )

ابوحفص عمر بن خطاب بن نفیل بن عبدالعزی قرشی عدوی فاروق.

از بنی عدی بود1 و سی سال قبل از هجرت زاده شد. مادرش دختر هشام(هاشم) بن مغیره و خواهر ابوجهل بود.2 کسانی چون ابوهریره، طارق بن شهاب و قیس بن ابی حازم از وی روایت کرده اند.3 او در جاهلیت از پهلوانان به شمار می آمد4 و در مکه ساکن بود.5 عمر قدی بلند، هیکلی قوی و چهره ای سرخ داشت.6 او قبل از آنکه مسلمان شود، از دشمنان سرسخت پیامبر(صلی الله علیه وآله) بود و این دشمنی تا سرحد قتل پیامبر(صلی الله علیه وآله) نیز پیش رفت و در 26 سالگی و در سال ششم بعثت پیامبر(صلی الله علیه وآله) اسلام آورد و پس از ابوبکر (خلافت 1
[1] ـ