پی نوشت ها

[1] ـ منهج المقال 258 جامع الرواة 2/2. 2 ـ رجال الطوسی 357. 3 ـ همان رجال البرقی 46. 4ـ رجال النجاشی 2/177. 5ـ الذریعه 6/357.

دیگر منابع: قاموس الرجال 7/306 دائرة المعارف الشیعیة العامه 14/90 مستدرکات علم رجال الحدیث 6/195 رجال ابن داود 270.

فرزدقهمام ـ فرزدق فروه ـ اسدی (م قرن سوم هجری)

فروة بن حُمیضه اسدی، مشهور به ابن حمیضه.

ظاهراً در نزدیکی های بصره می زیست و از شاعران عصر مأمون عباسی (خلافت 198 ـ 218هـ ) است.1 گویند که وی دارای اندامی زیبا، خوش چهره و سروده هایی جذّاب و نیکو بود. با عمارة بن عقیل که از شاعران بدزبان و دارای سروده های هجوی و تمسخرآمیز بود، هم عصر بود و در مواردی این دو یکدیگر را هجو کرده اند.2 آمدی می گوید: زمانی عملی از فروه سر زد که مخالف میل و اراده حاکم وقت بود و مورد مؤاخذه و احضار او قرار گرفت و ناگزیر به فرار شد.3 به گفته الندیم، اشعار وی شامل پنجاه ورقه بوده است.4 به گفته ابوالفرج اصفهانی، فروه در نهایت به قتل رسیده،5 هر چند وی به چگونگی کشته شدن و سال آن اشاره ای نکرده است. به دلیل هم زمانی اش با عمارة بن عقیل (م 239هـ )6 از رجال نیمه نخست قرن سوم به شمار می آید، هر چند از تاریخ دقیق مرگ وی اطلاعی در دست نیست.

پی نوشت ها

[1] ـ الاغانی 24/246.
[2] ــ تاریخ التراث العربی 2/4/84.
[3] ــ المؤتلف و المختلف 131.
[4] ــ الفهرست (الندیم) 189.
[5] ــ الاغانی 24/246.
[6] ــ الاعلام 5/37.*

دیگر منابع: لغت نامه دهخدا 10/15106.

فروه ـ مرادی (م حدود 30هـ )

ابوعمر فروه بن مسیک بن حارث بن سلمة بن حارث بن زید غطیفی مرادی.

اصل او از یمن بود و در کوفه سکونت داشت. از اصحاب پیامبر(صلی الله علیه وآله) به شمار می آمد و از آن حضرت روایت نقل کرده است. افرادی مانند ابوسیره نخعی، هانی بن عروه و شعبی از او روایت نقل کرده اند.1 بعد از فتح مکه که قریش در مقابل لشکر اسلام سر فرود آورد و اقوام عرب فوج فوج به دین اسلام گرویدند، فروه نیز در مکه2 یا در مدینه3 به حضور پیامبر رسید و اسلام آورد.4 قبل از اسلام و در زمان جاهلیت بین قبیله او مراد و قبیله همدان جنگی در گرفته بود و قبیله همدان با کشتار زیادی از مراد بر آنها غلبه یافته بودند5 که این واقعه به یوم الردم6 (یوم الرزم)7 معروف است. رسول خدا(صلی الله علیه وآله) یوم الردم را بر قوم او مایه خیر و برکت دانست.8 فروه قرآن و معارف اسلامی را فراگرفت9 و سپس رسول خدا(صلی الله علیه وآله) وی را بر قوم خود (مراد) و قبیله های زبید و مذحج جهت گرفتن زکات گمارد. تا زمان وفات رسول خدا(صلی الله علیه وآله) بر این سمت بود10 و سپس در کوفه سکنی گزید.11 بعضی براین عقیده اند که عمر او را بر این سمت ابقا کرد.12 او در زمینه جمع آوری زکات نوشته ای دارد.13 فروه شاعری نیکوسرا بوده است14 و درباره یوم الردم اشعاری نیز سروده است.15 سرانجام وی در حدود 30هـ درگذشت.16

پی نوشت ها

[1] ـ الاصابه 5/209.
[2] ــ الاعلام 5/142.
[3] ــ خزانة الادب 2/123.
[4] ــ الاستیعاب 3/1261 و 1262.
[5] ــ تاریخ الطبری 3/134 ـ 136.
[6] ــ السیرة النبویه 4/136، 138.
[7] ــ الکامل فی التاریخ 2/295 ـ 298.
[8] ــ السیرة النبویه 4/228 و 229.
[9] ــ الاعلام 5/143.
[10] ــ الطبقات الکبری 1/327.
[11] ــ خزانة الادب 2/122 و 123.
[12] ــ الاصابه 5/209.
[13] ــ خزانة الادب 2/122 و 123.
[14] ــ الاستیعاب 3/1261 و 1262.
[15] ــ الکامل فی التاریخ 2/296.
[16] ــ الاعلام 5/143.*

دیگر منابع: الثقات 3/331 التاریخ الکبیر 7/126 المنتظم 1/249 السیرة النبویه 2/289 السیرة الحلبیه 3/226 کشف الظنون 1/804.

فریابی صغیرجعفر ـ فیریابی فریابی کبیرمحمد ـ فریابی فضالة ـ أزدی (قرن سوم هجری)

فضالة بن ایوب أزدی اهوازی.

اصالتاً عرب بود و در اهواز می زیست1 و از اصحاب امام کاظم و امام رضا(علیهما السلام) به شمار می رفت.2 او از امام کاظم(علیه السلام) و محدثانی چون ابن مسکان، حلبی و جمیل بن دراّج روایاتی نقل کرده است. کسانی