اشعار او را ستوده و در مرتبه ای برتر از شاعران هم عصر خویش نهاده اند.13 گویند که برخی از سروده های وی چندان دلاویز بوده که گاه شاعران بزرگی چون ابونواس را به تقلید از آنها وا می داشته است.14 از آثار او ارجوزه لامیهای است که حدود صد بیت است و در ضمن مجموعة الطرائف الادبیة در قاهره به چاپ رسیده است.15 تاریخ دقیق فوت وی مشخص نیست، ولی به طور تقریبی می توان گفت که در نیمه اول قرن دوم بوده است.16

پی نوشت ها

[1] ـ الاغانی 10/158.
[2] ــ تاریخ الخلفاء 238.
[3] ــ تاریخ الادب العربی (بلاشیر) 617.
[4] ــ طبقات فحول الشعراء 2/737 و 738.
[5] ــ الاغانی 10/160.
[6] ــ طبقات الشعراء (جمحی) 150.
[7] ــ تاریخ التراث العربی 2/3/91.
[8] ــ الاغانی 10/ 151.
[9] ــ دائرة المعارف بزرگ اسلامی 6/312.
[10] ــ الاغانی 10/ 155.
[11] ــ الشعر و الشعراء 405 و 406.
[12] ــ الفهرست (الندیم) 179.
[13] ــ الاغانی 10/158.
[14] ــ الشعر و الشعراء 405 و 406.
[15] ــ دائرة المعارف بزرگ اسلامی 6/312.
[16] ــ الاغانی 10/158.*

دیگر منابع: معجم الشعراء 161 البیان و التبیین 1/209 سمط اللآلی 1/389 العقد الفرید 1/318 خزانة الادب 1/49 الموشح 274.

فضل ـ کندی (زنده در قرن دوم هجری)

فضل بن اسماعیل کندی.

از دانشمندان، فقهای امامیه و فردی مورد اعتماد بوده و احادیث اندکی داشته است.1 از ائمه (علیهم السلام) بدون واسطه روایتی نقل نکرده است،2 ولی از فردی به نام معتّب که از موالی امام صادق(علیه السلام) بوده، روایاتی نقل کرده است.3 افرادی چون محمد بن علی بن محبوب،4 محمد بن علی بن ایوب5 و عبدالله بن احمد6 از کندی نقل روایت کرده اند. وی دارای تألیفی به نام کتاب النوادر بوده است.7

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 2/167 خلاصه الاقوال 133.
[2] ــ رجال ابن داود 271.
[3] ــ من لایحضره الفقیه 2/4 جامع الرواة 2/4.
[4] ــ الفهرست (طوسی) 125 جامع الرواة 2/4.
[5] ــ رجال النجاشی 2/167 طرائف المقال 2/338.
[6] ــ من لایحضره الفقیه 2/4 جامع الرواة 2/4.
[7] ــ رجال النجاشی 2/167 معجم رجال الحدیث 13/282.*

دیگر منابع: معالم العلماء 91 نقد الرجال 266 مجمع الرجال 5/19 منهج المقال 259 تنقیح المقال 2/7 .

فضل ـ لهبی (م حدود 95هـ )

ابومطلب فضل بن عباس بن عتبه لهبی أخضر مکی.

کنیه های دیگری مانند ابوعتبه و ابوامیه نیز برای فضل ذکر کرده اند.1 پدر و مادر او از بنی هاشم، و مادرش دختر عباس بن عبدالمطلب بود. لهبی یکی از شعرا و فصحای بنی هاشم2 و از مشهورترین شعرای عصر خویش به حساب می آمد.3 وی معاصر فرزدق و أحوص شاعر بوده و اخبار و حکایاتی با آنها دارد.4 فضل اولین هاشمی ای بود که امویان را مدح کرد5 و اشعاری در ستایش عبدالملک بن مروان (حکومت 65 ـ 86هـ )6 و یزید بن عبدالملک (حکومت 10
[1] ـ 105هـ ) سرود.7 ابن شهرآشوب او را جزو شعرای اهل بیت(علیهم السلام) نیز ذکر کرده است.8 لهبی دارای اشعاری روان9 و در عین حال زبانی تند بود. او با عده ای از شعرا دشمنی ورزید که از جمله آنها فزردق، أحوص و عمر بن ابی ربیعه بودند.10 او فردی بخیل و گندمگون بود و بدین سبب وی را اخضر لقب داده اند.11 دیوان اشعار اثر برجای مانده اوست.12 وی در حدود 90 13 یا 95 14 و یا 100هـ درگذشت.15

پی نوشت ها

[1] ـ معجم الشعراء 159 تاریخ التراث العربی 2/3/170.
[2] ــ الاغانی 16/175.
[3] ــ تاریخ التراث العربی 2/3/170.
[4] ــ الاغانی 16/175 ـ 182.
[5] ــ الاعلام 5/150.
[6] ــ الاغانی 16/177 و178.
[7] ــ تاریخ التراث العربی 2/3/170.
[8] ــ معالم العلماء 150.
[9] ــ الاعلام 5/150.
[10] ــ تاریخ التراث العربی 2/3/170.
[11] ــ الاغانی 16/175 و179.
[12] ــ الذریعه 9 / 3 / 835.
[13] ــ اعیان الشیعه 8/406.
[14] ــ الاعلام 5/150.
[15] ــ لغت نامه دهخدا 10/15147.*

دیگر منابع: طبقات فحول الشعراء 1/75 خزانة الادب 1/203 سمط اللالی 2/700 المؤتلف و المختلف (آمدی) 41.

فضل ـ مروزی (م 211هـ )

ابومعاذ فضل بن خالد مروزی نحوی.

از موالی قبیله باهله1 و از پیشوایان مشهور لغت در زمان خویش بود.2 از افرادی چون عبدالله بن مبارک و عبید بن سلیم روایت کرده3 و کسانی چون محمد بن عبدالحکم، لیث بن مقاتل مرسی و محمد بن هارون نیشابوری از وی روایاتی را نقل کرده اند.4 ابومنصور