رجالیان اهل سنّت حامض را توثیق کرده اند. 2 مروزی در سال 329 هجری از دنیا رفت. 3 المنتقی اثری است که به او نسبت داده اند. 4

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ بغداد 10 / 124؛ الانساب 2 / 160. 2 ـ المنتظم 14 / 16. 3 ـ تاریخ بغداد 10 / 124. 4 ـ المستدرک علی معجم المؤلفین 429.

دیگر منابع: اللباب فی تهذیب الانساب 1 / 333؛ تاریخ الاسلام 24 / 264؛ سیر اعلام النبلاء 15 / 287؛ العبر 2 / 34؛ النجوم الزاهره 3 / 273؛ شذرات الذهب 2 / 323؛ الوافی بالوفیات 2 / 138 و 17 / 261.

محمد غفوری

عبداللّه ـ مکاری

عبداللّه ـ مکاری (م. 349ق)

ابوالعباس عبداللّه بن اسحاق بن سلام مکاری (مکاولی) بغدادی

الندیم در فهرست خود، وی را در باب مورخان ذکر کرده و نیز او را شاعری صدوق دانسته است. 1 ابوالعباس فقیه شافعی مذهب، مورخ، نسب شناس و شاعر بود و کتابی به نام الاخبار والانساب والسیر دارد. درگذشت او را در سال 349 هجری ذکر کرده اند. 2

پی نوشت ها

[1] ـ الفهرست (الندیم) 126. 2 ـ معجم المؤلفین 6 / 33.

دیگر منابع: هدیه العارفین 1 / 446؛ ایضاح المکنون 2 / 263؛ لغت نامه دهخدا 1 / 504.

سیدمهدی حسینی عربی

عبداللّه ـ نیشابوری

عبداللّه ـ نیشابوری (حدود 230 ـ 307ق)

ابومحمد عبداللّه بن علی بن جارود نیشابوری معروف به ابن جارود

در حدود سال 230 هجری به دنیا آمد و در مکه سکونت داشت. 1 از ابوسعید اشج، عمربن شبه، هارون بن اسحاق و احمدبن فرات حدیث آموخت و روایت کرد. ابواسحاق بن حمزه، طبرانی، ابوالشیخ، عبدالرحمان بن محمدبن سیاه و جماعتی از اهل اصفهان از او روایت کرده اند. 2 رجال نویسان اهل سنّت، او را محدثی حافظ و فقیه معرفی کرده اند3 که در سال 307 هجری در مکه از دنیا رفت. اثر ابن جارود، المنتفی در باب حدیث است. 4

پی نوشت ها

1ـ سیر اعلام النبلاء 14 / 239. 2ـ تاریخ الاسلام 23 / 212. 3ـ تذکرة الحفاظ 3 / 794. 4 ـ سیر اعلام النبلاء 14 / 239.

دیگر منابع: الوافی بالوفیات 17 / 323؛ طبقات العلماء الحدیث 2 / 468؛
هدیه العارفین 1 / 444؛ الاعلام 4 / 104؛ معجم المؤلفین 6 / 87؛ معجم المطبوعات العربیه 1 / 61؛ ایضاح المکنون 2 / 570؛ هدیه العارفین 1 / 444.

احسان آذرکمند

عبداللّه ـ نیشابوری

عبداللّه ـ نیشابوری (238 ـ 324ق)

ابوبکر عبد الله بن محمد بن زیادبن واصل بن میمون اموی نیشابوری بغدادی

از موالی ابان بن عثمان بن عفان و اهل نیشابور بود. وی در سال 238 هجری به دنیا آمد. 1 بر پایه گزارش ابوسعد سمعانی، وی اهل سفر بود و برای آموختن دانش و تحصیل علم به شهرها و سرزمین های بسیاری از جمله عراق، شام، مصر و توابع و شهرهای این نقاط مسافرت کرد و از استادان و شیوخ بسیاری بهره گرفت؛ اما سرانجام به بغداد آمد و آنجا را برای اقامت برگزید. 2 ابن عساکر در شرح حال نیشابوری، استادان بسیاری را برای او برشمرده که از آن میان می توان به بزرگانی همچون ربیع بن سلیمان، محمدبن یحیی ذهلی، احمدبن یوسف سلمی و حسن بن محمدبن صباح اشاره کرد. 3 رجال نویسان اهل سنّت به اتفاق، او را فقیه ترین، حافظ ترین و موثق ترین دانشمند روزگار خویش معرفی کرده و نوشته اند: وی جامع میان فقه و حدیث بود و چیره دستی او زبانزد همگان از جمله علمای بزرگی چون ابوالحسن دارقطنی و حاکم نیشابوری بود. 4 او را از علمای شافعی مذهب و پیشوای این فرقه در عراق دانسته اند. 5 نیشابوری شاگردان بسیاری تربیت کرده که ابوعمروبن حیویه، محمدبن مظفر، ابن شاهین و ابوطاهر مخلص از برجسته ترین ایشان اند. 6 ابوبکر نیشابوری افزون بر شهرت در فقه و حدیث، در زهد و دوری از دنیا شهرتی بسزا داشت و به سحرخیزی و نماز، بسیار اهمیت می داد. 7 وی سرانجام در ربیع الآخر سال 324 هجری از دنیا رفت و در گورستان باب الکوفه بغداد به خاک سپرده شد. 8 زیادات کتاب المزنی اثر اوست. 9 اسماعیل پاشا از این اثر با عنوان الزیادات علی مختصرالمزنی فی الفروع یاد کرده است. 10

پی نوشت ها

[1] ـ المنتظم 13 / 263. 2 ـ الانساب 5 / 550 و 551. 3 ـ تاریخ مدینة دمشق 32 / 184. 4ـ تاریخ الاسلام 24 / 150؛ مرآة الجنان 2 / 217. 5 ـ طبقات الشافعیة الکبری 3 / 311. 6 ـ تاریخ بغداد 10 / 121. 7 ـ تاریخ مدینة دمشق 32 / 187. 8 ـ المنتظم 13 / 364.