ندارد؛ 2 ولی نزد کسانی چون محمدابن احمد جبار و علی بن ابراهیم بن هاشم حدیث آموخت. 3 کلینی از دانشمندان بزرگ، فقیهان امامیه و محدثان ثقه و اعدل شیعه بود که خاصه و عامه او را ستوده اند او نخستین کسی است که در دوره اسلامی لقب ثقه الاسلام یافت. علما و بزرگان شیعه برای استنباط احکام شرعیه به کتاب های او استناد می کنند. کلینی 16199 حدیث را گردآوری کرده است. 4 ابوجعفر از علمای زمان غیبت صغری بود که سال 329 هجری در بغداد از دنیا رفت و محمدبن جعفر حسنی بر او نماز گزارد و سپس پیکرش را در « باب الکوفه » بغداد به خاک سپردند. 5 وی آثار بسیاری نگاشته که عبارت اند از: الرسائل، الرد علی القرامطه، تفسیرالرؤیا، الکافی مشتمل بر 30 کتاب (العقل وفضل العمل، التوحید، الحجّه، الایمان والکفر، الدعا، فضل القرآن، الطهارة والحیض، الصلاة، الزکاة، الصوم، الحج، النکاح، الطلاق، العتق والتدبیر والمکاتبه، الایمان والنذور، المعیشه، الشهادات، القضایا والاحکام، الجنائز، الوقوف والصدقات، الصید والذبایح، الأطعمه والاشربه، الدواجن والرواجن، الزی والتجمل، الجهاد، الوصایا، الفرایض، الحدود، الدیات وکتاب الروضه)، 6 خطبه الوسیله، خصایص الغدیر، خطبه الطالوتیه، 7 وصیة امیرالمؤمنین علیه السلام لولده محمدبن حنفیه، وصیة امیرالمؤمنین الی ابنه الحسن علیه السلام ، 8 الرجال و کتاب ما قیل فی الائمة من الشعر. ابوالقاسم جعفربن محمدبن قولویه از همه این کتاب ها روایت کرده است. 9

پی نوشت ها

[1] ـ خلاصه الاقوال 145. 2 ـ رجال (الطوسی) 495. 3 ـ لسان المیزان 5 / 433. 4 ـ ریحانه الادب 5 / 79. 5 ـ رجال (النجاشی) 2 / 290. 6 ـ الفهرست (الطوسی) 135. 7 ـ الذریعه 7 / 173، 204 و 207. 8 ـ الذریعه 25 / 15 و 105. 9 ـ رجال (النجاشی) 2 / 290.

دیگر منابع: رجال (ابن داوود) 341؛ اعیان الشیعه 10 / 99؛ الاعلام 7 / 145؛ أحسن الودیعه 2 / 140.

رضا جعفری نوقاب

محمّد ـ کنانی

محمّد ـ کنانی (264 ـ 344ق)

ابوبکر محمدبن احمد بن محمدبن جعفر کنانی مصری

وی در سال 264 هجری به دنیا آمد. کنانی فقه را نزد محمدبن عقیل فریابی و علم حدیث را نزد ابوعبدالرحمان نسایی،
ابویعقوب منجنیقی و ابویزید یوسف بن یزید قراطیسی و دانش قضاوت را نزد ابوعبید قاضی فراگرفت و به درجات عالیه ای در مصر رسید و در حدیث، رجال، تفسیر، فقه، نحو، لغت عرب، شعر و ایام العرب استاد شد. علمای اهل سنّت، او را فردی دیندار، زاهد و اهل نافله دانسته اند و حتی درباره او گفته اند روزها را روزه می گرفت و به تلاوت قرآن مشغول بود. 1 کنانی در امر قضاوت حاذق و صادق بود و مدتی سرپرست قضاوت در مصر بود. یوسف بن قاسم قاضی و دیگران از او روایت کرده اند. 2 ابوبکر کنانی افزون بر امر قضاوت و تدریس، تألیفاتی داشته که عبارت اند از: ادب القاضی در چهل جزء، الفرایض در یکصد جزء، الباهر در یکصد جزء و الجامع والفروع. سرانجام او پس از هشتاد سال عمر، در هنگام بازگشت از حج بیمار شد و در اواخر ماه محرم سال 344 هجری در مدخل مصر از دنیا رفت و در کنار قبر مادرش به خاک سپرده شد. 3

پی نوشت ها

[1] ـ سیر اعلام النبلاء 15 / 445. 2 ـ تذکره الحفّاظ 3 / 899. 3 ـ سیر اعلام النبلاء 15 / 445.

دیگر منابع: المنتظم 14 / 101؛ وفیات الاعیان 4 / 197؛ العبر 2 / 68؛ البدایة والنهایه 11 / 260؛ طبقات الفقها (شیرازی) 214؛ شذرات الذهب 2 / 367؛ الانساب 4 / 71؛ النجوم الزاهره 3 / 313.

رضا جعفری نوقاب

محمد ـ کندی

محمد ـ کندی (283 ـ 350ق)

ابوعمر محمدبن یوسف بن یعقوب کندی تجیبی مصری

وی در دهم ذی حجه سال 283 هجری در مصر به دنیا آمد. 1 او به تاریخ، حدیث و انساب آگاهی بسیاری داشت، و کتاب هایی درباره تاریخ مصر و مردمش نوشت. 2 او سرانجام در شوال سال 350 هجری در 67سالگی در مصر از دنیا رفت. 3 کندی آثاری چون ولاة مصر، خطط مصر، اخبار قضاة مصر، فضایل مصر، الاجنادالعربیه، سیرة مروان بن جعد و الموالی را تألیف کرده است. 4

پی نوشت ها

[1] ـ معجم المؤلفین 12 / 142. 2 ـ الاعلام 7 / 148. 3 ـ تاریخ الاسلام 25 / 453. 4 ـ ریحانه الادب 5 / 95.

دیگر منابع: هدیه العارفین 2 / 46؛ حسن المحاضرة 1 / 478.

رضا جعفری نوقاب