مفضّل ـ

جَنَدیّمفضّل ـ جَنَدیّ (م. 308ق)

ابوسعید مفضل بن محمد بن ابراهیم بن مفضّل جندی یمانی کوفی

وی اهل جَنَد یمن و ساکن مکه بود. 1 از صامت بن معاذ جندی، محمدبن ابی عمر عدنی، ابراهیم بن محمد شافعی و سلمه بن شبیب روایت کرد و قرائت را از طایفه بَزِّی آموخت. ابوبکربن مجاهد، عبدالواحدبن ابی هاشم، ابوالقاسم طبرانی، ابوحاتم بستی، ابوبکربن مقری و ابوجعفر عقیلی از او روایت کرده اند. رجال نویسان اهل سنّت، او را محدثی ثقه، 2 مورخ و محدث مکه معرفی کرده اند. 3 او در مسجدالحرام جلسه درس دایر کرده بود و شاگردانی را آموزش می داد. 4 سال 308 هجری درگذشت. 5 آثار او عبارت اند از: فضایل مکه و فضائل مدینه. 6

پی نوشت ها

1ـ الانساب 2 / 96. 2 ـ سیر اعلام النبلاء 14 / 257. 3 ـ الاعلام 7 / 280. 4 ـ لسان المیزان 6 / 81. 5 ـ العبر 1 / 454. 6 ـ هدیه العارفین 2 / 468.

دیگر منابع: معجم البلدان 2 / 170؛ البدایة والنهایه 11 / 131؛ شذرات الذهب 2 / 253؛ مرآه الجنان 2 / 250؛ غایه النهایه فی طبقات القراء 2 / 307؛ کشف الظنون 1 / 302؛ معجم المؤلفین 12 / 315.

احسان آذرکمند

مقدسی

مقدسی محمد ـ مقدسی

مکحول نسفی محمد ـ نسفی

ملطی محمد ـ ملطی

منجیک علی ـ منجیک

منذر ـ بلوطی

منذر ـ بلوطی (273 ـ 355ق)

ابوالحکم منذربن سعیدبن عبداللّه بلوطی کزنی اندلسی قرطبی

وی متولد 273 هجری و منسوب به قبیله کُزنه نزدیک قرطبه اندلس است. 1 از عبیداللّه بن یحیی لیثی حدیث، از ابن نحاس ادبیات عرب و از ابومنذر کتاب الاشراف را آموخت. 2 رجال نویسان اهل سنّت، او را فقیهی محقق، سخنرانی توانا، شاعری زبردست، نحوی، مصنفی ماهر و دارای تألیفاتی عالی و ممتاز معرفی کرده و گفته اند او مدتی سمت قضاوت بخش هایی از اندلس را بر عهده داشت و آگاه به روش های جدلی، مناظره ای و متمایل به مذهب داوودبن علی ظاهری بود. 3 ایشان مدتی نزد دانشمندان مصر و مکه به فراگیری معارف
پرداخت. در سال 355 هجری از دنیا رفت و پسرش عبدالملک بر پیکر او نماز خواند و در مقبره قریش به خاک سپرده شد. 4 آثار او عبارت اند از: الناسخ والمنسوخ، الانباء علی استنباط الاحکام من کتاب اللّه5 و الإبانه عن حقایق اصول الدیانه. 6

پی نوشت ها

[1] ـ سیر اعلام النبلاء 16 / 173. 2 ـ تاریخ الاسلام 26 / 133. 3 ـ سیر اعلام النبلاء 16 / 173. 4 ـ العبر 2 / 302 ـ 303. 5 ـ تاریخ العلماء والرواة للعلم بالاندلس 2 / 142. 6 ـ الاعلام 7 / 294.

دیگر منابع: الکامل فی التاریخ 8 / 223؛ البدایة والنهایه 11 / 288 ـ 289؛ معجم الادباء 19 / 174؛ النجوم الزاهره 4 / 13؛ هدیه العارفین 2 / 472؛ معجم المؤلفین 13 / 8؛ معجم البلدان 1 / 492؛ شذرات الذهب 2 / 17؛ نفح الطیب 1 / 335؛ بغیه الوعاة 398؛ جذوه المقتبس 326؛ انباه الرواة 3 / 325؛ اللباب 1 / 176؛ معجم یاقوت 1 / 492؛ مرآه الجنان 2 / 358؛ تاریخ قضاة اندلس 89؛ ایضاح المکنون 1 / 7؛ الوافی بالوفیات 26 / 82 ـ 81.

احسان آذرکمند

المنصور باللّه زیدی

المنصور باللّه زیدی قاسم ـ عیانی

المنصور فاطمی اسماعیل ـ عبیدلی

منصوربن سعید

منصوربن سعید (زنده در 353ق)

ابونصر منصوربن سعید بن احمدبن حسن

از مفسران و نویسندگان روزگار خویش بود. سال 353 هجری تاج المعانی وتفسیر سبع المثانی را نگاشت و ابتدا بحثی را درباره حروف و اِعراب بیان کرد و سپس با عبارت های روان و واژگان شیوا به بحث اصلی پرداخت. 1 بیش از این اطلاعی از او در دست نیست.

پی نوشت ها

[1] ـ کشف الظنون 1 / 270.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 13 / 13؛ لغت نامه دهخدا 13 / 19129.

احسان آذرکمند

منصور ـ تمیمی

منصور ـ تمیمی (م. 306ق)

ابوالحسن منصوربن اسماعیل بن عمر تمیمی شافعی ضریر

وی اهل رأس العین جزیره، بین حرّان و نصیبین و ساکن مصر بود. 1 فقه را نزد اصحاب شافعی آموخت. رجال نویسان اهل سنّت، او را آشنا به علوم و معارف گوناگون، از فقیهان و شاعران بزرگ مصر