پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ بغداد 8 / 409. 2 ـ هدیة العارفین 1 / 371.

دیگر منابع: سیر اعلام النبلاء 16 / 256؛ تذکرة الحفّاظ 3 / 1000؛ المنتظم 15 / 231؛ طبقات الشافعیه (اسنوی) 1 / 286؛ البدایة و النهایه 12 / 34؛ ایضاح المکنون 2 / 437؛ معجم المؤلفین 4 / 174.

محمد غفوری

روزبه ـ نکتی

روزبه ـ نکتی (م قرن 5ه)

ابوعبداللّه روزبه بن عبداللّه نکتی لاهوری.

وی از شاعران قرن پنجم هجری است. عوفی در لباب الالباب قصیده ای از او در مدح سلطان مسعودبن محمود غزنوی (42
[1] ـ 423) نقل کرده است. 1 اشعارش را زیبا، موزون و لطیف دانسته اند2 و یکی از قدیمی ترین شاعران فارسی زبان منسوب به لاهور به شمار می رود. 3 دیوان شعر اثر اوست. 4

پی نوشت ها

[1] ـ لغت نامه دهخدا 13 / 20063. 2 ـ لباب الالباب 29. 3 ـ تاریخ ادبیات ایران 1 / 600. 4 ـ الذریعه 9 / 4 / 1224.

دیگر منابع: فرهنگ سخنوران 614.

احسان آذرکمند

زُهیر ـ خِدامی

زُهیر ـ خِدامی (370 ـ 455ه)

ابونصر زهیربن حسن بن علیّ خِدامی فقیه سرخسی.

او بعد از سال 370ه در سرخس به دنیا آمد. 1 برای کسب دانش به شهرهای نیشابور، گرگان، ری، اصفهان، مکه، بصره، کوفه، بغداد، دمشق و مصر سفر کرد و از بزرگانی چون ابوحامد اسفراینی، قاضی ابوعمر هاشمی و دیگران فقه و سنن ابوداود را فرا گرفت. او در عصر خود مردی فاضل، راوی حدیث، فقیهی زبردست، آشنا به علم قرائت و مفتی خراسان به شمار می آمد؛ 2 سپس وی به سرخس بازگشت و در آنجا به تدریس فقه و نقل حدیث پرداخت. ابونصر محمّدبن ابوعبداللّه و عده ای از دانش پژوهان آنجا از شاگردان او بودند. 3 وی رییس راویان حدیث و مرجع مذهبی مردم در سرخس نیز شمرده می شد. مذهب او شافعی بود. 4 کتاب الانباء علی الانبیاء علیهم السلام و کتابی در تاریخ خلفا آثار وی می باشد. سرانجام او در سال 4545 یا 455ه در سرخس از دنیا رفت. 6

پی نوشت ها

[1] ـ طبقات الشافعیة الکبری 4 / 379. 2 ـ المنتظم 16 / 84؛ الوافی بالوفیات 14 / 228؛ مرآة الجنان 3 / 58. 3 ـ طبقات الشافعیه (اسنوی) 1 / 329. 4 ـ المنتظم 16 / 84؛ طبقات الشافعیة الکبری 4 / 380. 5 ـ هدیة العارفین 1 / 375؛ معجم المؤلفین 4 / 186. 6 ـ الکامل فی التاریخ 10 / 30.

دیگر منابع: اللباب 1 / 425؛ تاریخ الاسلام 30 / 358، 359؛ البدایة و النهایه 12 / 90؛ شذرات الذهب 3 / 292، 293؛ الانساب 2 / 329.

سیدمحمد علوی

زیاد ـ جُذامی

زیاد ـ جُذامی (348 ـ 430ه)

ابومروان زیادبن عبداللّه لعزیز بن احمدبن زیاد جذامی اندلسی.

وی از ادبای اندلس به شمار می رفت. 1 در سال 348ه به دنیا آمد و در قرطبه از محضر استادانی بهره برد. او فردی آشنا به علم کلام، تاریخ، شعر و ادبیات بود. 2 اشعار خوبی می سرود و برخی از اشعار دیگران را شرح می کرد. ابومروان تألیفاتی درباره مسائل اعتقادی داشته و نیز اخبار گذشتگان را روایت می نمود. کتب رد علی منذر القاضی و منار السراج فی الردّ علی القبری از مصنّفات اوست. جذامی سرانجام در سال 430ه در 82 سالگی درگذشت. 3

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ الاسلام 29 / 288. 2 ـ معجم المؤلفین 4 / 188. 3 ـ کتاب الصله 1 / 188.

دیگر منابع: هدیة العارفین 1 / 376؛ الوافی بالوفیات 15 / 17.

سیدمهدی حسینی عربی

زیاد ـ قمری

زیاد ـ قمری (م 403ه)

ابوالقاسم زیادبن محمد (عمر) جرجانی قمری مازندرانی.

او از سخنوران نامی، از مداحان شمس المعالی قابوس و از معاصران دولت سامانیان می باشد. 1 ابوالقاسم از شاعران مازندران بود و در نیمه دوم قرن چهارم حیات داشته است. 2 سال 403ه از دنیا رفت. 3 اثر او با نام دیوان قمری مازندرانی شناخته شده است. 4

پی نوشت ها

[1] ـ لغت نامه دهخدا 11 / 15654. 2 ـ قابوس نامه 443. 3 ـ حدائق السحر 38 و 75. 4 ـ الذریعه 9 / 3 / 889.

دیگر منابع: لباب الالباب 257؛ تاریخ ادبیات در ایران 1 / 435؛ فرهنگ سخنوران 475؛ چهار مقاله عروضی 45.

احسان آذرکمند