در نحو پرداخت که گویند اگر بازنویسی می شد به پانزده مجلد بالغ می گردید. 5 گویند ابن بابشاذ نزد یوسف بن یعقوب نجیرمی درس خواند؛ 6 اما گویا بیش از همه از قاسم بن محمد واسطی کسب علم کرده است. یاقوت گوید: چون واسطی در مصر مسکن گزید، ابن بابشاذ خواهر او را به همسری گرفت و کمر به خدمت استاد بست و از او ادب آموخت7 و نیز آن گاه که خطیب تبریزی به مصر رفت، ابن بابشاذ چندی نزد او به آموختن لغت پرداخت. 8 از جمله شاگردان ابن بابشاذ می توان از محمدابن برکات سعیدی و نیز ابوالقاسم ابن فحّام نام برد. 9 وی در اواخر عمر زهد پیشه کرد و از کار تصحیح کناره جست و داروندار خویش را فروخت و با کمترین مایه در حجره ای که در مسجد عمروبن عاص قرار داشت، عزلت گزید. در سبب زهد وی داستانی نقل کرده اند که به طور مفصل در منابع مضبوط است. مرگ او نیز بر اثر سقوط از پشت بام مسجد جامع در سال 469ه بود. 10 ابن بابشاذ به جز اثری که ذکر شد آثار دیگری نیز مانند التذکرة، شرح اصول ابن سراج، شرح الجمل زجاجی، المحتسب، شرح المحتسب و مقدمه ای در موضوع نحو از خود بر جای گذاشت. 11

پی نوشت ها

[1] ـ وفیات الاعیان 2 / 515. 2 ـ سیر اعلام النبلاء 18 / 439. 3 ـ وفیات الاعیان 2 / 515. 4 ـ النجوم الزاهره 5 / 105. 5 ـ وفیات الاعیان 2 / 515. 6 ـ تاریخ الادب العربی (عمر فروخ) 3 / 177. 7 ـ معجم الادباء 17 / 5. 8 ـ وفیات الاعیان 6 / 193. 9 ـ سیر اعلام النبلاء 18 / 439. 10 ـ معجم الادباء 12 / 18. 1
[1] ـ هدیة العارفین 1 / 429.

دیگر منابع: نزهة الالباء 361؛ المنتظم 16 / 186؛ الکامل فی التاریخ 10 / 106؛ المختصر فی اخبار البشر 2 / 193؛ العبر 2 / 326؛ تاریخ ابن الوردی 1 / 367؛ الوافی بالوفیات 16 / 390؛ مرآة الجنان 3 / 75 بغیة الوعاة 2 / 17؛ شذرات الذهب 3 / 333.

محمود هیئتی

طاهر ـ حدادی

طاهر ـ حدادی (م 406ه)

ابوعبداللّه طاهربن محمد بن احمدبن نصر حدادی مروزی بخاری.

وی اهل بخارا بود و در روستای بزده از نواحی نخشب سکونت داشت. بعضی از اجدادش که در آن منطقه بودند به کار آهنگری اشتغال داشتند. ابوعبداللّه از ابوصالح خلف بن محمد خیّام، ابوبکر احمدبن سعد زاهد، ابوحفص احمدبن احیدختن، احمدبن سهل و غیره حدیث شنید و ابوالعباس مستغفری و دیگران از او روایت کرده اند.
وی واعظ، محدث، صوفی و نویسنده بود. تألیفاتش بیشتر درباره زهد و تقوا بوده است؛ ولی تنها کتابش که در منابع به آن اشاره شده، کتاب عیون المجالس و سرور الدارس است. حدادی در روز شنبه ماه ذیقعده سال 406ه در بزده از دنیا رفت. 1

پی نوشت ها

[1] ـ الانساب 2 / 183.

دیگر منابع: هدیة العارفین 1 / 429؛ کشف الظنون 2 / 1187؛ لغت نامه دهخدا 9 / 13499.

رضا جعفری نوقاب

طاهر ـ سجزی

طاهر ـ سجزی (قرن پنجم هجری)

ابوحسین طاهربن ابراهیم بن محمدبن طاهر سجزی (سنجری).

از پزشکان ایرانی قرن پنجم هجری بود. 1 سجزی همواره با قاضی ابوالفضل محمدبن حمدویه در ارتباط بود. 2 منابع از او با عنوان فردی فاضل، عالم به حرفه پزشکی و آگاه در امور پزشکی یاد کرده اند. آثاری که تألیف نمود عبارت اند از: شرح البول و النبض، تقسیم کتاب الفصول بقراط، و ایضاح منهاج محجة العلاج. سجزی کتاب اخیر را برای ابن حمدویه تألیف نمود. 3

پی نوشت ها

[1] ـ معجم المؤلفین 5 / 32. 2 ـ لغت نامه دهخدا 9 / 13508. 3 ـ عیون الأنباء فی طبقات الاطباء 461.

دیگر منابع: الوافی بالوفیات 16 / 390؛ هدیة العارفین 1 / 430؛ کشف الظنون 1 / 209.

سیدمهدی حسینی عربی

طاهر ـ طبری

طاهر ـ طبری (348 ـ 450ه)

ابوطیب طاهربن عبداللّه بن طاهر طبری بغدادی.

وی در سال 348ه در آمل متولد شد. فقه را در آن شهر نزد ابوعلی زجاجی فرا گرفت و از ابوسعدبن اسماعیلی و ابوالقاسم بن کجّ در گرگان بهره برد. او سپس برای کسب علوم بیشتر نزد ابوالحسن ماسرجسی در نیشابور رفت و حدود چهار سال نزد وی اقامت گزید. از شاگردانش می توان به ابواسحاق شیرازی و خطیب بغدادی اشاره کرد. ابوطیب کتاب مختصر مُزَنی را شرح کرد و کتبی چند در مورد اصول، مذهب و جدل تألیف نمود. 1 وی فردی صدوق، مورد اعتماد و عارف به اصول و فروع و خوش خُلق بود و شعر نیز می سرود. طبری