گونه ای که از بهترین حافظان و قاریان قرآن در بغداد شناخته شد. 1 عده بسیاری همچون هبه ا بن مجلّی و خطیب ابوالفضل محمدبن مهتدی با نزد او علم قرائت آموختند. 2 و کسانی چون ابوبکربن عبداللّه لباقی، عبداللّه لوهاب انماطی و ابوعبداللّه حسین بن علی مقری از او روایت کرده اند. وی قصیده ای در سنت و قصیده ای در عدد آیات قرآن سرود و کتابی در قرائات السبع نوشت و 26 ماه رمضان سال 476ه در بغداد از دنیا رفت و در قبرستان باب حرب به خاک سپرده شد. 3

پی نوشت ها

[1] ـ ذیل طبقات حنابله 1 / 45 رقم 22. 2 ـ تاریخ الاسلام 32 / 183. 3 ـ ذیل طبقات حنابله 1 / 45 / قسم 22.

دیگر منابع: غایة النهایه 1 / 85؛ شذرات الذهب 3 / 353؛ کشف الظنون 2 / 1342؛ معجم المؤلفین 7 / 19؛ الاعلام 1 / 172.

رضا جعفری نوقاب

علی ـ بغدادی

علی ـ بغدادی (409 ـ 497ه)

ابوالخطاب علی بن عبداللّه لرحمن بن هارون بغدادی شافعی.

وی در سال 409 در بغداد چشم به جهان گشود. او که از عالمان شافعی مذهب می باشد، 1 تحصیلاتش را در رشته قرائت بعد از سال 430 در بغداد شروع کرد. 2 رشد او در تحصیل علوم به حدی بود که مورد تحسین دیگران قرار گرفت. او نزد استادانی چون ابوالقاسم بن بشران، محمدبن عمربن بکیر نجار، دانش قرائت را آموخت. ابومحمد سبط خیاط، ابوکرم شهرزوری از جمله شاگردان او بودند. او رییس، وزیر و از خاندان معروف در بغداد بود. به علوم گوناگون از جمله نحو، لغت، قرائت، کتابت و نظم سخن آگاهی داشت. اشعارش در عالی ترین درجه و دارای خطی زیبا بود. دو قصیده در علم قرائت سرود که یکی را مکلمه و دیگری را مبعده نامید. وی در بیستم ذیحجّه 497 در بغداد درگذشت. 3 القرئات اثر دیگر اوست. 4

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ الاسلام 34 / 264. 2 ـ معرفة القراء الکبار 1 / 456. 3 ـ غایة النهایة 1 / 548 ـ 549؛ تاریخ الاسلام 34 / 264. 4 ـ الوافی بالوفیات 21 / 224.

دیگر منابع: المنتظم 17 / 88؛ انباه الرواة 2 / 289؛ سیر اعلام النبلاء 19 / 172؛ طبقات الشافعیه (استوی) 2 / 418؛ العبر 2 / 375؛ شذرات الذهب 3 / 406؛ لغت نامه دهخدا 10 / 14265؛ معجم المؤلفین 7 / 121.

محمدجعفر مرادی

علی ـ

بکریعلی ـ بکری (م 449ه)

ابوالحسن علی بن خلف بن بطال بکری قرطبی بلنسی، ملقب به ابن لجّام.

وی اهل قرطبه بود و به دلیل حوادثی که در آنجا واقع شد، به بلنسیه ـ از شهرهای اندلس ـ رفت. او نزد بزرگانی مانند طلمنکی، ابن عفیف، ابن فرضی و ابوالقاسم وهرانی علم آموخت. او شاگردانی مانند ابوداود مقری ء و عبداللّه لرحمن بن بشر تربیت نمود او که از فقهای مالکی و فردی محدث بود. 1 به حدیث توجه خاصی داشت و در حفظ آنچه به دست آورده بود، کمال دقت را داشت. مدتی نیز در لُورَقه ـ از شهرهای اندلس ـ متولی امر قضاوت بود. 2 او در کلام پیرو اشاعره بود. 3 کتاب های شرح الجامع الصحیح بخاری و الاعتصام فی الحدیث از تألیفات اوست. 4 سرانجام در آخر صفر سال 449ه5 در بلنسیه درگذشت. سال 474 تاریخ دیگری است که برای فوت او ذکر کرده اند. 6

پی نوشت ها

[1] ـ ترتیب المدارک ج 2 جزء 4 ص 827. 2 ـ کتاب الصله 2 / 414. 3 ـ الوافی بالوفیات 21 / 81. 4 ـ معجم المؤلفین 7 / 87. 5 ـ کتاب الصله 2 / 414. 6 ـ ترتیب المدارک ج2 جزء 4 ص 827.

دیگر منابع: تاریخ الاسلام 30 / 233؛ سیر اعلام النبلاء 18 / 47؛ العبر 2 / 298؛ تذکرة الحفّاظ 3 / 1127؛ الوافی بالوفیات 21 / 79؛ شذرات الذهب 3 / 283؛ هدیة العارفین 1 / 688؛ الدیباج المذهب 298؛ الاعلام 4 / 285؛ کشف الظنون 1 / 119.

محمود هیئتی

علی ـ بلخی

علی ـ بلخی (زنده در 475ه)

ابونصر علی بن علی بن نصر بلخی.

وی در سال 475ه در قید حیات بوده و کتاب انیس المریدین و روضة المحبین که در تفسیر و ترجمه قرآن می باشد، اثر اوست. 1

پی نوشت ها

[1] ـ فهرست نسخه های خطی فارسی 6 / 4422.

ابراهیم اسفندیاری

علی ـ بندار

علی ـ بندار (386 ـ 474ه)

ابوالقاسم علی بن احمدبن محمد بندار بغدادی، مشهور به ابن بُسری.

وی در 386ه در محله کرج بغداد زاده شد و در درب زعفرانی