بغداد و سپس حریم دارالخلافه سکونت داشت. 1 حدیث را نزد عبیداللّه بن محمد فرضی، احمدبن محمدبن صلت و احمدبن محمدبن یوسف استماع کرد. 2 به شهرهای نیشابور، اصفهان، کوفه و واسط سفر کرد و کسانی همچون یوسف بن ایوب همذانی، ابومظفر قشیری، ابونصرابن غازی و عمربن ابراهیم علوی از وی حدیث شنیده و روایت کرده اند. 3 بُندار از محدثان و شیوخ بغداد بود. خطیب بغدادی از او کتابت حدیث کرده و او را به صداقت در گفتار توصیف نموده است. 4 ذهبی مورخ و رجال شناس مشهور اهل سنت نیز بُندار را فردی خوش اخلاق و متواضع معرفی کرده و به نقل از ابوسعد سمعانی وی را محدثی موثق، فهیم و فاضل خوانده است. 5 بندار شرحی بر کتاب الجامع الصغیر تصنیف محمدبن حسن شیبانی داشت که حاجی خلیفه آن را در ضمن شروح جامع یادآور شده است. 6 کتاب های الامالی و احادیث منتقاة من المنتقی من سبعة اجزاء آثار دیگر بندار است. 7 وی در نهایت در 474ه از دنیا رفت و در گورستان جامع بغداد به خاک سپرده شد. 8

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ بغداد 11 / 335. 2 ـ الاکمال 1 / 486. 3 ـ الانساب 1 / 350. 4 ـ تاریخ بغداد 11 / 335. 5 ـ تاریخ الاسلام 32 / 124. 6 ـ کشف الظنون 1 / 562. 7 ـ المستدرک علی معجم المؤلفین 471. 8 ـ المنتظم 16 / 221.

دیگر منابع: سیر اعلام النبلاء 18 / 403؛ الکامل 10 / 122؛ تذکرة الحفّاظ 3 / 1183؛ المشتبه 1 / 75؛ توضیح المشتبه 1 / 504؛ تبصیر المنتبه 1 / 153؛ شذرات الذهب 3 / 346؛ العبر 2 / 333؛ البدایة و النهایه 12 / 123.

اسماعیل اسماعیلی

علی ـ بهرامی

علی ـ بهرامی (م 500ه)

ابوالحسن علی بهرامی سرخسی.

در منابع از زمان ولادت و زندگانی ابوالحسن مطلبی نیامده است. وی متخلص به بهرامی بود. دهخدا او را اهل سرخس و از شعرای زمان ناصرالدین سبکتکین می داند. 1 سبکتکین در سال 387 هـ مرد2 و به گفته آقابزرگ تهرانی، بهرامی در سال 500ه درگذشته است؛ 3 بنابراین هم دوره بودن وی با سبکتکین بعید به نظر می رسد. رساله خجسته درباره عروض تألیف او می باشد. 4

پی نوشت ها

[1] ـ دهخدا 1 / 400؛ ذیل کلمه ابوالحسن بهرامی. 2 ـ الکامل 9 / 129. 3 ـ الذریعه 1 / 148. 4 ـ همان.

طاهره روحانی

علی ـ تاج حلوانی

علی ـ تاج حلوانی (م 493ه)

ابوالقاسم علی بن محمدبن احمد مشهور به تاج حلوانی و ابن حلوانی.

وی حنفی مذهب بود. از بغداد به مسافرت رفت و با ملوک و بزرگان ملاقات هایی نمود. ابوالقاسم در بعضی فنون تصنیفات نیکویی نوشته است. او شعر نیز می سرود. 1 دقائق الشعر اثر اوست. 2 وفات وی در سال 493ه واقع شد. 3

پی نوشت ها

[1] ـ الوافی بالوفیات 21 / 414. 2 ـ کشف الظنون 1 / 758. 3 ـ الوافی بالوفیات 21 / 414.

دیگر منابع: لغت نامه دهخدا 4 / 5387؛ معجم المؤلفین 7 / 182.

سیدمهدی حسینی عربی

علی ـ تهامی

علی ـ تهامی (م 416ه)

ابوالحسن علی بن محمد بن حسن (فهد) بن محمد تهامی عاملی شامی کاتب.

وی در یمن متولد شد و به شام و عراق و جبل عامل مسافرت کرد. او متولی امر خطابه در رمله بود1 و از مشاهیر شعرای عرب و از بزرگان شیعه در منطقه خود به شمار می رفت. قصیده رائیه او که در مرثیه فرزند کوچکش که در نهایت زیبایی بود سروده، بر مراتب علمی و استعلای او در شعر دلالت دارد. 2 تهامی مدایحی درباره اهل بیت علیهم السلامنیز دارد. 3 او مخفیانه وارد مصر شد و به دلیل پاره ای از نامه ها و مکتوباتی که از حسان بن مفرج بن دغفل (م420ه) به همراه داشت، دستگیر شد و در زندان « خزانة النبود » قاهره، در جمادی الاولی 416ه به قتل رسید. تهامی دیوان شعر کوچک مشهور و معروفی دارد. او در قصیده ای طولانی ابوالقاسم حسین بن علی مغربی وزیر (م418ه) را ستوده است. 4

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ الاسلام 28 / 404. 2 ـ ریحانة الادب 1 / 356. 3 ـ امل الامل 1 / 127. 4 ـ وفیات الاعیان 3 / 378.