پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ مدینة دمشق 43 / 146. 2ـ تذکرة الحفاظ 3 / 1086. 3 ـ شذرات الذهب 3 / 238. 4 ـ تاریخ مدینة دمشق 43 / 146.

دیگر منابع: معجم البلدان 2 / 95 و 4 / 177؛ سیر اعلام النبلاء 17 / 565؛ تاریخ الاسلام 29 / 239؛ العبر 2 / 259؛ بغیة الطلب 4 / 1708؛ معجم المؤلفین 7 / 176.

مرتضی نجفی

علی ـ حَوْفی

علی ـ حَوْفی (م430ه)

ابوالحسن علیّ بن ابراهیم بن سعید حوفی مصری.

او از مردم حَوْف (در نواحی مصر) بود. پس از گذراندن دوران کودکی و نوجوانی برای کسب علم به مصر رفت. در آنجا از بزرگانی چون ابوبکر محمدبن علی أُدفُوی و جمعی از استادان مغرب زمین در مصر دانش آموخت. وی بعضی از کتاب های ابوجعفر مصری معروف به نحّاس را از طریق أُدفُوی و ابن رشیق روایت کرده است. 1 او در عصر خود در علوم گوناگون همچون ادبیات عرب، اعراب، قرائت و تفسیر قرآن کریم و حدیث استادی صاحب نظر و در علم نحو یگانه روزگار به شمار می آمد. آموزش ادبیات عرب در مصر بر عهده او بود و بسیاری از دانش پژوهان آنجا از وی بهره های علمی فراوان می بردند. 2 کتاب های البرهان فی تفسیر القرآن در سی مجلد، اعراب القرآن در ده مجلد، الموضح در نحو، 3 مختصر کتاب العین، 4 الارشاد لطریق خیر العباد و موارد الانبیاء5 اثر اوست. حوفی در اول ماه ذی الحجة در سال 430ه از دنیا رفت. 6

پی نوشت ها

[1] ـ الانساب 2 / 290. 2 ـ وفیات الأعیان 3 / 300 و 301. 3 ـ سیر اعلام النبلاء 17 / 521 و 522. 4 ـ الاعلام 4 / 250. 5 ـ هدیة العارفین 1 / 687. 6 ـ معجم الادباء 12 / 221 و 222.

دیگر منابع: فهرست ابن خیّر 317؛ معجم البلدان 2 / 322؛ اللباب فی تهذیب الانساب 1 / 402؛ انباه الرواة 2 / 219 و 220؛ العبر 2 / 263؛ تاریخ الاسلام 29 / 293 و 294؛ الاعلام بوفیات الاعلام 1 / 288؛ البدایة و النهایه 12 / 47؛ بغیة الوعاة 2 / 140؛ حُسن المحاضره 1 / 461؛ طبقات المفسرین (سیوطی) 70 و 71؛ طبقات المفسرین (داوودی) 1 / 388؛ کشف الظنون 1 / 241؛ شذرات الذهب 3 / 247؛ روضات الجنات 5 / 242.

سیدمحمد علوی

علی ـ

خرقانیعلی ـ خرقانی (352 ـ 425ه)

ابوالحسن علی بن احمد جعفر خرقانی بسطامی.

از مردم خرقان (روستایی در نواحی بسطام از توابع سبزوار) بود. در سال 352ه در آنجا به دنیا آمد. 1 ابوالحسن خرقافی در طریقت از شاگردان شیخ ابوالعباس آملی قصاب بود2 و در تصوف به سلطان العارفین شیخ ابویزید بسطامی انتساب داشت. 3 او از مشاهیر عارفان صوفی و از بزرگان شاعران، عابدان و زاهدان عصر خود به شمار آمده است. فضایل و کرامات فراوانی را به وی نسبت داده اند. 4 از شاگردان وی اطلاعی در دست نیست. گویند روزی سلطان محمود غزنوی برای دیدن او به حضورش رسید، وی سلطان را موعظه کرد و هدایای او را نپذیرفت. 5 کتاب اسرار السلوک در تصوف، بشارت نامه، فواتح الجمال و دیوان شعر آثار او می باشد. 6 ابوالحسن در دهم ماه محرم سال 4257 در خرقان درگذشت8 و در اطراف آنجا به خاک سپرده شد. 9

پی نوشت ها

[1] ـ اللباب فی تهذیب الانساب 1 / 434. 2 ـ فرهنگ بزرگان 346. 3 ـ نفحات الأُنس 303. 4 ـ معجم البلدان 2 / 360؛ ریحانة الادب 2 / 124 و 125؛ الذریعه 9 / 39 و 40. 5 ـ تاریخ الاسلام 29 / 162. 6 ـ هدیة العارفین 1 / 687. 7 ـ اللباب فی تهذیب الانساب 1 / 434. 8 ـ فرهنگ بزرگان 346. 9 ـ الکنی و الالقاب 1 / 50.

دیگر منابع: نفحات الانس 303؛ الادب 2 / 124 و 125؛ لغت نامه دهخدا 1 / 353؛ الذریعه 24 / 371.

سیدمحمد علوی

علی ـ خزّاز

علی ـ خزّاز (قرن 5ه)

ابوالقاسم علی بن محمدبن علی خزّاز رازی قمی.

وی از متکلمان، فقیهان و محدثان برجسته امامیه در ری بود1 و از علمای بزرگی چون شیخ صدوق (م381ه)، ابومفضل شیبانی و احمدبن محمد جوهری (م401ه) روایاتی را نقل کرده و از شاگردان ایشان بوده است. 2 رجال نویسان وی را فردی مورد اعتماد، صاحب نام، 3 با فضیلت و متدین دانسته اند. 4 وی دارای آثار و تألیفاتی در کلام و فقه بوده که عبارت اند از: الامامة، 5 الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، الکفایة فی النصوص، 6 الایضاح فی