(دانش تقسیم میراث) مهارت داشت؛ به علاوه خطیبی توانا بود و امامت جماعت را در جامع غرناطه برعهده داشت و فردی به نام ابوبکر مصحفی از شاگردان او بوده و از او روایت کرده است. 1 ابن ابی اصیبعه او را از شاگردان مسلمه بن احمد مجریطی ـ ریاضیدان مشهور اندلسی درگذشته قبل از 398ه ـ دانسته و می گوید زهراوی از دانشمندان ریاضیدان و هندسی به شمار می رفت، اما تخصص او در پزشکی بود و تلاش و کوشش خود را در پزشکی به کار می گرفت و بسیاری از فنون علم ریاضی را از مجریطی فرا گرفت. 2 زهراوی برای انجام مناسک حج به مکه سفر کرد و سپس به غرناطه بازگشت. 3 وی آثار و تألیفات مشهوری از خود بر جای گذاشت که از آن جمله اند: کتاب های الارکان در موضوع معاملات که به روش دلیل و برهان نگاشته شده، 4 کتابی بزرگ در تفسیر قرآن، 5 الزهراوی فی الطب، 6 التعالیق الفلسفیه، الامثلة و التجارب و الاخبار و النکت و الخواص الطبیّه و مقاله ای در اینکه جسم تا بی نهایت قابل تجزیه است. 7 در تاریخ وفات زهراوی اختلاف است. بغدادی آن را حدود 417ه8 و داودی در 431ه دانسته است. 9

پی نوشت ها

[1] ـ کتاب الصله 2 / 413. 2 ـ عیون الانباء 484. 3 ـ طبقات المفسرین (داودی) 1 / 409. 4 ـ عیون الانباء 484. 5 ـ کتاب الصله 2 / 413. 6 ـ طبقات المفسرین (داودی) 1 / 409. 7 ـ هدیة العارفین 1 / 686. 8 ـ بغدادی همان. 9 ـ طبقات المفسرین (داودی) 1 / 409.

دیگر منابع: معجم المفسرین 1 / 362؛ معجم المؤلفین 7 / 104؛ الوافی بالوفیات 21 / 147؛ بغیة الملتمس 423؛ لغت نامه دهخدا 10 / 14219 و 14305.

اسماعیل اسماعیلی

علی ـ سعیدی

علی ـ سعیدی (م پس از 410ه)

ابوالحسن علی بن جعفربن محمد (سعید) سعیدی رازی حذاء شیرازی.

وی در شیراز اقامت داشت و در محضر ابوبکر نقاش، احمدبن نصر شذائی، حسن بن سعید مطوعی و دیگران علم قرائت را آموخت، سپس خود استاد و شیخ در شیراز گردید. شاگردان بسیاری همانند محمدبن علی نوشجانی، علی بن حسن نسوی و نصربن عبداللّه لعزیز شیرازی در سال 402ه در کلاس درسش شرکت می جستند و از محضرش علم قرائت می آموختند، او تا سال 410ه در
قید حیات بود، اما تاریخ وفاتش مشخص نیست. آثارش عبارت اند از: قرائات الثمان، جزء فی التجوید. ابن جزری می گوید: من خود این کتاب ها را دیده ام. 1 کتاب دیگر او التنیة علی اللحن الجلی و الخفی می باشد. 2

پی نوشت ها

[1] ـ غایة النهایة 1 / 529. 2 ـ المستدرک علی معجم المؤلفین 477.

دیگر منابع: تاریخ الاسلام 28 / 104؛ الذریعه 4 / 438؛ تاریخ التراث العربی 1 / 1 / 51؛ لغت نامه دهخدا 10 / 1428؛ معجم المؤلفین 7 / 52.

رضا جعفری نوقاب

علی ـ سغدی

علی ـ سغدی (م 461ه)

ابوالحسن علی بن حسین بن محمد سغدی.

وی اهل سغد ـ ناحیه ای از سمرقند ـ بود. او برای فراگیری حدیث و فقه به بخارا سفر کرد و در آنجا اقامت گزید و مشغول به تحصیل شد. شمس الائمه سرخسی از او روایت کرده است. 1 سغدی به مراتب بالای فقهی رسید و علاوه بر ریاست مذهب حنفی، تولیت امر قضا را در بخارا عهده دار گردید و سرانجام سال 461ه در آنجا از دنیا رفت. 2 النتف فی الفتاوی، شرح الخصاف فی ادب القاضی علی مذهب ابی حنیفه، شرح الجامع الکبیر لشیبانی فی فروع الفقه الحنفی آثار اوست. 3

پی نوشت ها

[1] ـ جواهر المضیئه 2 / 567. 2 ـ الاعلام 4 / 279. 3 ـ معجم المؤلفین 7 / 79.

دیگر منابع: الانساب 3 / 259؛ الفوائد البهیه 121؛ تاج التراجم 151؛ هدیة العارفین 1 / 691؛ لغت نامه دهخدا 10 / 14308.

رضا جعفری نوقاب

علی ـ سکری

علی ـ سکری (357 ـ 413ه)

ابوالحسن علی بن عیسی بن سلیمان نفری سکری فارسی.

تبارش ایرانی بودند. سال 357ه در بغداد به دنیا آمد و آنجا سکونت گزید. با قاضی ابوبکر باقلانی اشعری مصاحبت داشت و از او علم کلام آموخت. 1 سکری در کلام پیرو مذهب اشاعره و با شیعه امامیه به شدت مخالف بود. 2 در حفظ قرآن و قرائت های گوناگون و سرودن شعر سرآمد بود. در ادبیات نیز تخصص داشت و در دفاع از