نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 3 صفحه : 248
اهل سنت و دفاع مطلق از صحابه پیامبر صلی الله علیه و آله و رد شیعیان، فراوان شعر می سرود؛ لذا به شاعر اهل سنت مشهور بود. اثر او دیوان شعر می باشد. سکری سال 413ه در بغداد درگذشت و در گورستان باب الدیر به خاک سپرده شد. 3
پی نوشت ها
[1] ـ تاریخ بغداد 12 / 17. 2 ـ تاریخ الاسلام 28 / 325. 3 ـ تاریخ بغداد 12 / 17.
وی اهل دمشق بود و سال 431ه به دنیا آمد. 1 او از کسانی چون ابوعبداللّه بن سلوان، ابوالقاسم سمیساطی، احمدبن علی بن حسن و ابوالحسین بن مکی مصری حدیث فرا گرفت. علمای رجال اهل سنت او را محدثی ثقه و متدین و عالمی نحوی دانسته اند. او در مسجد جامع دمشق حلقه درسی داشت. غیث بن علی، ابوالحسن سلمی، ابوالمعالی قاضی و حفاظ بن حسن غسّانی از او حدیث نقل کرده اند. ابوالحسن پس از حدود هفتاد سال عمر در یازدهم ربیع الاول سال 500ه از دنیا رفت. 2 کتاب الجهاد اثر اوست. 3
پی نوشت ها
1ـ معجم الادباء 13 / 257. 2ـ تاریخ مدینة دمشق 43 / 4. 3 ـ المستدرک علی معجم المؤلفین 861.
دیگر منابع: انباه الرواة 2 / 283 رقم 462؛ تاریخ الاسلام 34 / 323؛ بغیة الوعاة 2 / 170؛ مختصر تاریخ دمشق 18 / 99.
رضا جعفری نوقاب
علی ـ سمرقندی
علی ـ سمرقندی (365 ـ 439ه)
ابوالحسن علی بن ابراهیم بن نصرویه خطیبی سمرقندی، ملقب به ابن سختام.
اصل و تبار او عرب بود، 1 ولی خود اهل سمرقند بوده است. 2 وی در ماه شعبان سال 365ه به دنیا آمد و پس از گذراندن ایام کودکی، به تحصیل علم روی آورد. در زمینه حدیث از ابوسعد ادریسی حدیث شنید. در زمینه فقه نیز به کسب علم پرداخت و فقیه برجسته ای گشت و در فقه حنفی پیشگام شد. 3 سمرقندی از استادان بزرگ و مورد اعتماد اهل سنت بود و احادیث شنیده اش را به دیگران یاد می داد. 4 ابن سختام علاوه بر سمرقند به شهرهای دیگر خراسان، دمشق و صور نیز سفر کرد و در آن شهرها به نقل حدیث پرداخت. خطیب بغدادی، منصور سمعانی (جد مؤلف کتاب الانساب) و عبداللّه لرحمان مروزی از شاگردان روایی اویند. 5 او هنگام اقامت در شهر صور با سلیم، عالم وقت صور در مسائل فقهی به بحث می پرداخت. وی در راه سفر حج، وارد بغداد شد و در آنجا به نقل حدیث پرداخت، ولی موفق به ادامه سفر خود نشد. در راه بازگشت به خراسان در سال 439ه، در شهر آمد (دیاربکر کنونی در ترکیه) درگذشت. 6 عمر نسفی گفته است او در سال 440ه یا بعد از آن در راه حج و در نزدیکی شهر کربلا بر اثر سقوط از مرکب درگذشته است. 7 کتاب الفوائد در باب حدیث اثر اوست. 8
پی نوشت ها
[1] ـ تاریخ بغداد 11 / 342. 2 ـ الانساب 2 / 385. 3 ـ تاریخ بغداد 11 / 342. 4 ـ تاریخ مدینة دمشق 44 / 54. 5 ـ الأنساب 2 / 385. 6 ـ تاریخ مدینة دمشق 44 / 54. 7 ـ الأنساب 2 / 385. 8 ـ المستدرک علی معجم المؤلفین 469.
دیگر منابع: مختصر تاریخ دمشق 17 / 196؛ اللباب فی تهذیب الأنساب 1 / 454؛ الطبقات السنیه 1 / 249؛ شذرات الذهب 3 / 266؛ سیر اعلام النبلاء 17 / 604؛ تاریخ الاسلام 30 / 45؛ فهرست مخطوطات دارالکتب الظاهریه (مخطوطات الحدیث) 57.
مرتضی نجفی
علی ـ سموقی
علی ـ سموقی (م. حدود 420ه)
ابوالحسن علی بن احمد سموقی طائی ضیف.
ابوالحسن از بنیانگذران و مبلغان مذهب دروزی ـ شعبه ای از اسماعیلیه ـ بود و در اواخر عصر الحاکم بامرا ـ ششمین خلیفه فاطمی ـ در مصر زندگی می کرد و مردم را به سوی خلیفه می خواند. 1 او الحاکم بامرا را بعد از پیامبران و امامان دارای مقامی والا و صورت انسانی و ناسوتی خداوند می دانست. دروزیان ابوالحسن را پس از الحاکم بامرا از مقدسات پنج گانه می دانستند. 2 او با
نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 3 صفحه : 248