درگذشت و در باب ابرز دفن گردید. تألیفات او به شرح زیر است:

البرهان العمیدی فی تفسیر القرآن، اکسیر الذهب فی صناعة العرب، الارشارة فی تحسین العباره، شجرة الذهب فی معرفة ائمة الادب، شرح بسم ا الرحمن الرحیم، شرح معانی الحروف للرمانی، شرح عنوان الاعراب، العوامل فی الهوامل فی النحو، الفصول فی معرفة الاصول، الدول فی التاریخ، معارف الادب، مقدمة فی النحو، العروض، النکت فی القرآن4 و سرالسرور. 5

پی نوشت ها

[1] ـ طبقات المفسرین (سیوطی) 70. 2 ـ بغیة الوعاة 2 / 183. 3 ـ سیر اعلام النبلاء 18 / 529. 4 ـ معجم الادباء 14 / 90. 5 ـ هدیة العارفین 1 / 693.

دیگر منابع: انباه الرواة 2 / 299؛ الوافی بالوفیات 21 / 381؛ النجوم الزاهره 5 / 124؛ المنتظم 9 / 33؛ العبر 2 / 341؛ مرآة الجنان 3 / 132؛ طبقات الشافعیة الکبری 5 / 179؛ الکامل فی التاریخ 10 / 159؛ طبقات المفسرین (داودی) 1 / 425؛ شذرات الذهب 3 / 363؛ لسان المیزان 4 / 249؛ البدایة و النهایه 12 / 132؛ دایرة المعارف الشیعیة العامه 13 / 339؛ ایضاح المکنون 1 / 85.

سیدمهدی حسینی عربی

علی ـ مرسی

علی ـ مرسی (م 458ه)

ابوالحسن علی بن اسماعیل (احمد، محمد) مُرسی اندلسی، معروف به ابن سیده.

وی اهل مرسیه شهری در شرق اندلس می باشد. از پدرش و صاعدبن حسن بغدادی حدیث آموخت. رجال نویسان اهل سنت او را آشنا به علوم گوناگون، در هوش سرآمد از دیگران، دارای اشعار و تألیفاتی در زمینه تاریخ عرب معرفی کرده و گفته اند مُرسی در ادبیات و نحو و لغت نیز تبحر داشته و او و پدرش را نابینا دانسته اند. گویند گرایش به شعوبی گری داشت. 1 سال 458ه در اندلس از دنیا رفت و آثار زیر بر جای مانده از اوست. مخصص، شرح اصلاح المنطق، الانیق فی شرح حماسه، العالِم علی المسالة و الجواب، الوافی فی علم احکام قوافی، العویص فی شرح اصلاح المنطق، شرح کتاب الاخفش، 2 شواذ لغة، حجة فی نقل لغة، عالَم فی اللغة. 3

پی نوشت ها

[1] ـ سیر اعلام النبلاء 18 / 144. 2 ـ بغیة الوعاة 2 / 143. 3 ـ وفیات الاعیان 3 / 330.

دیگر منابع: معجم الادباء 12 / 231؛ بغیة الملتمس 418؛ نفخ الطیب 4 / 27؛ لسان
المیزان 4 / 205؛ العبر 2 / 308؛ شذرات الذهب 3 / 305؛ البدایة و النهایه 12 / 95؛ جذوة المقتبس 311؛ الصله 2 / 417؛ هدیة العارفین 1 / 691؛ دایرة المعارف بزرگ اسلامی 3 / 732؛ الذریعه 18 / 308؛ کشف الظنون 2 / 1616.

احسان آذرکمند

علی ـ مروزی

علی ـ مروزی (م452ه)

علی بن حسین مروزی علاءالدین.

اسماعیل پاشا فردی با این نام و نشان را از فقیهان حنفی مذهب شمرده که کتابی با عنوان الجامع در باب فقه داشته و در سال 452ه درگذشته است. 1 بیش از این اطلاعی از او نداریم.

پی نوشت ها

[1] ـ هدیة العارفین 1 / 689.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 7 / 80؛ لغت نامه دهخدا 10 / 14357.

محمد غفوری

علیّ ـ مصری

علیّ ـ مصری (م 416ه)

ابوالحسن علی بن احمدبن نوبخت مصری.

از نام جدش پیداست که نیاکانش ایرانی بوده اند. او از مردم مصر بود و در آنجا سکونت می کرد. 1 از استادان وی اطلاعی در دست نیست. برخی از ترجمه نویسان چون ابن خلّکان و ذهبی او را مردی نیک رفتار و از مشاهیر شاعران شیعی در مصر و عصر خود شمرده اند. او در نهایت فقر و تنگدستی می زیسته است. دیوان شعری کوچک داشت. 2 ابوالحسن در ماه شعبان سال 4103 یا 416ه در مصر از دنیا رفت. ولیّ الدوله ابومحمّد احمدبن علیّ معروف به ابن خیران کاتب و منشی ظاهربن حاکم، والی مصر، مخارج کفن و دفن ابن نوبخت را به عهده گرفت. 4

پی نوشت ها

[1] ـ طبقات اعلام الشیعه 2 / 118. 2 ـ وفیات الأعیان 3 / 382؛ تاریخ الاسلام 28 / 404. 3 ـ اعیان الشیعه 8 / 161. 4 ـ وفیات الاعیان 3 / 382.

دیگر منابع: کشف الظنون 1 / 769؛ هدیة العارفین 1 / 686؛ ریحانة الادب 6 / 250؛ لغت نامه دهخدا 1 / 357؛ معجم المؤلفین 7 / 31، 32؛ الذریعه 9 / 32؛ الاعلام 4 / 254؛ فرهنگ زندگی نامه ها 1 / 800؛ فرهنگ بزرگان اسلام و ایران 328؛ تاریخ خاندان نوبختی 245؛ دایرة المعارف (بستانی) 1 / 724.

سیدمحمد علوی