رمضان سال 490ه در بغداد از دنیا رفت و شیخ ابواسحاق شیرازی بر او نماز گذارد. 1 کتاب شرح فی العروض اثر اوست. 2

پی نوشت ها

[1] ـ بغیة الوعاة 1 / 255. 2 ـ معجم المؤلفین 12 / 90.

دیگر منابع: تاریخ الاسلام 31 / 338؛ انباه الرواة 3 / 227؛ الاعلام 7 / 130.

رضا جعفری نوقاب

محمّد ـ بندنیجی

محمّد ـ بندنیجی (407 ـ 495ه)

ابونصر محمدبن هبه ا بن ثابت بندیجی.

او اهل بَنْدنَیْجین (از شهرهای عراق) بود و در سال 407ه در آنجا به دنیا آمد. 1 وی که مردی نابینا بود، 2 از استادان بغداد همچون شیخ ابواسحاق شیرازی، 3 ابومحمد جوهری و دیگران حدیث و فقه آموخت و از شاگردان برجسته ابواسحاق شیرازی شمرده می شد. 4 ابونصر شاعر، 5 فاضل، ادیب، فقیه، مفتی، راوی حدیث و مدرس به شمار می آمد. وی در سال 455ه به مکه رفت و مدت چهل سال سکونت در آنجا به عبادت، فتوا، تدریس و نقل حدیث پرداخت. بزرگانی چون ابونصر احمدبن محمد طوسی، 6 ابوسعد احمدبن محمد بغدادی و جمعی دیگر از شاگردان وی به شمار می آمدند. 7 او شافعی مذهب بود8 و نزد استاد خود شیخ ابواسحاق شیرازی دارای قدر و منزلتی خاص بود، به گونه ای که استادش به وی تبرک می جست. 9 کتاب المعتمد فی الفقه که در حجاز و یمن شهرت داشت10 و کتاب الجامع فی الفروع11 آثار او می باشد. وی در سال 495ه12 در مکه13 یا یمن از دنیا رفت و در شهری معروف به ذی الذَنْبَتَیْن به خاک سپرده شد. 14

پی نوشت ها

[1] ـ طبقات الشافعیه (أُسنوی) 1 / 100. 2 ـ المنتظم 17 / 78. 3 ـ الانساب 1 / 402، 403. 4 ـ تاریخ الاسلام 34 / 224. 5 ـ البدایة و النهایه 12 / 162. 6 ـ المنتظم 17 / 78. 7 ـ تاریخ الاسلام 34 / 224. 8 ـ طبقات الشافعیة الکبری 4 / 207. 9 ـ الانساب 1 / 402، 403. 10 ـ طبقات الشافعیه (أسنوی) 1 / 100. 1
[1] ـ کشف الظنون 1 / 575. 12 ـ تاریخ الاسلام 34 / 224. 13 ـ طبقات الشافعیه (أُسنوی) 1 / 100. 14 ـ الاعلام 7 / 130.

دیگر منابع: اللباب 1 / 180؛ الکامل فی التاریخ 10 / 352؛ الوافی بالوفیات 5 / 156؛ نکت الهمیان 277؛ طبقات الشافعیه (ابن قاضی) 1 / 272، 273؛ طبقات
الشافعیه (ابن هدایة ا) 185، 186؛ کشف الظنون 2 / 1733؛ هدیة العارفین 2 / 78؛ معجم المؤلفین 12 / 89.

ابراهیم اسفندیار

محمدبن سلیمان

محمدبن سلیمان (قرن 5ه)

ابوالحسن محمدبن سلیمان.

از احوال و زندگانی وی جز اطلاعات اندکی که ابن فندق در آغاز تاریخ خود آورده آگاهی در دست نیست. بنا به گفته ابوالحسن علی بن زید بیهقی مشهور به ابن فندق (م 565ه) مؤلف مشهور تاریخ بیهق، محمدبن سلیمان کتابی به نام مزید التاریخ داشته که در روزگار حکومت سلطان محمود غزنوی (م421ه) تألیف کرده و خود در تدوین تاریخ بیهق از آن استفاده کرده است. 1

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ بیهق 20.

دیگر منابع: الذریعه 20 / 329.

اسماعیل اسماعیلی

محمد ـ بیانی

محمد ـ بیانی (م 423ه)

محمدبن احمد بیانی عمری.

از وی جز اطلاعات بسیار اندکی که حاجی خلیفه ذکر کرده چیزی در دست نیست. او می نویسد بیانی دارای تألیفی به نام تنقیح البلاغه بود و در سال 423ه از دنیا رفت. 1

پی نوشت ها

[1] ـ کشف الظنون 1 / 499.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 8 / 305.

اسماعیل اسماعیلی

محمد ـ بیرونی

محمد ـ بیرونی (362 ـ 440ه)

ابوریحان محمدبن احمدبن ریحان بیرونی خوارزمی.

منجم و ریاضیدان بزرگ ایرانی، حکیم، فیلسوف، طبیب، جغرافیدان، فیزیکدان، گیاه شناس، مورخ، ادیب، لغوی، شاعر و آگاه به علوم غریبه بود و در اواخر سده چهارم و اوایل سده پنجم هجری می زیست و به گفته یاقوت، روزگار مثل او را در فهم و علم به خود ندیده است. 1 وی در سال 362ه در حومه شهر کاث (خوارزم)