وی از عالمان شافعی مذهب بود. 2 کتاب البدیع درباره نحو اثر او می باشد. سرانجام وی در سال 421ه از دنیا رفت. 3

پی نوشت ها

[1] ـ بغیة الوعاة 1 / 245. 2 ـ هدیة العارفین 2 / 64. 3 ـ کشف الظنون 1 / 236.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 12 / 19.

سیدمحمد علوی

محمد ـ غضائری

محمد ـ غضائری (م 426ه)

ابویزید محمدبن علی غضائری رازی.

او در شهر ری متولد شد1 و در آنجا نشو و نما کرد. 2 او از اکابر شعرای عراق3 و از بزرگان شعرای زمان خود و یکی از ارکان شعر فارسی در عصر خویش به شمار می رفت. 4 او شاعر شیعی مذهب و یکی از کسانی است که در خارج از مشرق ایران، زبان به شاعری دری گشود. 5 او از مداحان بهاءالدوله دیلمی در ری بود و بر اثر عنایات او ثروت بسیاری اندوخت. بعد از وفات بهاءالدوله به غزنه رفت و در دربار سلطان محمود غزنوی نیز تقرب یافت تا اینکه مورد حسد شعرای نامی وقت از جمله عنصری قرار گرفت و به صورت علنی با او دشمنی ورزید و دیوان او را در انظار با آب شست. 6 او با عنصری بحث های ادبی و انتقادی داشت. 7 برخی رفتن غضائری را به ری نفی کرده و گفته اند: غضائری اشعار خود را از ری برای سلطان محمود می فرستاد. 8 دیوان شعر اثر وی می باشد. 9 سرانجام او در سال 42610 یا 436ه درگذشت. 11

پی نوشت ها

[1] ـ فرهنگ بزرگان 541. 2 ـ ریحانة الادب 4 / 247. 3 ـ تذکرة لباب الالباب 59. 4 ـ تاریخ نظم و نثر در ایران 26. 5 ـ گنج سخن 127. 6 ـ ریحانة الادب 4 / 247؛ مجمع الفصحاء 1 / 2 / 1355. 7 ـ ریحانة الادب 4 / 247. 8 ـ گنج سخن 127. 9 ـ فرهنگ بزرگان 541. 10 ـ ریحانة الادب 4 / 247. 1
[1] ـ مجمع الفصحاء 1 / 2 / 1355.

دیگر منابع: فرهنگ سخنوران 419؛ حدائق السحر فی دقایق الشعر 19، 74 و 143؛ سبک شناسی 1 / 23؛ المعجم فی معاییر اشعار العجم 318 و 325؛ لغت نامه دهخدا 10 / 14760؛ ترجمان البلاغه 24، 39 و 98؛ تاریخ ادبیات در ایران 1 / 570؛ آتشکده آذر 220؛ تذکره هفت اقلیم 2 / 1167؛ سخن و سخنوران 121؛ الذریعه 9 / 3 / 790.

محمود هیئتی

محمد ـ

غُنجارمحمد ـ غُنجار (337 ـ 412ه)

ابوعبداللّه محمدبن احمدبن محمد غنجار ورّاق بخاری.

محمد سال 337ه در بخارا دیده به جهان گشود. ابتدا صحاف بود و به انواع احادیث معرفت و آگاهی داشت و چون در جوانی احادیث ابواحمد عیسی بن موسی غنجار را تتبع و جمع آوری می نمود، ازاین رو غنجار لقب گرفت. ابوعبداللّه از ابوصالح خلف بن محمدبن اسماعیل خیام و ابوعمرو محمدبن کاتب بخاری کسب علم نمود؛ سپس به مرو سفر کرد و از علمای آنجا بهره علمی برد1 و از محدثان معروف ماوراءالنهر و از رؤسا و پیشوایان در حدیث گشت. ابوبکر محمد جعفری و ابومظفر هنّادبن ابراهیم نسفی از شاگردان او بودند. 2 او کتاب نیکو و مفیدی تألیف نمود به نام تاریخ بخارا که اسامی همه علمای ماوراءالنهر را در آن جمع آوری نمود. 3 اثر دیگر او تاریخ صحابه می باشد4 و نوشته ای نیز در فضایل اربعه داشته اشت. 5 غنجار در سال 412ه در بخارا درگذشت و در مقبره حوض الفدام به خاک سپرده شد. 6

پی نوشت ها

[1] ـ معجم الادباء 17 / 213. 2 ـ الانساب 4 / 311. 3 ـ المنتخب من السیاق 43. 4 ـ هدیة العارفین 2 / 61. 5 ـ معجم المؤلفین 9 / 7. 6 ـ معجم الادباء 17 / 213.

دیگر منابع: سیر اعلام النبلاء 17 / 304؛ تاریخ الاسلام 28 / 300؛ الوافی بالوفیات 2 / 60؛ اللباب فی تهذیب الانساب 2 / 390؛ العبر 2 / 221؛ شذرات الذهب 3 / 196؛ کشف الظنون 1 / 286؛ تذکرة الحفّاظ 3 / 105؛ الاعلام 5 / 313.

عبداللّه لعلی باقری

محمد ـ فارسی

محمد ـ فارسی (حیات قرن 5ه)

محمدبن زیدبن علی فارسی.

فقیه امامی مذهب، جلیل القدر و موثق بود و از استادان عبداللّه لرحمان بن احمد نیشابوری به شمار می رفت. 1 فارسی از معاصران شیخ طوسی (م460ه) بوده و دو اثر الوصایا و الغیبه تألیفات اوست. پدر وی زیدبن علی متوفی 467ه نیز فردی فاضل بود و در علم نحو تألیفاتی داشت. 2

پی نوشت ها

[1] ـ فهرست منتجب الدین 155. 2 ـ طبقات اعلام الشیعه 2 / 83 و 166.

دیگر منابع: الذریعه 16 / 79 و 25 / 96؛ ریاض العلماء 5 / 105؛ بحار الأنوار