پی نوشت ها

[1] ـ الاعلام 5 / 315. 2 ـ کتاب الصله 2 / 570. 3 ـ بغیة الملتمس 50 و 51. 4 ـ الحلة السیراء 2 / 116 و 119. 5 ـ کتاب الصله 2 / 570. 6 ـ معجم المؤلفین 8 / 231.

محمدجعفر مرادی

محمد ـ کاتب خراسانی

محمد ـ کاتب خراسانی (قرن 5ه)

محمدبن عثمان کاتب خراسانی.

کاتب خراسانی معاصر حکیم عنصری بلخی بوده و از استادان او ابوالفرج سگزی (سنجری) است1 که وی استاد عنصری بلخی نیز می باشد2 و ازآنجاکه حکیم عنصری بلخی در سال 431 یا 432ه، یعنی در نیمه اول قرن پنجم درگذشته است، 3 باید کاتب خراسانی را نیز از شعرای قرن پنجم هجری به شمار آورد. کاتب خراسانی غالبا به گمنامی میل داشته و بیش از این در مورد او اطلاعی در دست نیست. رضاقیل خان هدایت بعضی از غزلیات او را نقل کرده4 و اثر او همان دیوان شعر یا اشعار برجای مانده از وی است. 5

پی نوشت ها

[1] ـ معجم الصفحاء 1 / 3 / 1729 2 ـ معجم الصفحاء 1 / 150. 3 ـ ریحانة الادب 4 / 217. 4 ـ مجمع الفصحاء 1 / 3 / 1729. 5 ـ الذریعه 9 / 895.

دیگر منابع: لغت نامه دهخدا 11 / 15781.

سیدمحمدحسین میرعبداللّه للهی

محمّد ـ کازرونی

محمّد ـ کازرونی (م 455ه)

ابوعبداللّه محمدبن بیان بن محمد کازرونی آمدی.

وی از فقیهان بزرگ شافعی مذهب بود که در آمُد، در دیاربکر سکونت می کرد. و در آنجا به تدریس فقه پرداخت. 1 دانش پژوهانی از نقاط گوناگون سویش شتافتند. دانش قرائت را از ابوالحسن علی بن احمدبن عمر بغدادی حمّامی آموخت. 2 او همچنین از محدثانی چون ابوالحسن بن رِزقویه و احمدبن حسین بن سهل بن خلیفه بَلَدی روایت کرده است. ابوالفتح نصربن ابراهیم زاهد مقدس از جمله شاگردان فقهی او بوده است. وی زمانی که عازم مکه مکرمه بود به دمشق رفت و در آنجا به گفتن حدیث و تربیت شاگردان پرداخت. 3 اثر باقیمانده از وی کتاب الابانه می باشد که در فقه شافعی نگاشته شده است. 4 وی سرانجام در سال 455ه درگذشت. 5

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ مدینة دمشق 52 / 165. 2 ـ سیر اعلام النبلاء 18 / 171. 3 ـ تاریخ مدینة دمشق 52 / 165. 4 ـ طبقات الشافعیة الکبری 4 / 122. 5 ـ تاریخ الاسلام 30 / 386.

دیگر منابع: طبقات الشافعیه (ابن قاضی شهبه) 1 / 233؛ طبقات الشافعیه (اسنوی) 2 / 180؛ مختصر تاریخ دمشق 22 / 53؛ طبقات الشافعیه (ابن هدایه ا) 191؛ کشف الظنون 1 / 1؛ هدیة العارفین 2 / 71.

محمدجعفر مرادی

محمد ـ کراجکی

محمد ـ کراجکی (م449ه)

ابوالفتح محمدبن علی بن عثمان کراجکی خیمی.

کراجک به خیمه بافی گفته می شد؛ ازاین رو وی را کراجکی و خیمی لقب داده اند. 1 ولی دلیل این انتساب روشن نیست. ابوالفتح کراجکی دانشمند جلیل القدر، فقیه برجسته، محدث موثق و مورد اعتماد، متکلم بزرگ، 2 اصولی توانمند، منجم، پزشک، نحوی، لغت دان و عالم بزرگ و مشهور امامیه در دوره خود و از شاگردان برجسته سید مرتضی (م436ه) بود. 3 زادگاه و تاریخ ولادت وی دقیقا روشن نیست؛ اما چون در رمله، شهری در فلسطین سکونت داشت، 4 قاعدتا باید در همین شهر زاده شده و رشد کرده باشد؛ همچنین به دلیل روایت از هارون بن موسی تلعکبری (م385ه) 5 باید مدت ها پیش از آن به دنیا آمده باشد. کراجکی پس از تحصیلات اولیه برای کسب علوم و معارف بیشتر و عمیق تر، به مناطق گوناگون از مصر تا حجاز سفر کرد و در شهرهای قاهره، حلب، بغداد و مکه از دانشمندان بزرگ شیعه و برخی اهل سنت بهره برد. 6 شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی، سلار دیلمی، 7 ابوعبداللّه لله حسین بن عبداللّه لله بن علی معروف به ابن واسطی، شریف ابومنصور احمدبن حمزه حسینی در رمله، ابوالعباس احمدبن اسماعیل بن عنان در حلب، ابوالمرجا محمدبن علی بن طالب بلدی در قاهره، 8 ابوالصلاح حلبی در عین زربی، 9 شریف ابوعبداللّه لله محمدبن عبیداللّه لله بن حسین بن طاهر حسینی، ابوعبداللّه لله حسین بن محمد قمی و ابوالحسن طاهربن موسی بن جعفر قمی از جمله استادانی هستند که کراجکی محضر درس آنان را درک کرده و روایت کرده است؛ 10 همچنین در سال 412ه در مکه کتاب ایضاح دقائق النواصب (مأة منقبه) فقیه امامی ابوالحسن محمدبن احمد بن علی بن حسن بن شاذان قمی را نزد