معرفة الصواب؛ دامغة النصاری در نقض سخنان ابوالهیثم نصرانی در تثلیث؛ کتاب الغایه در اصول دین؛ ریاضة العقول فی مقدمات الاصول ناتمام ماند؛ المراشد المنتخب من غرر الفوائد در تفسیر برخی آیات قرآن؛ عدة البصیر فی حج یوم الغدیر در اثبات امامت امیرالمؤمنین علیه السلامدر غدیر خم و برای شیخ ابوالکتائب در طرابلس نوشته است؛ المسألة القیسرانیة فی تزویج النبی صلی الله علیه و آلهعائشة و حفصه؛ المسألة النباتیة (الرسالة العلویة) فی فضل اللّه میرالمؤمنین علیه السلام علی جمیع البریة سوی سیدنا رسول الله صلی الله علیه و آلهکه برای شریف ابوطالب نگاشت؛ مختصر کتاب التنبیه سید مرتضی؛ الانتقام ممن غدر امیرالمؤمنین علیه السلام در نقض ابن شاذان اشعری در باب آیه غار؛ الفاضح فی ذکر معامی المتقلبین علی مقام امیرالمؤمنین علیه السلامناتمام ماند؛ مزیل اللبس و مکمل الانس در نجوم؛ نظم الدرر فی مبنی الکواکب؛ ایضاح السبیل الی علم اوقات اللیل در علم نجوم؛ الحساب الهندی و ابوابه و عمل الجذور و المکعبات المفتوحه و الصم؛ العیون فی الآداب؛ ریاض الحکم؛ اذکار الاخوان بوجوب حق الایمان که آن را برای شیخ ابوالفرج بابلی فرستاد؛ نصیحة الاخوان که برای شیخ ابوالیقظان فرستاد؛ کتاب الجلیس در تاریخ و شعر؛ انتفاء المؤمنین بما فی ایدی السلاطین برای برخی شیعیان صیدا نوشت؛ الانیس کتابی مفصل در فنون گوناگون که ناتمام ماند؛ مختصر کتاب ابن جذاع در نسب فرزندان امام حسن و امام حسین علیهماالسلام؛ التشجیر فی ذکر المعقبین من ولد الحسن و الحسین علیهماالسلام؛ الزاهد فی آداب الملوک که برای صارم الدوله تألیف کرد؛ تسلیة الروسا برای امیرناصرالدوله نوشت؛ المجالس فی مقدمات صناعة الکلام که به خواست صارم الدوله در هشت مجلس تألیف شد اما ناتمام ماند؛ الاقناع عند تعذر الاجماع در مقدمات علم کلام ناتمام ماند؛ الکفایة فی الهدایه در مقدمات اصول علم کلام و ناتمام است؛ الاصول فی مذهب آل الرسول علیهم السلامدر سال 418ه برای شیعیان صور نوشت؛ جواب رسالة الحازمیة فی ابطال العدد در رد ابوالحسن بن ابی حازم مصری؛ الرسالة العامریة فی الجواب عن مسأله سألت عنها الغلاة؛ به خواست قوام الدوله در قاهره نوشت و به قاضی عامری فرستاد؛ مختصر القول فی معرفة النبی صلی الله علیه و آلهبالکتابة و سائر اللغات در قاهره برای ابوالیقظان نوشت؛ جزوه ای مختصر در ارث که در طرابلس برای طلاب مبتدی تألیف کرد؛ الجدول المدهش؛ الرسالة الصوفیه به درخواست برخی شیعیان نوشت؛ الایضاح عن احکام النکاح در سال 441ه به خواست
امیر ذخرالدوله در صیدا نوشت و اختلاف امامیه با اسماعیلیه را در این زمینه نیز بیان کرد؛ رسالة التنبیه علی اغلاط ابی الحسن البصری در امامت؛ الکتاب الباهر در تاریخ ناتمام ماند؛ نصیحة الشیعه ناتمام است؛ مسألة العدل فی المحاکمة الی العقل ناتمام ماند؛ هدایة المسترشد ناتمام است؛ التذکرة باصول الفقه؛ التنبیه علی حقیقة الملائمه؛ الایضاح بین السنة و الامامیه؛ الکلام فی الخلا و الملا؛ الرد علی الغلاة؛ 30 و رسالة النصوص. 31 دانشمندانی چون قاضی عبداللّه لعزیزبن ابی کامل طرابلسی و ابوجعفر حلبی راوی همه آثار و نوشته های کراجکی می باشند. 32

پی نوشت ها

[1] ـ لسان المیزان 5 / 300. 2 ـ فهرست منتجب الدین 154؛ امل الآمل 2 / 287؛ اعیان الشیعه 9 / 401. 3 ـ مرآة الجنان 3 / 54؛ تاریخ الاسلام 30 / 236. 4 ـ بحار الأنوار 104 / 199. 5 ـ الفوائد الرجالیه 3 / 304. 6 ـ اعیان الشیعه 9 / 401. 7 ـ همان؛ الکنی والالقاب 3 / 108 و 109. 8 ـ کنز الفوائد 80، 87، 214 و 215. 9 ـ لسان المیزان 5 / 300. 10ـ الفوائد الرجالیه 3 / 304 و 305. 1
[1] ـ کنز الفوائد 259. 12 ـ لسان المیزان 2 / 266. 13 ـ لسان المیزان 2 / 242. 14 ـ اعیان الشیعه 9 / 401. 15 ـ الاعلام 6 / 276. 16 ـ مواقف الشیعه 3 / 190، 194 و 199؛ مناظرات فی الامامه 306. 17 ـ الکنی و الالقاب 1 / 224. 18 ـ فهرست منتجب الدین 104. 19 ـ تاریخ الاسلام 30 / 236؛ لسان المیزان 5 / 300. 20 ـ تاج العروس 7 / 172. 2
[1] ـ خاتمة المستدرک 3 / 134. 22 ـ هدیة العارفین 2 / 70. 23 ـ تاریخ الاسلام 30 / 236. 24 ـ معالم العلماء 119. 25 ـ اعیان الشیعه 9 / 401. 26 ـ فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله گلپایگانی 3 / 43. 27 ـ کتابخانه ابن طاووس 180، 336، 340، 476، 477، 495 و 500. 28 ـ کتابخانه ابن طاووس 266 و 268؛ امل الآمل 2 / 288. 29 ـ لسان المیزان 2 / 275. 30 ـ خاتمة المستدرک 3 / 127 - 135. 3
[1] ـ بحار الأنوار 107 / 166. 32 ـ بحار الأنوار 104 / 161 و 199، 105 / 158 و 106 / 92.

دیگر منابع: جامع الرواة 2 / 156؛ سیر اعلام النبلاء 18 / 121؛ تذکرة الحفّاظ 3 / 1127؛ العبر فی خبر من غبر 2 / 295؛ روضات الجنات 6 / 213؛ شذرات الذهب 3 / 283؛ بحار الأنوار 102 / 263؛ تنقیح المقال 3 / 159؛ مصفی المقال 372؛ الفوائد الرضویه 571؛ ریحانة الادب 5 / 39؛ الغدیر 1 / 319؛ ایضاح المکنون 1 / 70؛ الذریعه 16 / 5؛ معجم المؤلفین 8 / 49 و 295 و 11 / 27.

محمد غفوری

محمد ـ کرجی

محمد ـ کرجی (م حدود 410ه)

ابوبکر محمدبن حسن (حسین) کرجی فخرالدین بغدادی.

وی از ریاضیدانان بزرگ ایران در نیمه دوم سده چهارم و اوایل