نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 3 صفحه : 400
اصیل و ماهیت را انتزاعی دانسته اند؛ اما محمدصالح مازندرانی که خود قائل به اصالت ماهیت است، به این شبهه پاسخ داده است. از دیگر شبهاتی که از ابن کمونه نقل شده شبهه ای مشهور به « جذر الاصم » و دیگری شبهه ای در قدیم بودن حوادث یومیه است که برخی کوشیده اند پاسخی برای آن پیدا کنند. 2
پی نوشت ها
[1] ـ الذریعه 2 / 286. 2 ـ الذریعه 13 / 25.
دیگر منابع: ریحانة الادب 8 / 173؛ الذریعه 5 / 92، 6 / 381 و 7 / 13.
اسماعیل اسماعیلی
هبه ا ـ بغدادی
هبه ا ـ بغدادی (337 ـ 410ه)
ابوالقاسم هبه ا بن سلامه بن نصر بغدادی.
در سال 337ه به دنیا آمد. 1 اهل بغداد و ساکن آنجا بود. 2 از ابوبکر قطیعی3 و دیگران بهره برد و هبه ا عالم به علم قرائت ها، تفسیر و علم نحو بود. 4 او تفسیر قرآن را به خوبی حفظ بود و 95 تفسیر را روایت کرده است. 5 هبه ا حلقه درسی در جامع منصور بغداد داشت و شاگردان بسیاری تربیت نمود. ابوعبداللّه حسین بن محمد رقی، ابوالحسن علی بن قابس طابثی، 6 ابواسماعیل رزق ا تمیمی، حسن بن علی عطار و عبداللّه لواحد قشیری از شاگردان او بودند. 7 برخی رجال نویسان وی را فردی موثق، صالح8 و نابینا توصیف کرده اند. آثار او الناسخ و المنسوخ، المسائل المنثوره و التفسیر می باشد. هبه ا سال 410ه در بغداد درگذشت و در مقبره جامع منصور بغداد به خاک سپرده شد. 9 برخی تاریخ مرگ او را 422ه ذکر کرده اند. 10
پی نوشت ها
[1] ـ طبقات المفسرین (سیوطی) 107. 2 ـ الاعلام 8 / 72. 3 ـ تاریخ بغداد 14 / 70. 4 ـ معجم الادباء 19 / 276. 5 ـ غایة النهایه 2 / 351. 6 ـ معجم الادباء 19 / 276. 7 ـ طبقات المفسرین (سیوطی) 107. 8 ـ النجوم الزاهره 4 / 245. 9 ـ معجم الادباء 19 / 276. 10 ـ طبقات المفسرین (داودی) 2 / 349.
ابوالقاسم هبه ا بن عبداللّه لوارث بن علی بن احمد شیرازی ملقب به ابن بوذی.
وی از جمله کسانی است که برای فراگیری علم و دانش به شهرهای گوناگونی چون خراسان، عراق، جبال، فارس، خوزستان، حجاز، یمن، مصر، شام و جزیره مسافرت نموده است و از محضر دانشمندان و محدثان فراوانی همچون ابوبکر محمدبن حسن بن لیث، احمدبن عبداللّه لباقی بن طوق و احمدبن فضل باطرقانی بهره برده و علم حدیث را از آنها آموخته است. علمای رجال اهل سنت وی را محدثی حافظ، ثقه، متدین، کثیرالعباده، صوفی و فردی خیّر و عالم دانسته اند و از او تعریف و تمجید نموده اند. عده بسیاری از طلاب و دانش پژوهان از محضرش بهره می بردند. کسانی چون ابوالفتح محمدبن عبداللّه لرحمان خطیب، عمربن احمد صفار، ابوالقاسم اسماعیل حافظ از او حدیث نقل کرده اند. وی در پایان عمرش به مرو رفت و تا آخر عمرش در آنجا به زندگی خویش ادامه داد و سرانجام در ماه رمضان سال 485ه و یا 486ه در همان جا از دنیا رفت. کتاب تاریخ شیراز اثر وی می باشد. 1
پی نوشت ها
[1] ـ تاریخ الاسلام 33 / 165.
دیگر منابع: المنتظم 16 / 314؛ البدایة و النهایه 12 / 144؛ سیر اعلام النبلاء 19 / 17؛ تذکرة الحفّاظ 4 / 1215؛ الانساب 3 / 493؛ مختصر تاریخ دمشق 27 / 67؛ شذرات الذهب 3 / 379؛ الاعلام 8 / 73؛ هدیة العارفین 2 / 504؛ معجم المؤلفین 13 / 141.
رضا جعفری نوقاب
هبه ا ـ شیرازی
هبه ا ـ شیرازی (390 ـ 470ه)
ابونصر هبه ا بن موسی (بن عمران) بن داود، شیرازی مشهور به مؤید فی الدین.
در تاریخ ولادتش اختلاف است، ولی بیشتر مورخان بر این باورند او در سال 390ه در شهر شیراز به دنیا آمده است. او از شیراز به مصر مسافرت کرد و حدود سی سال در مقر خلافت فاطمیان ساکن گردید. در این مدت او به تحصیل، تدریس و نشر مذهب و عقاید اسماعیلیان پرداخته بود. ابونصر جلسات و مناظرات متعددی را در مصر تشکیل داده بود و عده بسیاری در این مجالس از محضر او بهره
نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 3 صفحه : 400