3 ـ معجم المطبوعات العربیة و المعربه 1 / 677. 4 ـ طبقات الشافعیة الکبری 75. 5 ـ الوافی بالوفیات 7 / 331 - 332. 6 ـ معجم البلدان 5 / 320. 7 ـ تاریخ الاسلام 33 / 74. 8 ـ طبقات الشافعیه (ابن هدایه ا) 178. 9 ـ الوافی بالوفیات 7 / 331 - 332. 10 ـ کشف الظنون 2 / 1730؛ معجم المطبوعات العربیة و المعربه 1 / 678. 1
[1] ـ طبقات الشافعیه (ابن شهبه) 1 / 260. 12 ـ طبقات الشافعیه (اسنوی) 1 / 340؛ الاعلام 1 / 214. 13 ـ هدیة العارفین 1 / 80. 14 ـ کتابخانه سیدبن طاووس 445. 15 ـ طبقات الشافعیة الکبری 75.

دیگر منابع: المنتظم 16 / 285؛ سیر اعلام النبلاء 18 / 501؛ تاریخ بغداد 19 / 147؛ ذیل تاریخ بغداد 4 / 147؛ معجم المؤلفین 2 / 66.

معصومه اخلاقی

احمد ـ جرجرائی

احمد ـ جرجرائی (متوفای نیمه نخست قرن پنجم هجری)

ابوالحسین احمدبن محمد بن احمدبن طرفان جرجرائی کندی.

وی از دوستان نجاشی بود. نجاشی او را کاتب و از محدثان موثق و از حیث استماع حدیث، صحیح السماع توصیف کرده است. ابوالحسین بر اثر مشاجره لفظی با یکی از مخالفان به نام ابن ابی العباس که پنداشته بود جرجرائی از علویان است، به دست او کشته شد. تنها اثر وی ایمان ابی طالب می باشد. 1 احتمال دارد وی با ابوالحسین احمدبن محمد جرجرائی که شاگرد اسحاق بن عبدوس بزاز (م 345) بوده و شیخ مفید (م 413) نیز از او روایت کرده، 2 یکی باشد.

پی نوشت ها

[1] ـ رجال النجاشی 1 / 227. 2 ـ الامالی (مفید) 337؛ الامالی (طوسی) 115.

دیگر منابع: خلاصة الاقوال 20؛ رجال ابن داود 38؛ جامع الرواة 1 / 61؛ اعیان الشیعه 3 / 77؛ طبقات اعلام الشیعه 2 / 22؛ الذریعه 2 / 512.

محمد غفوری

احمد ـ جوهری

احمد ـ جوهری (م401ه)

ابوعبداللّه احمدبن محمد بن عبیداللّه بن حسن بن عیاش جوهری مشهور به ابن عیاش.

وی از محدثان شیعه امامیه و از خاندانی سرشناس در بغداد بود. احادیث بسیاری شنید، اما در آخر عمرش دچار اضطراب گردید. نجاشی ضمن برشمردن تألیفات متعدد او گوید او از دوستانم بود و مطالب فراوانی از او شنیدم، ولی به علت اینکه استادان ما او را تضعیف
می کردند، از نقل احادیث او دوری کردم. ابن عیاش اهل علم و ادب و شاعر و خوش خط بود. مهم ترین اثر او مقتضب الاثر فی عدد الائمة الاثنی عشر امروزه در دست است. دیگر آثار او عبارت اند از: الاغسال، اخبار ابی هاشم داود الجعفری، کتاب شعر ابی هاشم، اخبار جابر الجعفی، الاشتمال علی معرفة الرجال، مانزل من القرآن فی صاحب الزمان، اعمال ماه های رجب، شعبان و رمضان، اخبار السید، اللؤلؤ و صنعته و الفراعه، مَن روی الحدیث مِن بنی ناشره، اخبار وکلاء الائمة الاربعه و کتابی درباره شجاج ابن عیاش جوهری در سال 401ه در گذشت. 1

پی نوشت ها

[1] ـ رجال نجاشی 1 / 225؛ الفهرست (طوسی) 33.

دیگر منابع: رجال طوسی؛ 449؛ لسان المیزان 1 / 305؛ سیر اعلام النبلاء 17 / 152؛ هدیة العارفین 1 / 70؛ معجم رجال الحدیث 2 / 288؛ دایرة المعارف بزرگ اسلامی 4 / 348.

مصطفی صادقی

احمد ـ خباز

احمد ـ خباز (36
[1] ـ 442ه)

ابونصر احمدبن مسروربن عبداللّه لوهاب خبّاز اسدی بغدادی.

در سال 361ه به دنیا آمد. 1 علم قرائت قرآن را نزد منصوربن محمدبن مجاهد خزاز و علی بن احمد حمامی آموخت2 و یکی از پیشوایان فن قرائت گشت و مدتی به تدریس آن پرداخت. ابوطاهربن سوّار3 و ابومنصور خیاط قرائت را نزد او آموختند. وی در این فن کتابی به نام المفید فی قرائات السبع تألیف نمود4 و در سال 442ه درگذشت. 5

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ الاسلام 30 / 59. 2 ـ غایة النهایه 1 / 137. 3 ـ معرفة القرّاء الکبار 1 / 414. 4 ـ غایة النهایه 1 / 137. 5 ـ تاریخ الاسلام 30 / 58.

دیگر منابع: لسان المیزان 1 / 310؛ کشف الظنون 2 / 1778؛ هدیة العارفین 1 / 76؛ معجم المؤلفین 2 / 175؛ لغت نامه دهخدا 1 / 1154.

عبداللّه لعلی باقری

احمد ـ خزاعی

احمد ـ خزاعی (م حدود 460ه)

ابوبکر احمدبن حسین بن احمد خُزاعی نیشابوری.

از فقها و محدثان امامیه در قرن پنجم هجری که اصالتاً از