الفقهاء (شیرازی) / 128. 4 ـ طبقات الشافعیة الکبری 4 / 16. 5 ـ طبقات الشافعیه (اسنوی) 2 / 128. 6 ـ طبقات الفقهاء (شیرازی) / 128.

دیگر منابع: طبقات الشافعیه (ابن قاضی شهبه) 1 / 222؛ هدیة العارفین 1 / 77؛ کشف الظنون 2 / 1845.

عبداللّه لعلی باقری

احمد ـ قدوری

احمد ـ قدوری (362 ـ 428ه)

ابوالحسین احمدبن محمدبن احمدبن جعفر قدوری بغدادی.

وی در سال 362ه در بغداد متولد شد. فقه را نزد ابوعبداللّه محمدبن یحیی جرجانی آموخت. 1 و از عبیداللّه بن محمد حوشبی و محمدبن علی بن سوید مؤدب روایت نمود. همچنین قاضی القضات ابوعبداللّه محمدبن علی دامغانی، خطیب بغدادی و صاحب ابن مجدّر از شاگردان وی بودند. به دلیل استعداد و ذکاوتش، در فقه برتری یافت. ابوالحسین مناظراتی با ابوحامد اسفرایینی داشت. وی ریاست اصحاب ابوحنیفه را در عراق به عهده گرفت و نزد آنها از قدر و منزلتی والا برخودار بود. او فردی راستگو، دارای عباراتی زیبا و بیانی صریح معرفی شده است. بسیار کم روایت نمود و قرآن بسیار تلاوت می کرد. 2 قدوری سرانجام در روز یکشنبه پنجم ماه رجب سال 428ه در بغداد درگذشت و در خانه اش دروازه ابوخلف دفن گردید. 3 آثار او عبارت اند از: ادب القاضی علی مذهب ابی حنیفه، التقریب فی مسائل الخلاف، التقریب فی الخلاف بادلتها، المختصر فی الفروع، 4 شرح المختصر الکرخی، التجرید فی الفروع در هفت مجلد که مسائل اختلافی مذهب حنفی و شافعی را بیان کرده است، 5 اجزاء حدیثی، رساله ای در مناقب ابوحنیفه. 6

پی نوشت ها

[1] ـ طبقات الفقهاء 124. 2 ـ تاریخ الاسلام 29 / 212. 3 ـ تاریخ بغداد 4 / 377. 4 ـ هدیة العارفین 1 / 74. 5 ـ الجواهر المضیه 1 / 248. 6 ـ تاریخ التراث العربی 1 / 3 / 123.

دیگر منابع: المنتظم 15 / 257؛ اللباب 3 / 19؛ الکامل فی التاریخ 9 / 456؛ وفیات الاعیان 1 / 78؛ المختصر فی اخبار البشر 2 / 161؛ العبر 2 / 258؛ تذکرة الحفّاظ 3 / 1086؛ سیر اعلام النبلاء 17 / 574؛ تاریخ ابن وردی 1 / 333؛ الوافی بالوفیات 7 / 320؛ مرآة الجنان 3 / 37؛ البدایة و النهایه 12 / 40؛ النجوم الزاهره 5 / 24؛ تاریخ الخمیس 2 / 357؛ مفتاح السعاده 2 / 253؛ شذرات الذهب 3 / 233؛ روضات الجنات 1 / 240؛ تاریخ الادب العربی (بروکلمان) 3 / 269؛ الطبقات السنیه 2 / 19؛ تاج التراجم 19؛ الفوائد البهیه 30 / 31؛ الانساب 4 / 460.

پژوهشکده

احمد ـ

قرطبیاحمد ـ قرطبی (حدود 340 ـ 416ه)

ابوالقاسم احمدبن محمدبن احمد قرطبی مشهور به ابن طُنیزی.

وی اهل قرطبه و ساکن اشبیلیه اندلس بود. خولانی از وی روایت کرده و درباره او گفته: او معلم حساب بود و در این علم برتری کامل داشت. ابوالقاسم مالکی مذهب بود و تألیف خوبی در زمینه ارث و موانع آن داشت. خولانی این کتاب را در ماه صفر سال 413 نزد وی خوانده و از او فرا گرفته است. همچنین او تألیف دیگری درباره میراث به نام الفرائض علی الاختصار فی التاریخ دارد. ابن طُنیزی در سال 413 به مریّه از شهرهای اندلس سفر نمود و درحالی که 76 سال عُمر کرده بود، در سال 416 در آنجا درگذشت. 1

پی نوشت ها

[1] ـ کتاب الصله 1 / 34.

دیگر منابع: هدیة العارفین 1 / 72 و 73.

پژوهشکده

احمد ـ قرطبی

احمد ـ قرطبی (346 ـ 410ه)

ابوعمر احمدبن محمدبن عفیف اموی قرطبی، مشهور به ابن عفیف.

در سال 348ه در قرطبه به دنیا آمد. سال 359 به آموختن حدیث روی آورد و در جمع آوری و ضبط دقیق حدیث کوشا بود. او در قرطبه از ابن عیسی، ابن سلیم، ابن زرب و ابن بطال کسب علم کرد؛ همچنین علم فقه را آموخته و در علم وثائق و شروط1 اسناد و تجاری و مبایعه نامه ها تبحر پیدا کرد؛ به طوری که در عصر خویش کسی آشناتر از وی در این علم وجود نداشت. ابن عفیف در زمینه های دیگر علمی نیز موفق بود. 2 او فقیه، محدث، تاریخ دان3 و بود اشعاری زیبا داشت. حاتم بن محمد، ابوالعباس عُذری، ابوبکر مصحفی و طاهربن هشام از وی روایت کرده اند. احمد مدتی از جانب محمد ملقب به مهدی « حاکم قرطبه »، سرپرستی پلیس و بایگانی اسناد را برعهده داشت و پس از فتنه ای که در قرطبه واقع شد، از آنجا خارج شده و به مرّیة اندلس رفت و حاکم مرّیة، خَیْران صقلبی امر قضاوت لورقه اندلس را به او سپرد. کتاب های الجنائز، آداب المعلمین، اخبار القضاة و الفقهاء بقرطبه و الاحتفال فی علماء الاندلس اثر او می باشد. ابن عفیف تا هنگام مرگ در لورقه بود و در سال 4104 یا 420ه درگذشت. 5