پی نوشت ها

[1] ـ فرهنگ سخنوران 304. 2 ـ تاریخ نظم و نثر در ایران 1 / 86. 3 ـ الذریعة 9 / 537.

محمود هیئتی

شمس الدین خاله

شمس الدین خاله محمد ـ حدادی شنشی یوسف ـ تجیبی شهاب الدین سهروردی یحیی ـ سهروردی شهاب زرگر محمد ـ صائغ

شهابی ـ خُجَندی

شهابی ـ خُجَندی (قرن ششم هجری)

شهابی خجندی معروف به شهابی غزال.

در مآخذ تاریخی درباره وی مطلبی دیده نمی شود؛ ولی بر پایه گزارش نفیسی وی از شاعران دربار ملوک خانیه ماوراءالنهر در سده ششم هجری بود. 1 پاره ای از منابع او را معاصر سلطان سنجر سلجوقی ( 51
[1] ـ 549ه ) دانسته اند. 2 عوفی نیز شهابی را از شاعران روزگار خویش برشمرده و اشعار او را خوب و زیبا توصیف کرده، سپس می نویسد: وی به مرو و بخارا رفت وآمد داشت. 3 از وی مجموعه اشعاری تحت عنوان دیوان شهابی خجندی به یادگار ماند. 4 تاریخ وفات وی به دست نیامد.

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ نظم و نثر در ایران 1 / 99 ـ 100. 2 ـ فرهنگ سخنوران 311. 3 ـ لباب الالباب 524. 4 ـ الذریعه 2 / 9 / 557.

دیگر منابع: ستیغ سخن 201.

اسماعیل اسماعیلی

شهردار ـ دیلمی

شهردار ـ دیلمی (483 ـ 558ه )

ابومنصور ( ابونصر ) شهردار بن شیرویه بن شهردار دیلمی همدانی.

ابومنصور در سال 483ه به دنیا آمد. 1 نسب وی به ضحاک بن فیروز دیلمی صحابی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می رسد. وی فردی حافظ، عارف به حدیث و ادبیات عرب بود و در کتابت حدیث و استماع آن، راه پدرش را پیمود. شهردار در سال 505ه همراه پدرش به اصفهان رفت و پس از کسب علوم متداول در سال 537ه به بغداد سفر نمود. وی از پدرش و نیز از ابوفتح عبدوس بن عبداللّه، مکی بن منصور
کرجی و حمد بن نصر اعمش علوم حدیث را آموخت و از ابوبکر احمد بن محمد بن زنجویه مسند احمد بن حنبل را فرا گرفت2 و در روز تولدش به درخواست پدر خویش از ابوبکر بن خلف شیرازی و ابومنصور مقدّمی اجازه روایت دریافت کرد. فرزندش ابومسلم احمد و نیز ابوسهل عبدالسلام بن فتحه سرفولی و ابوسعد سمعانی از شاگردان وی بودند. ابومنصور در سال 554ه از ابوبکر احمد بن عمر بیّع روایت نمود و سرانجام در ماه رجب سال 558ه وفات یافت. 3 تنها اثر دیلمی کتابی است تحت عنوان الفردوس الکبیر در سه مجلد که در آن اسانید کتاب الفردوس پدرش را به ترتیبی زیبا جمع نموده است. 4 احمد بن علی حجر عسقلانی این کتاب را تلخیص نموده و آن را تسدید القدس فی مختصر مسند فردوس نامیده است. 5

پی نوشت ها

[1] ـ الوافی بالوفیات 16 / 193. 2 ـ تاریخ الاسلام 38 / 249. 3 ـ سیر اعلام النبلاء 20 / 375. 4 ـ شذرات الذهب 4 / 182. 5 ـ کشف الظنون 2 / 1684.

دیگر منابع: العبر 3 / 29؛ النجوم الزاهره 5 / 364؛ الاعلام بوفیات الاعلام 2 / 376؛ الاشاره الی وفیات الاعیان 286؛ طبقات الشافعیه الکبری 7 / 110؛ طبقات الشافعیه ( اسنوی ) 2 / 21؛ طبقات الشافعیه ( ابن قاضی شهبه ) 1 / 317؛ الاعلام 3 / 179؛ هدیة العارفین 1 / 419؛ اسماء الکتب 291؛ معجم المؤلفین 4 / 309.

سیدمهدی حسینی عربی

شهرستانی

شهرستانی محمد ـ شهرستانی

شهریاری خراسانی

شهریاری خراسانی (قرن ششم هجری)

از وی اطلاعات چندانی در دست نیست. نفیسی وی را از شاعران معروف دربار خوارزمشاهیان در قرن ششم هجری دانسته است. 1 عوفی نیز با ذکر ابیاتی از سروده های وی در کتاب خود اشعارش را دلنشین و لطیف توصیف کرده است. 2 از وی اثری با عنوان دیوان شهریاری خراسانی بر جای ماند. 3 تاریخ وفات وی نیز به دست نیامد.

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ نظم و نثر در ایران 1 / 95. 2 ـ لباب الالباب 479. 3 ـ الذریعه 9 / 559.

دیگر منابع: فرهنگ سخنوران 212؛ ستیغ سخن 97.

اسماعیل اسماعیلی