نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 4 صفحه : 176
می باشد و قدرت علمی و توانایی سهیلی را به وضوح نشان می دهد. وی در سبب تألیف شرح سیره ( روض الانف ) می گوید: « بعد از استخاره و استغاثه از خداوند سعی کردم مشکلات و غوامض کتاب سیره را که برای خواننده سخت می نمود روشن و واضح نمایم و جاهایی که از لحاظ اعراب و لفظ کلام و نسب درک کردنش مشکل می نمود، شرح دهم یا اگر خبری ناقص نقل شده بود تکمیل نمایم ». 7 و به حق هم از عهده این کار آمده و شرحی جامع و روشن برای سیره ارایه داده است. وی در اخلاق و آداب پسندیده نیز مشهور بود و در زندگی تقوا و عفاف و قناعت را پیشه خود کرده بود. 8 افرادی همچون راوندی ( روندی ) و پسرانش، حوط اللّه و برخی دیگر از وی نقل روایت کرده اند. 9 دیگر آثار وی عبارت اند از: شرح جمل الکبیرة در علم نحو، التعریف و الاعلام بما فی القرآن من الاسماء و الاعلام، مسألة السر فی عورالدجّال، مسألة رویة اللّه و النبی فی المنام، الاعلام، الایضاح و التبین لماافهم من تفسیر الکتاب المبین، قصیدة عینیه، المختصر الوجیز فیما تضمن کتاب اللّه العزیز فی ذکر من لم یسم فیه باسمه العلیم من نبی و ولی و غیرهما آدمی او ملک او غیر ذلک من کل شی ء، 10 کتاب الفرائض، نتایج الفکر، 11 شرح آیه الوصیه. 12
پی نوشت ها
[1] ـ وفیات الاعیان 3 / 144. 2 ـ بغیة الملتمس 367. 3 ـ تاریخ الاسلام 41 / 116. 4 ـ تذکرة الحفاظ 4 / 134. 5 ـ روض الانف / مقدمه. 6ـ شذرات الذهب 4 / 271 و272. 7ـ روض الانف / مقدمه. 8 ـ شذرات الذهب 4 / 272 و 271. 9 ـ روضات الجنات 5 / 42. 10 ـ روض الانف / مقدمه. 1 [1] ـ سیر اعلام النبلاء 19 / 149. 12 ـ تاریخ الاسلام 41 / 116.
دیگر منابع: دیباج الذهب 150؛ البدایة و النهایة 12 / 318؛ النجوم الزاهره 2 / 272؛ هدیة العارفین 1 / 520؛ کشف الظنون 2 / 1924؛ اضواء علی الصحیحین 145؛ انباه الرواة 2 / 162؛ مرآة الجنان 2 / 422.
قهرمان کرمی
عبدالرحمان ـ صِقلِّی
عبدالرحمان ـ صِقلِّی (422 ـ 516ه )
ابوالقاسم عبدالرحمان بن عتیق بن خلف صقلی قرشی ملقب به ابن فحام.
در یکی از شهرهای مغرب اسلامی در سال 422ه متولد شد1 و بعد از گذراندن دوران کودکی به قرائت قرآن و تجوید علاقه نشان داد و این علوم را نزد افرادی چون ابوالعباس بن نفیس، ابن الحسین فارسی و عبدالباقی بن فارس فراگرفت و به قرائت های هفت گانه سبعه تسلط کامل یافت. همچنین نحو را نزد ابن بابشاذ شاگردی کرد و بر اساس آن عمل می کرد و شرحی هم بر مقدمه استادش نوشت. 2 صقلی از مغرب کوچ کرد و به اسکندریه مصر رفت و در آنجا مقیم شد و مردم از هر طرف به سوی او شتافتند و این توجه مردم به دلیل اعتبار و اتقان علمی وی بود. 3 ابومحمدعثمانی و احمد بن محمد سلفی از وی نقل روایت کرده و از شاگردان وی بوده اند. 4 صقلی در ماه ذی العقده سال 516 در اسکندریه وفات یافت. 5 آثاری که از وی به جا مانده عبارت اند از: شرح مقدمة ابن بابشاذ، التجرید لبغیة المزید فی القراآت السبع، مفردة یعقوب فی القراآت، 6 البته برخی التجرید را التجوید فی القرآن ذکر کرده اند. 7
پی نوشت ها
[1] ـ شذرات الذهب 4 / 49. 2 ـ سیر اعلام النبلاء 19 / 404. 3 ـ النجوم الزاهره 5 / 225. 4 ـ سیر اعلام النبلاء 19 / 404. 5 ـ تذکرة الحفاظ 4 / 1299. 6 ـ هدیة العارفین 1 / 518. 7 ـ مرآة الجنان 3 / 162.
دیگر منابع: غایة النهایه 1 / 375؛ انباه الرواة 2 / 164؛ الاعلام 3 / 316؛ معجم المؤلفین 5 / 153؛ کشف الظنون 1 / 354 و 2 / 1773.
قهرمان کرمی
عبدالرحمان ـ طبری
عبدالرحمان ـ طبری (463 ـ 531ه )
ابومحمد عبدالرحمان بن حسین بن محمد طبری.
طبری در سال 463ه در بغداد متولد شد و در همانجا رشد و نمو کرد. 1 بدین دلیل که اجدادش از اهالی طبرستان بوده و از آنجا به بغداد نقل مکان کردند، به طبری شهرت یافت. اینان از اعیان و اشراف بغداد به شمار می آمدند. ابومحمد که پیرو مذهب شافعی بود نزد پدرش و شیخ ابواسحاق شیرازی به کسب علم پرداخت؛ اما گویا به لحاظ اینکه صاحب مال و منال و صاحب نفوذ در بغداد بود، با پرداخت رشوه به متولیان نظامیه بغداد، مدتی به عنوان معلم در این مدرسه تدریس کرد؛ ولی بعد از فاش شدن قضیه توسط ابوبکر شاشی و اسعد میهنی، او را از پست خود عزل کردند و به دمشق رفت؛ 2 به همین دلیل تراجم نویسان از این شخص به نیکی و بزرگی یاد نمی کنند. طبری در سال 521ه در دمشق مشغول تدریس گردید و این روند به مدت ده سال ادامه یافت و درنهایت در سال 531 به طرف شرق عازم و در نیشابور، مصاحب سلطان سنجر شد و در همین سال
نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 4 صفحه : 176