( حکومت 46
[1] ـ 485ه ) و پس از آن مرابطون ( حکومت 488 ـ 543 ) را بر عهده داشت؛ به همین سبب در منابع از او با عنوان ذوالوزارتین یاد شده است. 4 ابن عبدون در زمینه علوم حدیث، تاریخ و ادبیات، به ویژه شعر مهارت داشت و قصاید فراوانی از او نام برده اند. 5 افرادی همچون ابوالفتح بن خاقان، 6 قاضی عیاض بن موسی و ابن زرقون ازجمله شاگردان وی می باشند. 7 قصیده رائیه که به قصیده ابن عبدون نیز معروف است، علاوه بر رثای بنی افطس، شامل تاریخ جمعی از مشاهیر و بزرگان نیز می باشد و مورد توجه دانشمندان قرار گرفته و شرح هایی بر آن نوشته شده است که می توان به شرح جمال الدین ابن جوزی و شرح ابن عبدون عبدالملک اشاره کرد. 8 فهری درنهایت در سال 527ه9 یا 539ه10 وفات یافت و در زادگاهش مدفون گردید. آثارش عبارت اند از: الانتصار لابی عبید علی بن قتیبه، 11 القضاء و الحسبه، 12 دیوان اشعار. 13

پی نوشت ها

[1] ـ نفح الطیب 1 / 673. 2 ـ وفیات الاعیان 2 / 388. 3 ـ الصله 311. 4 ـ سیر اعلام النبلاء 19 / 599. 5 ـ معجم مطبوعات العربیه 1 / 168. 6 ـ الاحاطة باخبار قرناطه 4 / 25. 7 ـ ریحانة الادب 8 / 105. 8 ـ همان. 9 ـ الصله 312. 10 ـ الاعلام 4 / 149 و 8 / 128. 1
[1] ـ الصله 312. 12 ـ وفیات الاعیان 2 / 388. 13 ـ الذریعه 9 / 26.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 6 / 168 و 169؛ کشف الظنون 2 / 1339؛ الکنی و الالقاب 1 / 353.

قهرمان کرمی

عبدالمجید ـ هروی

عبدالمجید ـ هروی (پیش از 460 ـ 537ه )

ابوسعید عبدالمجید بن اسماعیل بن محمد قیسی هروی.

گفته می شود در « اوبه » از آبادی های هرات متولد شد1 و پس از سپری کردن دوران کودکی که البته اطلاعی از آن در دست نیست، نزد سید اشراف ( اشرف )، قاضی فخر بزدوی و دیگران تحصیل علم نمود2 و به شهرهای گوناگون ازجمله همدان، بصره، بغداد و قیساریه مسافرت نمود و در ماوراءالنهر فقه آموخت. در این مسافرت ها افراد پر شماری از وی کسب علم نموده و نزدش شاگردی کردند و البته در شهرهای بغداد و بصره و همدان و بلاد روم به تدریس هم مشغول بود. از شاگردانش می توان به دو پسرانش، احمد قاضی ملطیه و اسماعیل مدرس قیساریه که فقه را از پدرشان آموخته بودند اشاره کرد. همچنین ابوالحسن علی بن بیکندی بلخی، عبدالعزیز کوفی و قاضی محمد بستی از شاگردان وی به حساب می آیند. 3 وی از فقهای حنفی مذهب بود4 و در فقه و اصول مذهب خود، از بزرگان عصر خود به شمار می رفت. 5 هروی مدتی نیز قاضی شهرهای شمال آفریقا و اندلس ازجمله قیساریه بود؛ 6 به این دلیل به قاضی بلاد روم هم شهرت یافت. چند سالی هم در بغداد به مسند افتا تکیه کرد7 و در سال 534ه سفری به دمشق داشت. 8 هروی درنهایت در سال 537 در قیساریه وفات یافت9 که برخی به اشتباه سال وفات وی را 587ه آورده اند. 10 ظاهراً به جای « ثلاثین » در نگارش « ثمانین » نوشته شده است. گفته اند وی تصنیفاتی در اصول، فروع، تاریخ و ادب، و تعدادی خطبه و رسائل و اشعار داشته است؛ ولی تنها از کتاب الاشراف علی غوامض الحکومات او نام برده اند. 11

پی نوشت ها

[1] ـ معجم البلدان 1 / 276. 2 ـ جواهر المضیئه 2 / 465. 3 ـ تاریخ مدینة دمشق 36 / 472. 4 ـ همان. 5 ـ النجوم الزاهره 5 / 272. 6 ـ جواهر المضیئه 2 / 465. 7 ـ معجم المؤلفین 6 / 167. 8 ـ الاعلام 4 / 148. 9 ـ النجوم الزاهره 5 / 272. 10 ـ جواهر المضیئه 2 / 465. 1
[1] ـ هدیة العارفین 1 / 619.

دیگر منابع: وفیات الاعیان 4 / 214؛ کشف الظنون 1 / 103؛ کتاب المجموع 1 / 206.

قهرمان کرمی

عبدالمغیث ـ حربی

عبدالمغیث ـ حربی (505 ـ 583ه )

ابوالعز ( ابوالعزیز ) عبدالمغیث بن زهیر بن زهیر بن علوی حربی بغدادی.

در سال 5051 و به قولی پانصد هجری قمری در محله حربیه در غرب بغداد متولد شد. بعد از گذران ایام کودکی به تحصیل علم پرداخت و نزد علمای عصر خود همچون ابوالقاسم بن حصین، ابوالعز بن کادش، ابوغالب بن بناء، ابوالحسین بن حزاء و هبه اللّه جریری و شماری دیگر دانش آموخت. 2 گویا در کنار کسب علم به تجارت هم مشغول بود که ابن عساکر می گوید: ابوالعز حدیث را از ابوالبرکات انماطی و دیگران آموخت و برای امر تجارت برای سعدالخیر بن محمد اندلسی به صورت مضاربه ای وارد دمشق شد و مدتی هم مدرسه حنبلی ها را اداره کرد و به نقل حدیث برای دانشجویان مدرسه