ابوالحسن علی بن مؤمل بن علی بن غسان مصری معروف به ابن غسان.
در سال 435ه به دنیا آمد. وی از کاتبان مصر و از شعرای آن دیار بود. 1 ابومحمد عبداللّه بن عبدالرحمان عثمانی، کتاب دستور معالم الحکم و مأثور مکارم الشیم ابوعبداللّه محمد بن سلامة ( م 404ه ) را که مجموعه ای از سخنان امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلاممی باشد، از ابن غسان روایت کرده است. 2 از آثار وی دیوان شعری است که در دو مجلد تنظیم شده است. در منابع کهن اطلاعاتی از او به دست نیامده است؛ ولی متأخران وفات وی را در سال 515ه دانسته اند. 3
پی نوشت ها
[1] ـ معجم المؤلفین 7 / 251. 2 ـ دستور معالم الحکم 7 « مقدمه ». 3 ـ الاعلام 5 / 27.
دیگر منابع: خریدة القصر 2 / 227؛ لغتنامه دهخدا 10 / 14360.
سیدمهدی حسینی عربی
علی ـ معزّی
علی ـ معزّی (قرن ششم هجری)
علی بن عمر سدیدالدین معزّی غزنوی.
وی از شاعران دربار غزنویان در قرن ششم هجری بود. 1 معزّی در دربار سلطان سراج الدوله خسروملک ( م582ه ) خدمت می کرد و از شاعران دربار او بود و در مدح پادشاه نیز اشعاری دارد. هدایت بخشی از سروده های او را در کتاب خود آورده است. 2 عوفی، معزّی را به فضل و هنر ستوده و می نویسد: آوازه ذوق شعری وی چنان بود که خطه غزنین به وجود او افتخار می کردند و مجموعه سروده های وی در دیوانی به نام خودش گردآوری شده است. 3 تاریخ وفات وی به دست نیامد.
پی نوشت ها
[1] ـ تاریخ نظم و نثر در ایران 1 / 78. 2 ـ مجمع الفصحاء 1 / 3 / 1182. 3 ـ لباب الالباب 539.
دیگر منابع: الذریعه 9 / 1069.
اسماعیل اسماعیلی
علی ـ ملیکی
علی ـ ملیکی (584ه )
علی بن عباس بن عیسی بن مفلح ملیکی.
اصل او از « إیت » بود و در عدن از شهرهای یمن سکونت داشت. در آنجا علم فقه و حدیث را آموخت و به علم میراث نیز تسلط کامل پیدا نمود؛ سپس به « خَبْث » از روستاهای یمن هجرت کرد. او درنهایت به عدن مراجعت نمود و سرانجام در سال 584ه در آنجا درگذشت. کتاب مختصر فی الفرائض اثر اوست. 1 بیش از این چیزی درباره وی به دست نیامد.
پی نوشت ها
[1] ـ المستدرک علی معجم المؤلفین 489.
محمود هیئتی
علی ـ ندیم
علی ـ ندیم (م517ه )
ابوالحسن علی بن مقلد ندیم.
وی از آوازه خوانان و سرشناسان این هنر بود. همچنین به عنوان ندیم خلیفه مستظهر عباسی ( 487 ـ 512ه ) و سپس مسترشد ( 512 ـ 529ه )، مدتی را با آنان گذراند. ابوالحسن در عرصه شعر نیز دستی داشت و اشعاری از وی در دیگر کتب مذکور است. 1 علی بن مقلد در سال 517ه در بغداد درگذشت و دو کتاب بر جای نهاد که عبارت اند از: الاغانی، مجموعه اشعار. 2
پی نوشت ها
[1] ـ الوافی بالوفیات 22 / 223. 2 ـ معجم المؤلفین 7 / 245.
طاهره روحانی
علی ـ نسیب
علی ـ نسیب (424 ـ 508ه )
ابوالقاسم علی بن ابراهیم بن عباس علوی حسینی دمشقی ملقب به نسیب و جنی.
خطیب و محدث دمشق که به دلیل انتساب به جد پنجمش ابن ابی الجن، جنی لقب گرفته است. وی از خاندان علوی است و نسب او با نُه واسطه به اسماعیل پسر امام صادق علیه السلام می رسد؛ ولی با وجود این، از عالمان اهل سنت به شمار می رود. 1 گویا علت عمده اش آن
نام کتاب : دائرة المعارف مؤلفان اسلامی نویسنده : --- جلد : 4 صفحه : 239