خاک سپرده شد. 12 از وی دو اثر بر جای مانده است تفسیر القرآن المجید و المنظوم و المنثور. 13

پی نوشت ها

[1] ـ فوات الوفیات 3 / 259. 2 ـ الوافی بالوفیات 1 / 281. 3 ـ التکمله لوفیات النقله 1 / 350. 4 ـ سیر اعلام النبلاء 21 / 22
[1] ـ 222. 5 ـ الوافی بالوفیات 1 / 282. 6 ـ سیر اعلام النبلاء 21 / 22
[1] ـ 222. 7 ـ طبقات المفسرین ( داودی ) 2 / 250. 8 ـ الوافی بالوفیات 1 / 282. 9 ـ العسجد المسبوک 258. 10 ـ فوات الوفیات 3 / 259 ـ 260. 1
[1] ـ سیر اعلام النبلاء 21 / 22
[1] ـ 222. 12 ـ الوافی بالوفیات 1 / 282. 13 ـ هدیة العارفین 2 / 104.

دیگر منابع: المختصر المحتاج الیه من تاریخ ابن الدبیثی 15 / 69؛ العبر 3 / 116؛ توضیح المشتبه 1 / 607؛ النجوم الزاهره 6 / 159؛ شذرات الذهب 4 / 327؛ الاعلام 7 / 26؛ ایضاح المکنون 1 / 302؛ معجم المؤلفین 11 / 273.

اسماعیل اسماعیلی

محمد ـ اندلسی

محمد ـ اندلسی (م 549ه )

ابوعبداللّه محمد بن ابی حبیش انصاری عروضی اندلسی.

از زندگانی وی اطلاعی در دست نیست جز اینکه از عالمان به علم عروض بوده و در سال 549ه در گذشته است. 1 دو کتاب ذیل تألیف اوست: کنز المطالب فی الاسماء و الخواص، 2 العروض. این کتاب بسیار مشهور بود و شرح های بسیاری بر آن نوشته شده است. 3

پی نوشت ها

[1] ـ هدیه العارفین 2 / 92. 2 ـ کشف الظنون 2 / 1519. 3 ـ معجم المؤلفین 9 / 176.

احسان آذرکمندللّه

محمد ـ انصاری

محمد ـ انصاری (م. حدود 565ه )

محمد بن مکی بن محمد بن عبداللّه انصاری أزدی.

درباره وی اطلاعات چندانی در دست نیست. سیوطی در شرح حال مختصری که از وی داده است، می نویسد: او از دایی اش ابوعلی سند بن عنان مالکی و ابوطاهر سلفی حدیث شنیده و روایاتی را نقل کرده است و کسانی همچون ابومحمد عبدالوهاب بن رواح و ابومنصور ظافر بن طاهر بن سحیم از شاگردان انصاری بوده و از وی روایت کرده اند. 1 حاجی خلیفه از وی به عنوان فردی نحوی یاد کرده و مالکی مذهبش خوانده است. 2 تاریخ دقیق وفات وی دانسته نیست، هرچند برخی آن را حدود 565ه نوشته اند. 3 آثار وی عبارت اند از: عمدة ( عدّه ) الکامل فی ضبط العوامل، الدرو المکلّله فی الفرق بین الحروف المشکله در علم لغت. 4

پی نوشت ها

[1] ـ بغیة الوعاة 1 / 248. 2 ـ کشف الظنون 1 / 749. 3 ـ معجم المؤلفین 12 / 49. 4 ـ هدیة العارفین 2 / 96.

دیگر منابع: المقفی الکبیر 8 / 140.

اسماعیل اسماعیلی

محمد ـ انصاری

محمد ـ انصاری (زنده در 512ه )

ابوعبداللّه محمد بن احمد بن عبدالرحمان انصاری طلیطلی ملقب به ابن فُرقاشَش.

فاضل، قاری و از اهل طُلَیطله ( شهری در اندلس ) بود که بعدها در فاس مراکش سکونت اختیار کرد. در طلیطه از استادان بزرگِ فن قرائت چون مغامی و ابوالحسن بن البیری بهره مند شد و خود در این فن، مهارت لازم را کسب نمود. وی در شهر فاس شاگردانی داشته و ابواسحاق غرناطی نیز در سال 512ه در مسجد حمزه غرناطه از وی قرائاتِ مختلف را آموخته است. اثر او تألیف کوچکی در اختلاف قراّء سبعه است. 1 از تاریخ تولد، وفات و دیگر ابعاد حیات علمی و اجتماعی وی در منابع ذکری به میان نیامده است.

پی نوشت ها

[1] ـ التکملة لکتاب الصله 1 / 337.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 8 / 274.

سیدمحمدحسین میرعبداللهی

محمد ـ انصاری

محمد ـ انصاری (50
[1] ـ 586ه )

ابوعبداللّه محمد بن سعید بن احمد انصاری اشبیلی، مشهور به ابن زرقون.

اهل اشبیلیّه از شهرهای بزرگ اندلس بود؛ اما اجدادش در بطلیوس می زیستند. او در سال 501 یا 502ه در شریش به دنیا آمد. ابن ابّار می نویسد: شهرت وی برگرفته از نام جد پدری اوست که چون مردی سرخ روی و گلگون بود، زرقون نام یافته بود. ابن زرقون از فقها و محدثان روزگار خویش بود و نزد پدرش و نیز ابوعمران بن ابی تلید، ابوالقاسم بن ابرش و ابوالفضل عیاض علومی را فرا گرفت و از محدثانی همانند ابوعبداللّه خولانی، ابومحمد بن عتاب و ابومروان