تدریس پرداخت. 3 از استادان او ابوولید باجی، ابوعبداللّه محمد بن یحیی بن هاشم، قاضی ابوالاصبغ بن عیسی، ابوجعفر بن جرّاح، ابوالفوارس محمد بن عاصم و عبدالدائم بن مرزوق قیروانی است. 4 ابوولید بن خیره، ابومروان بن صیقل وشقی، ابومحمد قاسم بن دُحمان، ابوعبداللّه بن حسین اندی، ابومحمد بن الحق بن بونه، ابوالحسن لُواتی و برخی دیگر نیز از او روایت کرده اند. 5 سیوطی از وی به عنوان امامِ در قرائت و ادبیات عرب یاد کرده و گفته است وی مسلط بر اقوال نحویان و لغویان و متکلمان و فردی تیزبین، تیزهوش، صاحب زبانی فصیح و خوش اخلاق بوده است. 6 جذامی در سال 538ه یا همین حدود، در فاس و به گفته برخی در تلمسان مغرب وفات کرد. 7 بعضی از منابع وفات او را در سال 533ه گفته اند. 8 شرح الایضاح ابوعلی حسن بن احمد فارسی ( م377ه ) در نحو، دو کتاب بزرگ و کوچک در جدل و تألیفی در عقاید آثار اوست. 9

پی نوشت ها

[1] ـ التکملة لکتاب الصله 1 / 360. 2 ـ معجم المؤلفین 9 / 266. 3 ـ تاریخ الاسلام 36 / 475. 4 ـ التکمله 1 / 360. 5 ـ تاریخ الاسلام 36 / 475. 6 ـ بغیة الوعاة 1 / 96. 7 ـ الدیباج المذهب 392. 8 ـ الإحاطه فی اخبار غرناطه 3 / 72. 9 ـ الدیباج المذهب 392؛ بغیة الوعاة 1 / 96.

دیگر منابع: الاعلام 6 / 108؛ هدیة العارفین 2 / 89؛ موسوعة طبقات الفقهاء 6 / 264.

سیدمحمدحسین میرعبداللهی

محمد ـ جرجانی

محمد ـ جرجانی(قرن ششم هجری)

محمد بن علی جرجانی.

از وی به جز آنچه آقابزرگ بدان اشاره کرده است مطلبی یافت نشد. او می نویسد: در کتابی از متأخران دیدم که وی را معاصر ابن شهرآشوب ( م588ه ) دانسته و کتابی با عنوان الثاقب فی المناقب به او نسبت داده است و از آنجا که به شرح حالی درباره وی در منابعی که در دسترس داشتم، دست نیافتم، احتمال می دهم این کتاب همان الثاقب فی المناقب محمد بن علی بن حمزه مشهدی طوسی باشد. 1

پی نوشت ها

[1] ـ الذریعه 5 / 4.

محمود هیئتی

محمد ـ جصّانی (484 ـ حدود 570ه )

ابوالغنائم محمد بن علی بن محمد جصّانی هیتی.

در سال 484 متولد شد. 1 ادیب، لغوی، قاری و ساکن شهر انبار و منسوب به جصّین، از پادشاهان فارس و صاحب قلعه ای در انبار است. 2 وی مکرر به بغداد رفته و از مشایخی چون هبه اللّه بن حصین و ابوبکر بن حبیب استفاده کرده است. ابوبکر بن مزرفی نیز از استادان او در فن قرائت است و عمر القرشی نیز از شاگردان اوست. 3 به گفته صفدی، وی در سال 570ه یا قبل از آن درگذشته است. بعضی از آثار وی عبارت اند از: روضة الآداب در لغت، المثلث الحمدانی و الحماسه. 4

پی نوشت ها

[1] ـ المختصر المحتاج الیه 54. 2 ـ الوافی بالوفیات 4 / 163. 3 ـ المختصر 54. 4 ـ الوافی بالوفیات 4 / 163.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 11 / 42.

سیدمحمدحسین میرعبداللهی

محمد ـ جعفری

محمد ـ جعفری (قرن ششم هجری)

محمد بن امیرکا بن ابی الفضل جعفری قوسینی نجم الدین.

از نامبرده اطلاعات چندانی در دست نیست. منتجب الدین او را از دانشمندان موثق شیعه دانسته و دو اثر به نام مقتل الحسین علیه السلامو نظم رائق را به او نسبت داده است. 1 زمان دقیق فوت او مشخص نیست؛ هرچند آقابزرگ او را از رجال قرن ششم هجری دانسته است. 2

پی نوشت ها

[1] ـ فهرست ( منتجب الدین ) 180. 2 ـ طبقات اعلام الشیعه 2 / 251.

دیگر منابع: الذریعة 22 / 27 و 24 / 212؛ أمل الآمل 2 / 245؛ معجم رجال الحدیث 15 / 114؛ ریاض العلماء 5 / 35.

محمود هیئتی

محمد ـ جفنی

محمد ـ جفنی (م 584ه )

ابوالفرج محمد بن حسین بن علی جفنی، معروف به ابن دباغ.

از قبیله غسان از بنی جفنه بود. 1 ادیب، لغوی و نحوی اهل کرخ2 بغداد بود که به موصل رفت و سپس به بغداد بازگشت. علی بن شجری و ابی منصور جوالیقی از استادان او بود. وی در ماه رجب سال 584ه در بغداد وفات کرد. 3 آثار او رسائل و دیوان شعر می باشد. 4