کتاب الاربعین الطائیّه یا الاربعین فی ارشاد السائرین الی منازل الیقین اثر اوست. 9

پی نوشت ها

[1] ـ سیر اعلام النبلاء 20 / 360 ـ 361. 2 ـ شذرات الذهب 4 / 175. 3 ـ طبقات الشافعیة الکبری 6 / 189. 4 ـ طبقات الشافعیة 2 / 68. 5 ـ طبقات الشافعیة الکبری 6 / 189. 6 ـ تاریخ الاسلام 38 / 178. 7 ـ طبقات الشافعیة الکبری 6 / 189. 8 ـ الوافی بالوفیات 1 / 144. 9 ـ کشف الظنون 1 / 56.

دیگر منابع: مرآة الجنان 3 / 237؛ النجوم الزاهره 5 / 333؛ هدیة العارفین 2 / 93؛ معجم المؤلفین 11 / 18؛ العبر 3 / 25.

اسماعیل اسماعیلی

محمد ـ طبری

محمد ـ طبری (زنده در 553ه )

محمد بن علی بن محمد عمادالدین طبری آملی کُجی.

محدثِ ثقه و فقیهِ امامی، منسوب به کُجور، 1 از نواحی تنکا بن مازندران بود. از تاریخ تولد و وفات و همچنین دیگر ابعاد حیات فردی و اجتماعی وی اطلاع چندانی در دست نیست. به گفته آقابزرگ، محمد بن جعفر مشهدی در کتاب المزار در تاریخ 553ه از او روایت کرد2 و معلوم می شود وی در این تاریخ زنده بود. عمادالدین طبری به شهرهای گوناگون ازجمله ری، آمل، نیشابور، نجف و کوفه مسافرت کرده و از مشایخ بزرگ شیعه حدیث شنیده است. از مشایخ او که بسیار از آنها روایت نمود، ابوعلی حسن بن محمد طوسی، 3 ابوعبداللّه محمد بن احمد بن شهریار خازن ( داماد شیخ طوسی )، 4 ابوالبقاء ابراهیم بن حسن بن ابراهیم رقا ( وفاء ) بصری، 5 ابونجم محمد بن عبدالوهاب بن عیسی سمان رازی6 و ابومحمد حسن بن حسین بن بابویه است. پدرش ابوالقاسم علی بن محمد، جبار بن علی بن جعفر معروف به حدقه الرازی و ابن خیران بغدادی استادان او هستند. 7 از شاگردان او شیخ منتجب الدین، 8 سید ابوالفضائل رضا بن ابی طاهر بن حسن حسنی نقیب، و فقیهِ متکلم سیدجمال الدین رضا بن احمد بن خلیفه جعفری ارمی بوده است. همچنین ابوالحسین قطب الدین سعید بن هبه اللّه راوندی از او روایت کرده است. 9 آثار او عبارت اند از: شرح مسائل الذریعة الی اصول الشریعه سید مرتضی در اصول فقه، الفرج فی الاوقات و المخرج بالبینات ( بالنیّات )، 10 الزهد و التقوی. 11 اما مهم ترین اثری که از او بر جای مانده و به چاپ رسیده است، کتاب بشارة المصطفی لشیعةِ المرتضی، در بیان مقام و منزلت اهل بیت علیهم السلام، مقام و منزلت حضرت علی علیه السلامو شیعیان او در روز قیامت و در بیان درجات شیعه و کرامات ائمه اطهار علیهم السلاماست. 12 به گفته آقابزرگ این کتاب بر حسب تقسیم مؤلف در هفده جزء تنظیم گردید؛ 13 ولی کتاب موجود بیش از یازده جزء نیست و آنچه تأیید می کند مقداری از این کتاب ساقط شده است، این است که سید بن طاووس در کتاب الاقبال، در اعمال ماه رمضان، خطبه شعبانیه پیامبر صلی الله علیه و آله را از این کتاب نقل کرده، 14 درحالی که این خطبه در متن موجود وجود ندارد و این نشانگر این است که آنچه به دست ما رسیده است کتاب نیست. 15 از ویژگی های مهم این کتاب این است که مؤلف در ذکر سند روایات، به زمان و مکانی که در آن روایات را از مشایخ خود شنیده اشاره می کند. 16

پی نوشت ها

[1] ـ فهرست منتجب الدین 163. 2 ـ الذریعه 3 / 117. 3 ـ بشارة المصطفی 2، 5، 11 و 39. 4 ـ بشارة المصطفی 6، 10 و 20. 5 ـ بشارة المصطفی 4 و 13. 6 ـ بشارة المصطفی 36 و 107. 7 ـ الذریعه 3 / 117. 8 ـ الذریعه 13 / 278. 9 ـ فهرست منتجب الدین، 78 ش 168 و 169 و ص169 ش 388. 10 ـ فهرست منتجب الدین 163. 1
[1] ـ الذریعه 12 / 66. 12 ـ بشارة المصطفی، مقدمه مؤلف ص 1. 13 ـ الذریعه 3 / 117. 14 ـ اقبال الاعمال 1 / 25. 15 ـ الذریعه 3 / 117. 16 ـ بشارة المصطفی 10، 20، 39، 50، 61، 75 و 145.

دیگر منابع: الذریعه 10 / 26، 14 / 64 و 16 / 156؛ طبقات اعلام الشیعه 2 / 242 و 278؛ هدیة العارفین 2 / 86؛ ایضاح المکنون 1 / 183؛ أمل الآمل 2 / 234 و 290؛ کشف الحُجب و الأستار 86 و 352؛ معالم العلماء 119؛ معجم رجال الحدیث 14 / 295 و 17 / 27 و 165؛ جامع الرواة 2 / 57؛ معجم المؤلفین 11 / 146 و 13 / 419.

سیدمحمدحسین میرعبداللهی

محمد ـ طُرْطُوشی

محمد ـ طُرْطُوشی (45
[1] ـ 520ه )

ابوبکر محمد بن ولید بن محمد طُرطوشی فِهری قُرَشی معروف به ابن ابی رَنْدقه.

فقیه مالکی، محدث و ادیب منسوب به طرطوشه می باشد. او در سال 451ه متولد شد و پس از نشوونما در موطِن خویش، طرطوشه به تحصیل علم و دانش روی آورد. از استادان او در اندلس سلیمان بن خلف باجی است که پیوسته ملازم او بوده و از او اجازه روایت نیز