است. 3 دکتر صفا از محققان معاصر بر آن است که گویا سمایی در نیمه دوم سده ششم می زیسته است. 4 دیوان شعر از آثار اوست. 5

پی نوشت ها

[1] ـ فرهنگ سخنوران 276. 2 ـ مجمع الفصحاء 1 / 2 / 918. 3 ـ لباب الالباب 347. 4 ـ تاریخ ادبیات در ایران 2 / 685. 5 ـ الذریعه 9 / 469.

دیگر منابع: ستیغ سخن 201؛ ریحانة الادب 3 / 67؛ تاریخ نظم و نثر در ایران 1 / 345.

اسماعیل اسماعیلی

محمود ـ صباغ

محمود ـ صباغ (512ه )

ابونصر محمود بن فضل بن محمود بن عبدالواحد صباغ اصفهانی.

بیشتر منابعی که به شرح حال او پرداخته اند نام او را محمود و برخی محمد آورده اند. 1 ابونصر محدث و حافظ بود که احادیث بسیاری شنیده و آن را به دقت ثبت نموده بود. ابن جوزی او را محدثی مورد اعتماد و برای طالبان علم، فردی مفید دانسته است. 2 ذهبی نیز او را دارای روشی نیکو دانسته و می نویسد او عارف به اسما و انساب بود. 3 او ساکن بغداد بود و در آنجا به رزق اللّه تمیمی و طراد زینبی و اصحاب ابوطالب بن غیلان ملحق شد و از آنان حدیث شنید. همچنین از عبدالرحمان بن منده و برادرش عبدالوهاب و ابوالفضل بُزانی و ابوبکر بن ماجه حدیث شنید. او کمتر به نقل روایت می پرداخت و کسانی مانند ابن ناصر، ابوالفتح محمد بن علی بن عبدالسلام کاتب، مبارک بن کامل و برخی دیگر ازجمله شاگردان او به حساب می آیند. 4 صباغ سفری به همدان داشت که ذهبی به نقل از شیرویه دیلمی تاریخ این سفر را در سال 502ه آورده است. 5 ابونصر در ماه جمادی الاولی سال 512ه در بغداد درگذشت و در قبرستان باب حرب و در کنار قبر بشر حافی دفن گردید. 6 کتاب الاجزاء فی الحدیث اثر اوست. 7

پی نوشت ها

[1] ـ معجم المؤلفین 11 / 130؛ هدیة العارفین 2 / 83. 2 ـ المنتظم 17 / 168. 3 ـ سیر اعلام النبلاء 19 / 374. 4 ـ طبقات علماء الحدیث 4 / 24. 5 ـ سیر اعلام النبلاء 19 / 374. 6 ـ المنتظم 17 / 168. 7 ـ هدیة العارفین 2 / 83.

دیگر منابع: طبقات الحفاظ 455؛ تاریخ الاسلام 35 / 344؛ تذکرة الحفاظ 4 / 1252.

محمود هیئتی

محمود ـ صوفیمحمود ـ صوفی (زنده در 537ه )

ابوالفتح محمود بن علی بن عباس صوفی معروف به ابن مؤیّد.

از حیات فردی، اجتماعی و علمی او اطلاع چندانی در دست نیست. تنها می دانیم وی صوفی مسلک بوده و کتابی مختصر به نام البیان لاهل العیان و السلوک1 به فارسی و در احوال و آداب سیروسلوک داشته که در سال 537ه از تألیف آن فارغ شده است. 2

پی نوشت ها

[1] ـ هدیة العارفین 2 / 402. 2 ـ کشف الظنون 1 / 263.

دیگر منابع: کشف الظنون 2 / 1181؛ معجم المؤلفین 12 / 182؛ معجم المؤلفین الصوفیین 454.

سیدمحمدحسین میرعبداللهی

محمود ـ فاریابی

محمود ـ فاریابی (حیات 597ه )

عمادالدین ابوالقاسم محمود بن احمد بن حسن فاریابی.

درباره وی اطلاعات چندانی در دست نیست، جز آنکه وی اثری به نام مقاصد الاولیاء فی محاسن الانبیاء تألیف کرده و آن را به ابوالمظفر ابراهیم بن الب قتلغ سلجوقی تقدیم نموده است. آقابزرگ در ادامه گزارش خود آورده است: « این کتاب که به زبان فارسی است، شامل احوال و زندگانی تمام انبیاء علیهم السلام از حضرت آدم تا پیامبر اسلام صلی الله علیه و آلهاست، به علاوه آنکه در بخش پایانی آن احوالات امیرالمؤمنین علیه السلامو خلفای عباسی نیز بررسی شده است ». همو مدعی است این کتاب در کتابخانه سپهسالار ( مدرسه عالی شهید مطهری ) در تهران موجود است و تاریخ کتابت آن در 28 رجب سال 1009ه می باشد. 1 این کتاب را شخص نامعلومی ترجمه کرده و نسخه خطی آن در کتابخانه آصفیه هند وجود دارد. 2 فاریابی تا 597ه در قید حیات بوده است. 3

پی نوشت ها

[1] ـ الذریعه 21 / 379 ـ 380. 2 ـ قصص الانبیاء ( راوندی ) مقدمه 28. 3 ـ الذریعه 21 / 379.

دیگر منابع: مصنفات شیعه 6 / 117؛ معجم مؤلفی الشیعه 297.

اسماعیل اسماعیلی