ابوجعفر محمد بن علی بن قاسم مرکب، شیخ مفید عبدالرحمان بن احمد نیشابوری1 و جعفر بن محمد بن احمد دوریستی ( زنده در 473 ) روایت نمود. 2 صاحب روضات الجنات می نویسد: « غالبا از او و برادرش مجتبی با هم یاد می شود که از شیخ طوسی و همچنین از سید مرتضی و سید رضی با واسطه عبدالرحمان نیشابوری روایت کرده اند ». 3 منتجب الدین آن دو را ملاقات کرده و نزد آنها علم آموخته است. آنان نیز تمام مرویات عبدالرحمان نیشابوری را برای او روایت کرده اند. 4 بنا به بعضی از نقل ها، ابوتراب رازی با غزالی معاصر و در سفر مکه همسفر بوده اند و طی بحثی که میان این دو درباره مسئله امامت واقع شد، غزالی مذهب تشیع را قبول کرد؛ ولی صحت این قضیه محل تردید است و محتاج به تحقیق بیشتر می باشد. 5 او کتابی به نام تبصرة العوام فی تفصیل مذاهب الملیین به فارسی6 و پس از آن کتاب الفصول التامه فی هدایة العامه را به عربی نوشت. 7 تاریخ درگذشت ابوتراب مشخص نیست؛ ولی ازآنجاکه استاد منتجب الدین ( زنده در ششصد هجری ) بوده، از رجال قرن ششم هجری به حساب می آید.

پی نوشت ها

[1] ـ فهرست منتجب الدین 108، 163 و 172. 2 ـ اعیان الشیعه 10 / 117. 3 ـ روضات الجنات 7 / 165. 4ـ فهرست منتجب الدین 163. 5 ـ ریحانة الادب 3 / 138. 6 ـ روضات الجنات 7 / 165. 7 ـ الذریعه 3 / 318.

دیگر منابع: ریاض العلماء 5 / 207؛ أمل الآمل 2 / 39؛ معجم رجال الحدیث 18 / 114.

محمود هیئتی

مرتضی ـ مرعشی

مرتضی ـ مرعشی (قرن ششم هجری)

مرتضی بن منتهی بن حسین بن علی کمال الدین مرعشی حسینی.

از نامبرده اطلاعات چندانی در منابع یافت نمی شود، جز آنکه منتجب الدین او را دانشمند، بحّاث و واعظ توصیف نموده و می نویسد: « من او را ملاقات نمودم و از او روایت شنیدم » و دو اثر نیز به نام های التعلیق و شرح کتاب الذریعه از سید مرتضی علم الهدی را به او نسبت داده است. زمان وفات او مشخص نیست؛ ولی چنان که ذکر شد منتجب الدین ( حیات ششصد هجری ) از او روایت شنیده است، ازاین رو می توان او را از دانشمندان شیعه در قرن ششم هجری به حساب آورد. 1

پی نوشت ها

[1] ـ فهرست منتجب الدین 160.

دیگر منابع: ریاض العلماء 5 / 209؛ أمل الآمل 2 / 320؛ طبقات اعلام الشیعه 2 / 298؛ معجم رجال الحدیث 18 / 114؛ معجم المؤلفین 12 / 217؛ الذریعة 4 / 222 و 10 / 26.

محمود هیئتی

مُرَجّی ـ غافقی

مُرَجّی ـ غافقی (م حدود ششصد هجری)

ابوعمر مُرَجّی بن یونس بن سلیمان غافقی مرجیقی.

قاری، ادیب و فاضل بود. از استادان او ابوبکر محمد بن خیر بن عمر لمتونی اشبیلی ( م575ه ) و ابن عیاض شلبی است. ابوالحسن غافقی و ابوالخطاب بن خلیل نیز ازجمله شاگردان او بوده اند. وی خیّر، نیکوکار و شوخ طبع بوده و در حدود سال ششصد هجری درگذشته است. 1 اثر او شرح قصیده ای است در قرائت نافع بن عبدالرحمان2 که به وسیله ابوالحسن علی بن عبدالغنی فهری حصری قیروانی ( م 488ه ) سروده شده است. 3

پی نوشت ها

[1] ـ بغیة الوعاة 2 / 284. 2 ـ همان. 3 ـ کشف الظنون 2 / 1344.

دیگر منابع: هدیة العارفین 2 / 426؛ معجم المولفین 12 / 218.

سیدمحمدحسین میرعبداللهی

مرضی ـ طرسوسی

مرضی ـ طرسوسی (م 589ه )

مرضی بن علی بن مرضی طرسوسی.

از وی اطلاع چندانی در منابع یافت نمی شود، جز آنکه مشخص است فردی محقق و منسوب به طرطوس، شهری در مرز شام بود و در سال 589ه درگذشت و دو اثر به نام های تبصرة ارباب الارباء فی کیفیة النجاة فی الحروب من الأسواء، و نشر أعلام الاعلام فی العدد و الآلات المعینه علی لقاء الاعداء از خود بر جای گذاشت. 1 چنان که از عناوین نوشته های او پیداست، وی با آلات جنگی و روش های نظامی آشنا بوده است.

پی نوشت ها

[1] ـ الاعلام 7 / 203؛ المستدرک علی معجم المؤلفین 783.

محمود هیئتی