دیگر منابع: البدایة و النهایة 12 / 260؛ العبر 3 / 45؛ شذرات الذهب 4 / 214؛ مرآة الجنان 3 / 284؛ دول الاسلام 294؛ الکامل فی التاریخ 11 / 349؛ معجم المؤلفین 12 / 309.

اسماعیل اسماعیلی

معمم

معمم احمد ـ خزاعی معین الدین اصم حسین ـ اصم ملک صالح طلایع ـ ابن رزیک ملک النحاة حسن ـ ترکی

منتهی ـ مرعشی

منتهی ـ مرعشی (قرن ششم هجری)

منتهی بن مرتضی بن منتهی بن حسین مرعشی تاج الدین حسینی.

بر پایه گزارش منتجب الدین، وی برخاسته از خاندانی عالم و دانشمند بود و جدش منتهی بن حسین از علمای بزرگ امامیّه بود که به زهد و پارسایی شهرت داشت. پدرش مرتضی نیز از واعظان معروف روزگار خود به شمار می رفت و خود او نیز علاوه بر آوازه علمی از مهارتی تمام در مناظره برخوردار بود. 1 آقابزرگ از دانشمندان معاصر نیز در شرح حال او آورده است: مرعشی معاصر با شیخ منتجب الدین علی بن عبیداللّه بن بابویه رازی ( زنده در 600ه ) بوده و پدرش مرتضی از استادان و شیوخ منتجب الدین به شمار می رفت. او تألیفی با عنوان المسائل الاصولیّه یا المسائل الکلامیّه دارد که مجموعه ای از مباحث اعتقادی است که بین نویسنده و سدیدالدین محمود بن علی حمصی رازی، از بزرگان علم کلام در قرن ششم هجری واقع شده است. 2

پی نوشت ها

[1] ـ فهرست منتجب الدین 160. 2 ـ الذریعه 20 / 336.

دیگر منابع: أمل الآمل 2 / 326؛ طبقات اعلام الشیعه 2 / 310؛ الذریعه 20 / 364.

اسماعیل اسماعیلی

منصور ـ جویری

منصور ـ جویری (م501ه )

ابوالفرج منصور بن حسن بن علی بن عاذل جویری قادری بجلی همذانی بوازیجی.

منسوب به بَوازیج، از روستاهای بین تکریت و موصل1 یا روستایی نزدیکی بغداد و سامراست2 و ظاهراً چون از نوادگان جویر بن عبداللّه بجلی صحابی مشهور ( م54ه ) بود، به جویری لقب یافت. 3 او فقه را در بغداد نزد ابواسحاق شیرازی از فقهای برجسته و مشهور شافعی آموخت و حدیث را از ابن مهتدی شنید. خود نیز کرسی تدریس برپا ساخته و شاگردانی را تربیت کرد که از آن میان می توان به افرادی همچون علی بن احمد یزدی و محمد بن ابی الغنائم تکریتی اشاره کرد. 4 جریری فقیهی توانا و دارای راه و روشی پسندیده در زندگی و معاشرت با مردم بود. علاوه بر مقام علمی و تدریس، مدتی قضاوت زادگاهش بوازیج را بر عهده داشت. 5 وی در سال 501ه از دنیا رفت. 6 کتاب تبیان اعیان الخلف فی بیان ایمان السلف اثر اوست. 7

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ الاسلام 35 / 53. 2 ـ الانساب 1 / 406. 3 ـ توضیح المشتبه 1 / 628. 4 ـ تاریخ الاسلام 35 / 53. 5 ـ الانساب 1 / 406. 6 ـ اللباب فی تهذیب الانساب 1 / 183. 7 ـ هدیة العارفین 2 / 474.

دیگر منابع: معجم البلدان 1 / 503؛ کشف الظنون 1 / 340؛ معجم المؤلفین 13 / 11.

اسماعیل اسماعیلی

منصور ـ دمیک

منصور ـ دمیک (457 ـ 510ه )

ابونصر منصور بن مسلم بن علی دمیک حلبی سعدی معروف به ابن ابی دمیک و ابن ابی الخرجین.

در سال 457ه در حلب از شهرهای شام به دنیا آمد. 1 بعدها به دمشق منتقل شد و در آنجا سکونت گزید و به تعلیم کودکان پرداخت. وی سال ها در مسجد رحبه البصل و مسجد رماحین دمشق به این کار مشغول بود و در این زمینه حکایت ها و داستان های شیرینی از وی نقل شده است. 2 به نوشته ابن عساکر، چهره دمیک شباهت بسیاری به ابونصر برمکی شاعر داشته است. 3 یاقوت حموی او را فردی ادیب، نحوی، فاضل و شاعر معرفی کرده و می نویسد: از مطالعه آثار او، ازجمله دیوان شعرش که مملو از نکات نحوی است و الفاظ لغوی آن به صورت بسیار ماهرانه ای تشریح گردیده و حتی به اعراب آن توجه شده است، می توان به چیره دستی و تبحر وی در ادبیات پی برد. همو سپس پاره ای از سروده های شاعر را ذکر کرده است. 4 تاریخ درگذشت ابن ابی دمیک به اختلاف5105 یا 522ه 6 نقل شده است.