می کردیم. ابوالعباس که فردی فقیه، فاضل و آشنایی کامل با لغت و ادبیات عرب داشت، در نوشتن عقد قراردادها و نامه های اداری نیز فردی متبحر بود. او مدتی متولی امر قضاوت در واسط بود. 6 همچنین زمانی به نیابت از ابوالفتح ابن بیضاوی قاضی کوفه عهده دار قضاوت در آنجا بود و سپس عزل گردید. ابن مندائی سرانجام به بغداد رفت و در مدرسه نظامیه بغداد به نوشتن کتاب های فقهی، حدیثی و تاریخی پرداخت و در آنجا کتاب المقامات حریری و دیگر آموخته های خود را تدریس می نمود. 7 پدرش و شماری دیگر ازجمله کسانی هستند که از او روایت کرده اند. 8 او سرانجام در ماه جمادی الآخر سال 552ه در بغداد درگذشت و در مدرسه نظامیه بر او نمازگزارده شد و در مقبره باب ابرز دفن گردید. آثار او عبارت اند از: کتاب القضاة ( تاریخ القضاة و الحکّام )، تاریخ البطائح9 و قطعاتی شعر. 10

پی نوشت ها

[1] ـ تاریخ الاسلام 43 / 188. 2 ـ معجم الادباء 2 / 231. 3 ـ هدیة العارفین 1 / 86. 4 ـ معجم الادباء 2 / 231. 5 ـ الوافی بالوفیات 6 / 261. 6 ـ المنتظم 18 / 120. 7 ـ الوافی بالوفیات 6 / 261. 8 ـ طبقات الشافعیة الکبری 6 / 14. 9 ـ المنتظم 18 / 120. 10 ـ معجم الادباء 2 / 231.

دیگر منابع: الکامل فی التاریخ 11 / 228؛ طبقات الشافعیة ( اسنوی ) 2 / 238؛ البدایة و النهایة 12 / 236؛ بغیة الوعاة 1 / 297؛ معجم المؤلفین 1 / 172؛ کشف الظنون 1 / 300.

محمود هیئتی

احمد ـ محمودی

احمد ـ محمودی (حیات 515 ه )

ابونصر احمد بن ابی المؤید محمودی نسفی.

از زندگانی و احوال وی آگاهی چندانی در دست نیست. قرشی وی را از پیشوایان مذهب حنفی دانسته و می نویسد محمودی فردی فاضل، بزرگ قدر و زاهد و از دانش بسیاری برخوردار بود. به گفته همو، وی دانشمندی برخاسته از خاندان محمودیّه مرو که همگی عالم و عالم پرور و دانش دوست بودند به شمار می رفت. ابونصر کتاب الجامع الکبیر محمد بن حسن شیبانی را که در فروع فقه حنفی است به رشته نظم درآورده و خود آن را در دو مجلد شرح کرده است. 1 حاجی خلیفه با اشاره به منظوم وی می نویسد منظوم ابونصر شامل 5555 بیت بود و خود در مقدمه آن به چگونگی به نظم کشیدن آن پرداخته و تاریخ اتمام آن را در سال 515ه دانسته است. 2 اثر دیگر ابونصر
قصیدة فی الکلام است که حاجی خلیفه به آن اشاره کرده است. 3

پی نوشت ها

[1] ـ الجواهر المضیئة 1 / 340. 2 ـ کشف الظنون 1 / 570. 3 ـ کشف الظنون 2 / 1344.

دیگر منابع: معجم المؤلفین 2 / 191.

اسماعیل اسماعیلی

احمد ـ مسلم

احمد ـ مسلم (قرن ششم یا پس از آن)

آقابزرگ می نویسد: وی شاعر بود و دارای دیوانی به همین نام یعنی دیوان احمد مسلم می باشد و نسخه ای از آن در کتابخانه داود چلبی در موصل موجود است. همو نوشته اشعار شاعر درباره تصوف، در مدح سیداحمد رفاعی و پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله می باشد. 1 تاریخ وفات شاعر یافت نشد، اما ازآنجاکه سیداحمد رفاعی از شیوخ صوفیه درگذشته 578ه است، به دست می آید درگذشت احمد در قرن ششم یا پس از آن بوده است.

پی نوشت ها

[1] ـ الذریعه 9 / 59.

اسماعیل اسماعیلی

احمد ـ مُسلی

احمد ـ مُسلی (477 ـ 559 ه )

ابوالعباس احمد بن یحیی بن احمد بن زید مُسلی ( مسیکی ) ملقب به ابن ناقد.

در سال 477ه در کوفه به دنیا آمد. 1 به گفته سمعانی، ابوالعباس در محله بنی مسلیه در کوفه می زیست و به همین سبب به مُسلی شهرت یافت. 2 ابن اثیر نیز به صراحت وابستگی ابن ناقد را به قبیله بنی مسلیه رد کرده و نسبت وی را به این قبیله تنها به دلیل سکونت وی در جمع و در محله ایشان دانسته است. 3 قرشی، مسلی را از پیشوایان حنفی به شمار آورده و می نویسد وی شهرت بسزایی در فقه و نحو داشت و با حدیث نیز مأنوس بود. 4 وی در کوفه تحصیلات خویش را نزد پدرش یحیی، ابوالبقاء معمر بن محمد حبّال، ابوالغنائم محمد بن علی نرسی و دیگران فرا گرفت و در کهنسالی راهی بغداد شده و در آنجا رحل اقامت افکند5 و از بزرگانی چون حسن بن علی تککی و هبه اللّه بن احمد حدیث شنید. 6 مسلی علاوه بر فقه و نحو در شعر نیز دستی داشت و صفدی ابیاتی از آن را نقل کرده است. 7 ذهبی اشعار او