آيا نديده‌اى كه خداوند جاه و منزلتى به تو داده است كه هر قدرتمندى را پائين‌تر و جز آن در حال اضطراب مى‌بينى.

زركشى در (البرهان) مى‌نويسد: مردى از هذيل پيش ابن عبّاس آمد و ابن عبّاس از او احوال كسى را پرسيد.

گفت: ترك اربعة من الولد و ثلاثة من الوراء، يعنى چهار فرزند و سه وراء از او بجا مانده.

و سپس آيه: (فَبَشَّرْناها بِإِسْحاقَ وَ مِنْ وَراءِ إِسْحاقَ يَعْقُوبَ‌- 71/ هود) را خواند كه واژه- وراء- در آيه يعنى فرزند فرزند. (البرهان فى علوم القرآن 1/ 293).

و باز مى‌نويسد: ابن عبّاس گفت معنى واژه- فتح- در آيه: (رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنا وَ بَيْنَ قَوْمِنا بِالْحَقِّ وَ أَنْتَ خَيْرُ الْفاتِحِينَ‌ 89/ اعراف) را نمى‌دانستم تا ديدم مردى حميرى- فتح- را بمعنى نوعى داورى به حقّ بكار برد سپس با درك معنى آن آرامش يافتم.

بنابراين تمام تعابير و اصطلاحات ادبى قرآن همان عرف متداول ملّت‌هاى زمان نزول بخصوص اعرابى است كه آن تعبيرات در زبانشان معروف بوده نازل شده، و اصطلاحاتى هم كه از زبانهاى فارسى- رومى عبرانى- حبشى در قرآن وجود دارد بخاطر اينست كه براى اعراب ناشناخته نبوده و هر كدام را هم كه نمى‌دانستند از خود پيامبر 6 پرسش مى‌كردند و لذا واژه‌هاى غير عرب را هم راغب در اين كتاب معرّفى مى‌كند تسلّط كامل و قدرت بر صرف و نحو راغب را در ذيل واژه‌هاى (درا- اى) مطالعه فرمائيد.

راغب و مسائل مورد اختلاف متكلّمين و فقها

در اواخر قرن پنجم كه كار اختلاف مذهبى و كلامى و فلسفى و تصوّف مجدّدا آغاز شده بود و حتّى به جنگ و ستيز مى‌انجاميد، مؤلّف در كتابهايش در آنگونه‌